Τὸ ἐνταῦθα παρατιθέμενον Μαρτύριον τῆς Ἁγίας ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Βαρβάρας συνέγραψεν Ἑλληνιστὶ ὁ Μεταφραστὴς Συμεών, ἔστι δὲ αὐτοῦ ἡ ἀρχή· «Μαξιμιανῷ τῷ δυσσεβεῖ» (σῴζεται ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις). Τὸ ἀρχικὸν Μαρτύριον αὐτῆς, κατὰ τὰ κείμενα Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ καὶ Ἀρσενίου Κερκύρας (ἔκδοσις Surius VI, σ. 690-692), ἐγράφη ὑπὸ Πέτρου τοῦ Γελασιανοῦ, φαίνεται ὅμως, ὅτι καὶ ἄλλοι ἔγραψαν ἢ καὶ ἀντέγραψαν τοῦτο, διὰ τῆς παρόδου δὲ τοῦ χρόνου ἔνια σημεῖα αὐτοῦ ὑπέστησαν ἀλλοίωσιν καὶ μάλιστα ὡς πρὸς τὸν τόπον καὶ τὸν χρόνον εἰς ὃν καὶ καθ’ ὃν ἐμαρτύρησεν ἡ Ἁγία.

Διότι ἐνῷ αἱ συνθῆκαι τοῦ Μαρτυρίου εἰς ὅλα σχεδὸν περιγράφονται ὁμοιομόρφως, τὰ περὶ τοῦ τόπου ὅμως καὶ τοῦ χρόνου διαφέρουσιν. Καὶ ἄλλα μὲν ὡς τόπον εἰς ὃν συνετελέσθη τοῦτο ἀναφέρουσιν τὴν Ἡλιούπολιν τῆς Φοινίκης, ἄλλα τὴν Νικομήδειαν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ ἄλλα, τὰ λατινικά, τὴν Τοσκάνην τῆς Ἰταλίας. Κατὰ δὲ τὸν χρόνον διαφέρουσι, διότι ἄλλα μὲν λέγουσιν ὅτι ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τοῦ αὐτοκράτορος Ἀλεξάνδρου Μαξιμίνου (235-238) ἔλαβε χώραν, ἄλλα ἐπὶ Ἐρκουλίου Μαξιμιανοῦ (284-305), καὶ ἄλλα ἐπὶ τοῦ Γαλερίου Μαξιμιανοῦ (305-311). Ἐξ ὅλων τούτων πιστότερον φαίνεται τὸ ὑπὸ τοῦ Μεταφραστοῦ Συμεῶνος συγγραφέν, ὅπερ καὶ παρατίθεται ἐνταῦθα, διότι, σὺν τοῖς ἄλλοις, ὁ Συμεὼν μετὰ πολλῆς τῆς προσοχῆς καὶ συνέσεως περισυνέλεξε τοὺς παλαιοὺς Βίους καὶ τὰ Μαρτύρια τῶν Ἁγίων καὶ μετὰ μεγαλυτέρας ἔτι προσοχῆς ἔγραψε καὶ ἐξέδωκε τούτους. Πλὴν δὲ τοῦ Συμεῶνος καὶ ὁ Λατῖνος ἐρευνητὴς Mombritius δέχεται ὡς πατρίδα τῆς Ἁγίας τὴν Ἡλιούπολιν.

Εἶναι δὲ ἡ Ἡλιούπολις, περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος, ἀρχαία πόλις τῆς Κοίλης Συρίας ἐκτισμένη εἰς τοὺς ἀνατολικοὺς πρόποδας τοῦ Ἀντιλιβάνου. Ὑπῆρξεν ἡ λαμπροτέρα τῶν πόλεων τῆς Συρίας. Διαδοχικῶς, μετὰ τοὺς Ἕλληνας, περιῆλθεν εἰς τοὺς Ρωμαίους, τοὺς Βυζαντινούς, τοὺς Ἄραβας (635) καὶ βραδύτερον εἰς τοὺς Ὀθωμανοὺς (1517). Ἀπὸ τοῦ ἔτους 1924 περιελήφθη εἰς τὸ κράτος τοῦ Λιβάνου.Ὑπὸ τῶν ἐντοπίων καλεῖται Μπααλμπὲκ (Πόλις τοῦ Βάαλ), ἐκ τοῦ γεγονότος, ὅτι ἐν αὐτῇ ἐλατρεύετο ἰδιαιτέρως κατὰ τὴν ἀρχαιότητα ὁ Βάαλ, ὅστις ἐθεωρεῖτο καὶ ὡς θεὸς τοῦ ἡλίου. Ἐπ’ ὀνόματι τούτου ὑπῆρχε μέγιστος ναὸς διαστάσεων 135 x 113 μ. ἐρείπια τοῦ ὁποίου σῴζονται μέχρι σήμερον (κίονες ὡς αἱ στῆλαι τοῦ Ὀλυμπίου Διὸς τῶν Ἀθηνῶν ὕψους 18 μέτρων). Ὑπῆρχε δὲ καὶ ἄλλη ἀρχαία Ἡλιούπολις, ἡ τῆς Αἰγύπτου, ἄσχετος ὅμως πρὸς τὴν Ἁγίαν.

