Αὐγούστου ΙΔ’ (14η)

Τῇ ΙΔ’ (14ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Προφήτου ΜΙΧΑΙΟΥ.

Ἐκ γῆς μὲν ἤρθην, εἰ δὲ καὶ Πόλον φθάσω,
Χάριν, Μιχαία, εἴσομαί σοι τᾦ ξύλῳ.
Μιχαίας δεκάτῃ ξύλῳ ἤρθη ἠδὲ τετάρτῃ.

Εἰς τὴν προεόρτιον ταύτην ἡμέραν τῆς Κοιμήσεως λόγον ἔχει ὁ Κωνσταντινουπόλεως Ἅγιος Γερμανός, οὗ ἡ ἀρχή· «Ὁ χρεωστῶν πάντοτε τὸν ἴδιον» (σῴζεται ἐν τῇ τοῦ Διονυσίου).

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΜΑΡΚΕΛΛΟΥ Ἐπισκόπου Ἀπαμείας.

Κνίσσαις νοηταῖς τὸν Θεὸν καθηδύνας,
Καὶ σαρκὸς αὐτὸν ἡδύνεις κνίσσῃ, πάτερ.

ΜΑΡΚΕΛΛΟΣ ὁ θεῖος Ἱερομάρτυς, ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου ἐν ἔτει τοθ’ (379), κατήγετο δὲ ἐκ τῆς νήσου Κύπρου, εἰς τὴν ὁποίαν, ἀναλαβὼν κοσμικὴν ἐξουσίαν, ἐξέπληξε πάντας διὰ τὴν εὐσέβειαν καὶ δικαιοσύνην, τὴν ὁποίαν ἐφήρμοζεν εἰς τὴν διοίκησιν τῶν πολιτικῶν πραγμάτων. Ὕστερον δὲ εἰσελθὼν εἰς τὴν ἐκκλησιαστικὴν τάξιν καὶ ἐξουσίαν, ἔγινεν Ἐπίσκοπος τῆς Ἀπαμείας τῆς ἐν τῇ Συρίᾳ, ἐπολιτεύθη δὲ δικαίως καὶ ὁσίως καὶ εἰς τὰ ἄλλα πράγματα, μάλιστα δὲ καὶ κατ’ ἐξοχὴν ἐγένετο θερμὸς τῆς τοῦ Χριστοῦ πίστεως ζηλωτής, Ἐκκλησίας μὲν καὶ θείους Ναοὺς εἰς δόξαν Θεοῦ ἀνεγείρων, τοὺς δὲ ναοὺς τῶν εἰδώλων κατακρημνίζων. Ἕνα δὲ ἐκ τῶν εἰδωλικῶν ναῶν δὲν ἄφηνεν ὁ ἐν αὐτῷ κατοικῶν δαίμων οὔτε νὰ καῇ οὔτε νὰ κρημνισθῇ μὲ μηχανήν· ὠνομάζετο δὲ ὁ ναὸς οὗτος, ναὸς τοῦ Διός. Ὁ δὲ Ἅγιος, λαβὼν ὕδωρ, ηὐλόγησεν αὐτό, καὶ ἐξ αὐτοῦ ἐρράντισεν ἐπὶ τῶν ξύλων, τὰ ὁποῖα ἐσώρευσεν ἐντὸς τοῦ ναοῦ· ὅθεν ἐπειδὴ ὁ δαίμων δὲν ἠδυνήθη πλέον νὰ ἐμποδίσῃ, ἤναψαν τὰ ξύλα καὶ κατέκαυσαν τὸν Ναόν [1]. Αὕτη δὲ ὑπῆρξεν ἡ ἀφορμὴ τῆς συλλήψεως τοῦ Ἁγίου ὑπὸ τῶν εἰδωλολατρῶν καὶ τῆς παραδόσεως αὐτοῦ εἰς τὸ πῦρ· οὕτω δὲ ὁ ἀοίδιμος ἔλαβε διὰ τοῦ πυρὸς τοῦ μαρτυρίου τὸν στέφανον. Τελεῖται δὲ ἡ αὐτοῦ σύναξις καὶ ἑορτὴ εἰς τὸν Ναὸν τοῦ Προφήτου Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, εἰς τόπον λεγόμενον τοῦ Φορακίου.

