Τὸ Ἑλληνικὸν Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου τούτου Ἱερομάρτυρος Ὑπατίου διασωθὲν ὑπὸ τῶν Συναξαριστῶν περιέχεται ὁλόκληρον ἐν τοῖς Μηναίοις. Εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν μετήνεγκε τοῦτο ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὅστις καὶ κατεχώρισεν αὐτῷ ἐν τῷ ὑπ’ αὐτοῦ ἐκδοθέντι Συναξαριστῇ. Ἐν τῷ Λαυρεωτικῷ Κώδικι Ιʹ 70 καὶ τοῖς Παρισινοῖς 255 καὶ 342 γράφεται, ὅτι ὁ Ἅγιος οὗτος ἦτο Ἐπίσκοπος Ἀγκύρας. Ἀκολουθίαν εἰς τὸν Ἅγιον Ὑπάτιον, πλὴν τῆς ἐν τοῖς Μηναίοις, ἐποίησαν καὶ οἱ Ὅσιοι Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος καὶ Θεοφάνης ὁ Γραπτὸς ἀποκειμένην εἰς τοὺς Λαυρεωτικοὺς Κώδικας Δʹ 4, Δʹ 164, Ιʹ 70, Ωʹ 147, τὸν Βατοπαιδινὸν 1104 καὶ τοὺς Παρισινοὺς 13, 258, 342, 1563 καὶ 1570.

Ἄλλος εἶναι ὁ Ὅσιος οὗτος καὶ Ὁμολογητὴς Ἀκάκιος Ἐπίσκοπος Μελιτινῆς καὶ ἄλλος ὁ συνώνυμος Ἐπίσκοπος ἐπίσης Μελιτινῆς Ἀκάκιος, ὁ χρηματίσας διδάσκαλος τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου (βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Αʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κʹ (20ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου), ὅστις ἔλαβε μέρος καὶ εἰς τὴν ἐν Ἐφέσῳ συνελθοῦσαν Ἁγίαν Γʹ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον καὶ μεγάλως ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας ἠγωνίσθη. Ὁ κατὰ τὴν σήμερον ἑορταζόμενος Ὅσιος Ἀκάκιος εἶναι ἀρχαιότερος ἐκείνου. Καὶ οὗτος μέν, ὡς ἐκ τοῦ Συναξαρίου αὐτοῦ ἐμφαίνεται, ἤκμασε κατὰ τὰ μέσα τοῦ Γʹ (3ου) μετὰ Χριστὸν αἰῶνος, ἐκεῖνος δὲ κατὰ τὰ μέσα τοῦ Δʹ αἰῶνος. Ἡ τοῦ Ἁγίου ἐκείνου μνήμη ἤγετο, κατὰ τὸν Λεοντουπόλεως Σωφρόνιον, τῆν ιζʹ (17ην) ἢ ιηʹ (18ην) Ἀπριλίου, τὴν ὁποίαν, ὡς λέγει ἐν τῷ «Ἁγιολογίῳ», σελ. 19-20, ἀνακάλυψε κατὰ τὰς ἀναδιφήσεις του εἰς τοὺς ἀρχαίους Κώδικας. Δυστυχῶς ὁ ἑορτασμὸς τῆς μνήμης ἐκείνου ἐκαλύφθη ὑπὸ τῆς λήθης ἅτε μὴ διασωθεὶς ὑπὸ τῶν Συναξαριστῶν. Ὁ Σωφρόνιος (ἔνθ’ ἀνωτέρω) συνιστᾷ, ὅπως εἰς ἐπανέκδοσιν τῶν λειτουργικῶν βιβλίων συμπεριληφθῇ καὶ ὁ Ἅγιος ἐκεῖνος Ἀκάκιος εἰς ὅπερ καὶ ἡμεῖς συνηγοροῦμεν καὶ ὅπερ εἰς μελλοντικὴν ἔκδοσιν τοῦ Συναξαριστοῦ τοῦ Ἀπριλίου, ἐλπίζομεν νὰ πραγματοποιηθῆ, διότι παράλειψις, καθήκοντος σοβαρωτάτη εἶναι ἐκεῖνον τὸν ὁποῖον ἡ ἐν Μελιτινῇ συνελθοῦσα Σύνοδος, ἐν ἔτει υνηʹ (458) ἀποκαλεῖ Πατέρα αὐτῆς καὶ Διδάσκαλον ἡμεῖς νὰ ἀγνοοῦμεν. Ἦτο δὲ ἡ Μελιτινὴ πρωτεύουσα τῆς Μικρᾶς Ἀρμενίας, λέγεται δὲ νῦν κοινῶς Μαλάτια. Ἡ εὕρεσις τοῦ Λειψάνου τοῦ κατὰ τὴν σήμερον ἑορταζομένου Ἁγίου Ἀκακίου ἑορτάζεται τὴν ιεʹ (15ην) Σεπτεμβρίου (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

Καὶ τούτων τῶν Ἁγίων τὸ Μαρτύριον συνέγραψεν ὁ Κύρου Θεοδώρητος ἐν τῇ Ἐκκλησιαστικῇ αὐτοῦ Ἱστορίᾳ (βιβλ. Εʹ κεφ. λθʹ). Λέγει δὲ ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὅτι ὁ Ἅγιος Αὐδᾶς οὗτος καὶ ὁ κατὰ τὴν ιϛʹ (16ην) Μαΐου ἑορταζόμενος εἶναι εἷς καὶ ὁ αὐτὸς (βλέπε ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ὁ Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος ταυτίζει πρὸς τοῦτον τὸν κατὰ τὴ εʹ (5ην) Σεπτεμβρίου ἑορταζόμενον Ἅγιον Ἱερομάρτυρα Ἀβδαῖον (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).