Λόγος εἰς τὴν παρείσβασιν τῶν νηστειῶν καὶ εἰς τὸν Ϛ’ Ψαλμόν, τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου ἡγουμένου τοῦ ὄρους Σινᾶ.

Ἐνθυμήσου ὅτι οὔτε αὐτὸς ὁ οὐρανὸς δὲν εἶναι καθαρὸς ἐνώπιόν σου, ὅτι οὐδὲ αὐτὰ τὰ στρατεύματα τῶν Ἀγγέλων δὲν εἶναι ἄμεμπτα ἐνώπιόν σου, ἀφοῦ μερικὰ ἐξ αὐτῶν ἐξέπεσον ἀπὸ τὴν οὐράνιον δόξαν ἕνεκα τῆς ἁμαρτίας των· διὰ τοῦτο σῶσον, ἕνεκεν τοῦ ἐλέους σου, ἐμὲ ὁ ὁποῖος ἔχω μεγάλην ἀνάγκην τοῦ ἐλέους σου.

Ἐὰν σώσῃς ἐκεῖνον ὅστις εἶναι ἄξιος τῆς σωτηρίας, οὐδὲν τὸ ἀξιοθαύμαστον· ἐὰν ἐλεήσῃς τὸν δίκαιον, οὐδὲν τὸ παράδοξον· διότι εἶναι ἄξιος τοῦ ἐλέους σου· ἐὰν δοξάσῃς ἐκεῖνον ὁ ὁποῖος ἐτήρησε τὰς ἐντολάς σου, τοῦτο οὐδόλως εἶναι σημαντικόν· διότι τοῦτο εἶναι δίκαιον· μᾶλλον εἰς ἐμὲ πραγματοποίησον τὸ θαῦμα τοῦ ἐλέους σου, διὰ νὰ δοξασθῇ διὰ τὸ ἔλεος τὸ ὁποῖον θὰ κάμῃ εἰς ἐμὲ ἡ φιλανθρωπία σου. Διότι καὶ ὁ ἱκανὸς ἰατρὸς τότε ἐπαινεῖται καὶ θαυμάζεται, ὅταν θεραπεύῃ νοσήματα ἀνίατα καὶ ἀπελπιστικὰς καταστάσεις· καὶ ὁ ἀγαθὸς βασιλεὺς τότε δοξάζεται καὶ ἐπευφημεῖται, ὅταν προσφέρῃ δῶρα εἰς τοὺς ἀναξίους. Γνωρίζεις βεβαίως τὰς ἀδυναμίας τῆς σαρκός, ἀφοῦ Σὺ τὴν ἔπλασας· καὶ τὴν γνωρίζεις καλῶς, ἀφοῦ καὶ Σὺ ἐφόρεσας τὴν σάρκα αὐτὴν καὶ τὴν ἔσωσας ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν. Διὰ τοῦτο καὶ τώρα σῶσον με ἕνεκεν τοῦ ἐλέους σου. Ἂς μὴ νικήσῃ ἡ ἰδική μου ραθυμία τὴν ἀπέραντον φιλανθρωπίαν σου· ἐὰν βεβαίως θελήσῃς νὰ γίνῃ κρίσις μεταξὺ Σοῦ καὶ ἡμῶν, τότε κάθε στόμα θὰ σφραγισθῇ, διότι δὲν θὰ εἶναι εἰς θέσιν νὰ δώσῃ πρὸς Σὲ ἀπολογίαν (Ρωμ. γ’ 19-20).

Πόσας ἀληθῶς εὐεργεσίας δυνάμεθα νὰ ὁμολογήσωμεν ἐνώπιον τῆς ἀγαθότητος σου, τὰς ὁποίας λόγοι δὲν δύνανται νὰ ἐκφράσουν; Ἐνῷ δὲν ὑπήρχομεν, μᾶς ἐδημιούργησας· καὶ ἀφοῦ μᾶς ἐδημιούργησας, μᾶς ἐπλήθυνας· μᾶς ἐσκέπασας· μᾶς ἐμεγάλωσες· ὅλα τὰ ἄλλα δημιουργήματά σου τὰ ὑπέταξας κάτω ἀπὸ τοὺς πόδας μας· μετὰ ταῦτα, ὅταν παρεσύρθημεν εἰς τὴν πλάνην, μᾶς ἐξηγόρασας ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσίαν τοῦ διαβόλου μὲ τὸ αἷμά Σου· ὅταν ἀπωλέσθημεν ὡς πρόβατα, μᾶς ἀνεζήτησες καὶ μᾶς εὗρες· μᾶς ἐστήριξας· γυμνούς, μᾶς ἐνέδυσας· ταπεινωμένους, λόγῳ τῶν ἁμαρτημάτων μας, μᾶς ἐπλούτισας.

