Ἡ πρὸ τοῦ Ἁγίου Πάσχα ἑβδομὰς ἐκλήθη «Μεγάλη Ἑβδομὰς» ἀπ’ αὐτῶν ἤδη τῶν πρώτων χριστιανικῶν αἰώνων, ἐν συνεχείᾳ δὲ καὶ ἑκάστη τῶν ἡμερῶν αὐτῆς ἐκλήθη Μεγάλη, οἷον «Μεγάλη Δευτέραν», «Μεγάλη Τρίτη» καὶ οὕτω καθ’ ἑξῆς. Διατὶ δὲ «Μεγάλη» ἐκλήθη ἡ Ἑβδομὰς αὕτη, ὁ θεῖος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει τὰ ἑξῆς: «Μεγάλην δὲ καλοῦμεν τὴν ἑβδομάδα, οὐκ ἐπειδὴ πλέον ἔχει τὸ μῆκος τῶν ὡρῶν· καὶ γάρ εἰσι ἕτεραι πολλῷ μείζους ὥρας ἔχουσαι· οὐδὲ ἐπειδὴ πλείους ἡμέρας ἔχει· καὶ γὰρ ὁ αὐτὸς ἀριθμὸς καὶ ταύτῃ καὶ ταῖς ἄλλαις πάσαις. Τίνος οὖν ἕνεκεν μεγάλην ταύτην καλοῦμεν; Ἐπειδὴ μεγάλα τινὰ καὶ ἀπόῤῥητα τυγχάνει τὰ ὑπάρξαντα ἡμῖν ἐν αὐτῇ ἀγαθά. Ἐν γὰρ ταύτῃ ὁ χρόνιος ἐλύθη πόλεμος, θάνατος ἐσβέσθη, κατάρα ἀνῃρέθη, τοῦ διαβόλου ἡ τυραννὶς κατελύθη, τὰ σκεύη αὐτοῦ διηρπάγη, Θεοῦ καταλλαγὴ πρὸς ἀνθρώπους γέγονεν, οὐρανὸς βάσιμος γέγονεν, ἄνθρωποι τοῖς Ἀγγέλοις συνεμίγησαν, τὰ διεστῶτα συνήφθη, ὁ φραγμὸς περιῃρέθη, τὸ κλεῖθρον ἀνῃρέθη, ὁ τῆς εἰρήνης Θεὸς εἰρηνοποίησε τὰ ἄνω καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς. Διὰ τοῦτο τοίνυν Μεγάλην τὴν Ἑβδομάδα καλοῦμεν, ἐπειδὴ τοσοῦτον πλῆθος δωρεῶν ἡμῖν ἐν αὐτῇ κεχάρισται ὁ Δεσπότης» (Ἑλλ. Πατρ. Migne, τόμ. 53ος, στ. 273-274).
Ἡ κατὰ τὰς ἁγίας ταύτας ἡμέρας ἐπιτέλεσις τῆς μνήμης τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου καὶ μάλιστα τῶν τελευταίων τριῶν ἡμερῶν, Μεγάλης Πέμπτης, Μεγάλης Παρασκευῆς καὶ Μεγάλου Σαββάτου ἔχει καθιερωθῆ ἀπὸ τῶν ἀποστολικῶν ἔτι χρόνων, ἡ δὲ κατ’ αὐτὰς νηστεία εἶναι ἡ ἱερωτέρα καὶ ἀρχαιοτέρα διατεταγμένη νηστεία ἐν τῇ Ἐκκλησίᾳ τοῦ Χριστοῦ, καθιερωθεῖσα ὑπ’ αὐτῶν τούτων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων ἑπομένων τοῖς λόγοις τοῦ Κυρίου, εἰπόντος· «ἐλεύσονται δὲ ἡμέραι, ὅταν ἀπαρθῇ ἀπ’ αὐτῶν ὁ Νυμφίος καὶ τότε νηστεύσουσι» (Ματθ. θʹ 15). Αὕτη ὑπῆρξε καὶ ἡ ἀφετηρία τῆς καθιερώσεως τῆς τεσσαρακονθημέρου νηστείας καὶ τοῦ καταρτισμοῦ τοῦ ὅλου Τριῳδίου ἐν τοῖς μετέπειτα χρόνοις.
Κατὰ τὰς ὑπαρχούσας ἐνδείξεις ἡ πρὸς ἀξίαν προπαρασκευὴν διὰ τὸν ἑορτασμὸν τοῦ Ἁγίου Πάσχα τεσσαρακονθήμερος νηστεία, σχέσιν ἔχουσα πρὸς τὴν τεσσαρακονθήμερον νηστείαν τῶν Ἁγίων Προφητῶν Μωϋσέως καὶ Ἠλία καὶ αὐτοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, εὑρίσκετο τεθεσπισμένη τοὐλάχιστον ἀπὸ τῶν μέσων τοῦ τρίτου ἤδη αἰῶνος. Τοῦτο διαπιστοῦται ἐκ τῶν σῳζομένων μαρτυριῶν [Διονυσίου Ἀλεξανδρείας (†264) Κανὼν αʹ, Ἁγίας Αʹ Οἰκουμενικῆς Συνόδου Κανὼν εʹ, Ἀθανασίου Ἀλεξανδρείας λόγοι ἑορταστικοὶ (βλέπε καὶ ἐν τῷ περὶ τῶν Ἁγίων Νηστειῶν λόγῳ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, Migne τόμ. 95ος στ. 69), Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Κατὰ Ἰουδαίων λόγος γʹ (Migne τόμ. 48ος, στ. 867), Ὁδοιπορικοῦ Αἰθερίας καὶ πολλῶν ἄλλων].