 

Ἡ εἰς τὸ Παλάτιον ἀνακομιδὴ τοῦ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ.

Λόγους ἀνάψας ἀντὶ φαιδρῶν λαμπάδων,
Σταυρὸν προπέμπω τῶν ἀνακτόρων ἔσω.

Ἀνακομιδὴ τοῦ Σταυροῦ νοεῖται ἐδῶ ἡ ἐπιστροφὴ τοῦ Τιμίου Ξύλου τοῦ Σταυροῦ εἰς τὸ βασιλικὸν παλάτιον, ἐκ τοῦ ὁποίου ἐξήρχετο κατὰ τὴν τριακοστὴν πρώτην τοῦ Ἰουλίου, ὡς εἴπομεν ἐκεῖ, καὶ περιεφέρετο εἰς ὅλην τὴν πόλιν μέχρι τῆς σήμερον δεκάτης τετάρτης τοῦ παρόντος μηνός. (Βλέπε καὶ εἰς τὰς ὑποσημειώσεις τῶν σελίδων 12 καὶ 30 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρα μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΟΥΡΣΙΚΙΟΥ.

Οὐρσικίου τμηθεῖσαν, ὦ Θεοῦ Λόγε,
Πῶς τὴν κεφαλὴν ἀστεφάνωτον λίπῃς;

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς ΛΟΥΚΙΟΣ ὁ στρατιώτης πυρὶ τελειοῦται.

Φυγὼν παλαιάν, Λούκιε, ζύμην πλάνης,
Καυθεὶς ἐπώφθης ἔνζυμον Θεῷ νέον.

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΣΥΜΕΩΝ ὁ Τραπεζούντιος, ὁ μαρτυρήσας ἐν Κωνσταντινουπόλει κατὰ τὸ ἔτος ͵αχνγ’ (1653) ἀγχόνη τελειοῦται.

Τῷ Συμεῶνι ὑπῆρξε βαθμὶς ἀγχόνη,
Δι’ ἧς ἀνῆλθεν οὐρανοῦ εἰς τὸ πλάτος.

Τὸ Μαρτύριον αὐτοῦ συνέγραψεν Ἰωάννης ὁ Καρυοφύλλης, ἐλήφθη δὲ ἐκ τοῦ «Νέου Μαρτυρολογίου». Ἐνταῦθα παρατίθεται διεσκευασμένον λεκτικῶς.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Ἡ ἀνακομιδὴ τῶν τιμίων λειψάνων τοῦ Ὁσίου πατρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ἡγουμένου τοῦ Σπηλαίου Ρώσου.

      

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

   

Ὑποσημειώσεις

[1] Τὸ Συναξάριον τοῦτο τοῦ Ἁγίου Μαρκέλλου ἠρανίσθη ὁ συγγραφεὺς ἐκ τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου κεφαλαίου τοῦ Εʹ βιβλίου τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Ἱστορίας τοῦ Θεοδωρήτου Κύρου, εἰς τὸ ὁποῖον γράφει οὗτος πλατύτερον, ὅτι ὁ Ἅγιος Μάρκελλος, μὴ δυνάμενος νὰ κρημνίσῃ τὸν ναὸν ἐκεῖνον, ἐπειδὴ ἡ οἰκοδομή του ἦτο στερεά, καὶ ἐπειδὴ οἱ τέσσαρες κίονες αὐτοῦ δὲν ἠδύναντο νὰ συντριβῶσι, παρεκάλει τὸν Θεὸν νὰ τῷ φανερώσῃ τὸν τρόπον διὰ τοῦ ὁποίου νὰ τὸν κρημνίσῃ. Ὅθεν εὑρέθη ἄνθρωπος, ὅστις, χωρὶς νὰ εἶναι οἰκοδόμος οὔτε πετροκόπος, ἀλλὰ μόνον συνειθισμένος νὰ φέρῃ ξύλα εἰς τοὺς ὤμους του, ἔσκαψε τριγύρω τὰς τρεῖς στήλας καὶ ἔβαλεν εἰς αὐτὰς ξύλα ἐλαίας. Ἔπειτα λέγει αὐτολεξεὶ ὁ Θεοδώρητος.