Μᾶς ἔκαμες υἱοὺς καὶ ἀδελφοὺς καὶ κληρονόμους καὶ συγκληρονόμους μετὰ Σοῦ τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν· καὶ ἀπέναντι ὅλων αὐτῶν ἡμεῖς δὲν εὑρίσκομεν τὶ νὰ ἀπολογηθῶμεν· διὰ τοῦτο μὴ θελήσῃς νὰ προχωρήσῃς εἰς κρίσιν τοῦ δούλου σου· μὴ πραγματοποιήσῃς τὴν ἀπειλήν σου ἀναλόγως πρὸς τὸ μέγεθος τῶν ἁμαρτιῶν μας·


Ὑποσημειώσεις

[1] Λογοθέτης· γραμματεὺς τῆς Βυζαντινῆς ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος ἀνεγίνωσκε τὰς ἀποφάσεις τῶν αὐτοκρατόρων κ.λ.π.

[2] «Ράκος ἀποκαθημένης» χαρακτηρίζει ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, ἐν τῷ ἀνωτέρω μνημονευομένῳ χωρίῳ, πᾶσαν ἡμῶν τὴν δικαιοσύνην. Ἅπασαι δηλαδὴ αἱ ἀρεταὶ ἡμῶν τόσον πολὺ ἀκάθαρτοι εἶναι, ὅσον τὸ ράκος τῆς ἀποκαθημένης. Ἀποκαθημένην δὲ ὀνομάζει ἡ Ἁγία Γραφὴ τὴν ἐμμηνορροοῦσαν γυναῖκα, τὴν ὁποίαν καὶ χαρακτηρίζει ἀκάθαρτον (Λευϊτ. ιεʹ 19-33, κʹ 18). Τὸ δὲ ράκος τῆς ἀποκαθημένης οὐχὶ μόνον βρωμερὸν καὶ ἄχρηστον τυγχάνει αὐτὸ καθ’ ἑαυτό, διὰ τὴν ἀκαθαρσίαν αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ νομικῶς εἶναι ἀκάθαρτον καὶ ὅστις ἐγγίσῃ αὐτὸ θεωρεῖται καὶ αὐτὸς ἀκάθαρτος (ἔνθ’ ἀνωτέρω ιεʹ 20).

[3] Τὴν προσευχὴν ταύτην τοῦ Μανασσῆ ὡς λίαν κατανυκτικὴν καὶ προτρεπτικὴν εἰς μετάνοιαν συμπεριέλαβον οἱ Πατέρες εἰς τὰς εὐχὰς τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου ἐν τῷ Ὡρολογίῳ, ἔνθα καὶ βλέπε αὐτήν.

[4] Βλέπε σχετικὴν ὑποσημείωσιν περὶ τούτου καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου εἰς τὴν κϛʹ (26ῃ) Σεπτεμβρίου, ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Τὸ νοσοκομεῖον τοῦτο ᾠκοδόμησεν ὁ μέγας Ἰουστινιανὸς μετὰ τὴν θεραπείαν του ἀπὸ τὸν Ὅσιον Σαμψὼν τὸν Ξενοδόχον, διὸ καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ὁσίου (βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰουνίου).

[6] Ἐκσπηλευτής· ἡ λέξις δὲν ἀπαντᾷ εἰς τὰ λεξικά. Ἡ σημασία αὐτῆς εἶναι προφανής. Πλησιάζουν, λέγει, ἐκεῖνοι, οἵτινες θὰ μὲ ἀφαρπάσουν, θὰ μὲ ἐκσπάσουν βιαίως ἀπὸ τοῦ σπηλαίου μου (μεταφορικῶς ἀπὸ τοῦ ἁμαρτωλοῦ μου σώματος).

[7] Προφθάσωμεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ· ἂς παρουσιασθῶμεν, δηλαδή, ὅσον τὸ δυνατὸν συντομώτερον ἐνώπιόν Του, διὰ νὰ τὸν ὑμνήσωμεν. Ἂς σπεύσωμεν νὰ τὸν δοξολογήσωμεν αἰφνιδιάζοντες αὐτὸν διὰ τῆς ταχυτάτης προθυμίας μας.