Σημείωσαι ὅτι ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ σῴζεται καὶ ἕτερον Μαρτύριον τῆς Ἁγίας Βαρβάρας, οὗ ἡ ἀρχή· «Ἐν τοῖς χρόνοις ἐκείνοις». Τὸ ἐνταῦθα καταχωριζόμενον Μαρτύριον αὐτῆς ἐλήφθη ἐκ τοῦ «Παραδείσου» Ἀγαπίου τοῦ Κρητός, παρατίθεται δὲ διεσκευασμένον κατὰ τὴν φράσιν. Εἰς ἰδιαιτέραν φυλλάδα ἔχει ἐκδοθῆ ἡ ᾀσματικὴ Ἀκολουθία τῆς Ἁγίας, τελεία καὶ πλήρης ὡς καὶ εἰκοσιτέσσαρες οἶκοι χαιρετίσιμοι εἰς αὐτήν. Παρακλητικὸν δὲ κανόνα εἰς τὴν Ἁγίαν ἐποίησεν ὁ Ὑμνογράφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας Πατὴρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης. Ἡ Ἁγία Βαρβάρα τιμᾶται ἰδιαιτέρως ἐν Ἀθήναις, δυτικῶς δὲ τῶν Ἀθηνῶν, παρὰ τὸ Δαφνίον, ὑπάρχει παλαιὸς μεγαλοπρεπὴς Ναὸς τῆς Ἁγίας Βαρβάρας, εἰς τὸν ὁποῖον οἱ Ἀθηναῖοι ἀπὸ τῶν παλαιοτάτων χρόνων πανηγυρίζουν πανδημεὶ τὴν Ἁγίαν. Ἡ περιοχὴ αὕτη ἀπετέλεσε νῦν ἰδιαίτερον δῆμον καλούμενον τῆς Ἁγίας Βαρβάρας. Ἀλλὰ καὶ ἄλλοι Ναοὶ ἐπ’ ὀνόματι τῆς Ἁγίας ὑπάρχουν πέριξ τῶν Ἀθηνῶν. Τὴν Ἁγίαν Μεγαλομάρτυρα Βαρβάραν θεωρεῖ προστάτιδα καὶ τὸ Ἑλληνικὸν Πυροβολικόν, τὸ ὁποῖον πανηγυρίζει κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς μνήμης της.

Τὸν Βίον αὐτοῦ συνέγραψεν ἑλληνιστὶ ὁ Ἰωάννης Ηʹ ὁ Ἱεροσολύμων, οὗ ἡ ἀρχή· «Τοῖς τετηρηκόσι τὸ κατ’ εἰκόνα» (σῴζεται ἐν τῇ Λαύρᾳ, ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις). Ὁ Ἰωάννης Ηʹ περισυνέλεξε ὅλα τὰ περὶ τοῦ Δαμασκηνοῦ Ἰωάννου σῳζόμενα στοιχεῖα τοῦ Βίου, κατεσπαρμένα εἰς διάφορα συγγράμματα, κυρίως ὅμως μετέφρασε τὸν ὑπὸ Μιχαὴλ Μοναχοῦ τοῦ Θαυμαστορείτου συγγεγραμμένον Βίον εἰς τὴν Ἀραβικήν. Ὁ ὑπὸ τοῦ Ἰωάννου συγγραφεὶς Βίος ἐξεδόθη ὑπὸ τοῦ Ἀββᾶ Migne ἐν τῇ Ἑλληνικῇ Πατρολογίᾳ, ἐν τόμῳ 94ῳ στ. 429-490. Ἐνταῦθα καταχωρίζεται ληφθεὶς ἐκ τοῦ Ἐκλογίου Ἀγαπίου τοῦ Κρητός διασκευασθεὶς κατὰ τὴν φράσιν.

Ἡ Πολύβοτος ἦτο ἀρχαία πόλις τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐν τῇ Φρυγίᾳ Σαλουταρίᾳ κειμένη πλησίον τῶν Συννάδων. Ὁ Ἐπίσκοπος αὐτῆς ὑπέκειτο εἰς τὸν Συννάδων. Ἐρείπια αὐτῆς σῴζονται εἰς τὸ σημερινὸν Μπουλβαντίν, παρὰ τὸ Ἀφιὸν Καρὰ Χισάρ.

Τὸ Μαρτύριον αὐτοῦ ἐλήφθη ἐκ τοῦ «Νέου Μαρτυρολογίου» τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, παρατίθεται δὲ ἐνταῦθα διεσκευασμένον κατὰ τὴν φράσιν. Ἡ ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου τούτου Σεραφεὶμ συνεγράφη ὑπὸ τοῦ σοφωτάτου διδασκάλου Ἀναστασίου τοῦ Γορδίου, ἐτυπώθη δὲ ἐν Βενετίᾳ τὸ ἔτος 1790. Ἐπίσης συνέθεσεν εἰς αὐτὸν ὀκτωήχους Κανόνας, καθὼς καὶ Προσόμοια καὶ Ἰδιόμελα ὁ ἀοίδιμος διδάσκαλος Χριστοφόρος ὁ Προδρομίτης, ἅτινα ἐτυπώθησαν ὁμοῦ μὲ τὴν Ἀκολουθίαν του