«Οὕτω δὲ τρεῖς τῶν κιόνων ὀρύξας τὴν φλόγα τοῖς ξύλοις προσήνεγκεν, ἀλλ’ οὐκ εἴα κατὰ φύσιν ὑπὸ τοῦ πυρὸς τὰ ξύλα δαπανᾶσθαι δαίμων τις φαινόμενος μέλας, καὶ κωλύων τῆς φλογὸς τὴν ἐνέργειαν. Ἐπειδὴ δὲ πολλάκις τοῦτο δράσαντες, ἀνίκητον ἑώρων τὴν μηχανήν, ἐμήνυσαν τοῦτο τῷ ποιμένι (ἤτοι τῷ Ἁγίῳ Μαρκέλλῳ) κατὰ μεσημβρίαν καθεύδοντι. Ὁ δὲ παραυτίκα εἰς τὸν θεῖον δραμὼν Ναόν, καὶ εἰς ἄγγος ὕδωρ κομισθῆναι προστάξας, ἔθηκε μὲν τὸ ὕδωρ ὑπὸ τὸ θεῖον θυσιαστήριον, αὐτὸς δὲ εἰς τὸ ἔδαφος τὸ μέτωπον θεὶς τὸν φιλάνθρωπον ἠντιβόλει Δεσπότην, μὴ ἐπὶ πλεῖστον ἐνδοῦναι τῇ τυραννίδι τοῦ δαίμονος, ἀλλὰ καὶ τὴν ἀσθένειαν τὴν ἐκείνου γυμνῶσαι, καὶ τὴν οἰκείαν δύναμιν ἐπιδεῖξαι, ἵνα μὴ πρόφασις ἐντεῦθεν τοῖς ἀπίστοις μείζονος γένηται βλάβης. Ταῦτα εἰπών, καὶ ὅσα τούτοις παρόμοια, καὶ ἐπιθεὶς τοῦ σταυροῦ τὸν τύπον τῷ ὕδατι, Ἑκύτιόν τινα διακονίας ἠξιωμένον, πίστει καὶ ζήλῳ πεφραγμένον, λαβεῖν τε τὸ ὕδωρ ἐκέλευσε, καὶ διὰ τάχους δραμεῖν, καὶ μετὰ πίστεως διαρρᾶναι, καὶ τὴν φλόγα προσενεγκεῖν. Οὕτω τούτου γενομένου, ἀπέδραμεν ὁ δαίμων, οὐκ ἐνεγκὼν τὴν τοῦ ὕδατος προσβολήν· τὸ δὲ πῦρ ὡς ἐλαίῳ τῷ ἀντιπάλῳ χρησάμενον ὕδατι, ἐπελάβετο τῶν ξύλων καὶ ταῦτα ἐν ἀκαρεῖ κατηνάλωσε».

Σημείωσαι ὅτι ἐκ τῆς πράξεως ταύτης τοῦ Ἁγίου Μαρκέλλου ἐπεκράτησεν ἡ συνήθεια τοῦ νὰ ψάλληται ἐν ταῖς πρωτομηνίαις ὁ μικρὸς ἁγιασμός, καὶ νὰ ραντίζωνται διὰ τοῦ ὕδατος οἱ οἶκοι καὶ τόποι, ὅπου εὑρίσκεται ἀσθένεια καὶ ἐμφιλοχωρεῖ ἐνέργεια δαιμονική, διότι δραπετεύει αὕτη καὶ διώκεται ὑπὸ τοῦ ἁγιασθέντος ὕδατος. Τὸν καὶ ἐν ἄλλαις ἡμέραις (χωρὶς δηλαδὴ τῆς τῶν Ἐπιφανείων ἡμέρας) ἁγιασμὸν τοῦ ὕδατος μαρτυροῦσι καὶ ἄλλοι Πατέρες, ἤτοι ὁ θεῖος Κυπριανὸς (ἐπιστολὴ ἑβδομηκοστὴ ἕκτη) λέγων, ὅτι εἶναι καθάρσιον τὸ ὕδωρ τοῦ ραντισμοῦ, καὶ ὁ ἱερὸς Ἐπιφάνιος (αἱρέσει δωδεκάτῃ).