Φεβρουαρίου ΚΒ’ (22α)

Τῇ ΚΒ’ (22ᾳ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῶν ἐν τοῖς Εὐγενίου εὑρεθέντων Ἱερῶν ΛΕΙΨΑΝΩΝ Ἁγίων ΜΑΡΤΥΡΩΝ καὶ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ.

Φανέντες ἐκ γῆς Μάρτυρες κεκρυμμένοι,
Αἴρουσι πᾶσαν ἐκ προσώπου γῆς βλάβην.
Εἰκάδα δευτερίην ἀνὰ σεπτὰ φάνη χθονὸς ὀστᾶ.

Ἐν ταῖς παλαιοτέραις ἐκδόσεσιν τοῦ Συναξαριστοῦ προσετίθετο ἐνταῦθα ὅτι ἡ εὕρεσις τῶν Ἁγίων τούτων λειψάνων ἐγένετο ἐπὶ τῆς βασιλείας Ἀρκαδίου, κατωτέρω δὲ ἐγράφετο ἐπὶ Πατριάρχου Θωμᾶ, ὡς καὶ νῦν. Τοῦτο ὅμως ἐτύγχανεν ἀσυμβίβαστον, διότι ὁ μὲν Ἀρκάδιος ἐβασίλευσε κατὰ τὰ ἔτη 395-408, ὁ δὲ Θωμᾶς Α’ ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 607-610, συνεπῶς τὸ ἓν ἐκ τῶν δύο ἦτο ἐσφαλμένον καὶ ἔχρηζε διορθώσεως. Πιθανώτερον ἐθεωρήθη ὅτι τὸ «Ἀρκαδίου» προσετέθη ἐκ τῶν ὑστέρων ἀβασανίστως, ἐνῷ αὕτη θὰ ἐγένετο ἐπὶ τῆς βασιλείας Φωκᾶ (602-610), ἐξ ἀντιγραφικῆς δὲ παρανοήσεως ἢ καὶ ἐξ ἀντιπαθείας πρὸς τὸν τύραννον Φωκᾶν ἀνεγράφη Ἀρκαδίου. Πιθανὸν ὅμως ἡ σύγχυσις νὰ ὀφείλεται καὶ εἰς τὸ ὅτι τὰ Τίμια Λείψανα ταῦτα δὲν εὑρέθησαν ὅλα συγχρόνως, ἀλλ’ εἰς δύο ἐποχὰς πολὺ ἀπεχούσας ἀπ’ ἀλλήλων, καὶ ἡ μὲν πρώτη Εὕρεσις νὰ ἐγένετο ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ Ἀρκαδίου, ἡ δὲ δευτέρα ἐπὶ τῶν ἡμερῶν τοῦ Θωμᾶ. Ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ὑποσημειοῖ ἐνταῦθα τὰ ἑξῆς: «Ἐπὶ τῆς βασιλείας Ἀρκαδίου, οὕτω χρονολογεῖ τὴν εὕρεσιν τῶν Λειψάνων τούτων ὁ προσθέσας τὰς χρονολογίας ἐν τῷ Ὡρολογίῳ. Ὁ δὲ Μελέτιος ἐκτείνει τὰ ἔτη, διότι ἀναφέρων τὸν Κωνσταντινουπόλεας Θωμᾶν τὸν πρῶτον λέγει, ὅτι ἦτο Πατριάρχης ἐν ἔτει 607, ἀναφέρων δὲ τὸν δεύτερον Θωμᾶν τὸν Κωνσταντινουπόλεως, λέγει ὅτι ἦτο ἐν ἔτει 636».

ΤΑ ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ ταῦτα εὑρέθησαν ὅταν ὁ ἁγιώτατος Πατριάρχης Θωμᾶς ἦτο εἰς τὸν θρόνον τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Εὑρέθησαν δὲ πρῶτον τὰ τίμια λείψανα Ἁγίων τινῶν Μαρτύρων κεκρυμμένα ὑπὸ τὴν γῆν, τὰ ὁποῖα ἀνεκομίσθησαν ἀμέσως εὐλαβῶς τε καὶ σεβασμίως ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Θωμᾶ καὶ τοῦ συρρεύσαντος πανταχόθεν λαοῦ, πολλαὶ δὲ καὶ διάφοροι ἀσθένειαι ἐθεραπεύθησαν τότε. Μετὰ παρέλευσιν δὲ ἐτῶν πολλῶν, ἀπεκαλύφθη ἐκ Θεοῦ εἰς κληρικόν τινα καὶ καλλιγράφον, ὀνόματι Νικόλαον, ὅτι μεταξὺ τῶν ἱερῶν ἐκείνων Λειψάνων συμπεριλαμβάνονται καὶ τὰ ἅγια λείψανα τῶν Ἀποστόλων Ἀνδρονίκου καὶ Ἰουνίας, οἵτινες ἀναφέρονται καὶ ὑπὸ τοῦ θείου Ἀποστόλου Παύλου εἰς τὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολὴν εἰς τὴν ὁποίαν γράφει· «Ἀσπάσασθε Ἀνδρόνικον καὶ Ἰουνίαν, τοὺς συγγενεῖς μου καὶ συναιχμαλώτους μου, οἵτινες εἰσὶν ἐπίσημοι ἐν τοῖς Ἀποστόλοις, οἳ καὶ πρὸ ἐμοῦ γεγόνασιν ἐν Χριστῷ» (Ρωμ. ιϛ’ 7) [1].

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν καὶ Ὁμολογητοῦ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ἐν τῷ Παυλοπετρίῳ.

Ἀθανάσιος θρέμμα Παυλοπετρίου,
Ἀπόστολος σύνεστι Παύλῳ καὶ Πέτρῳ.

Περὶ τοῦ Ὁσίου τούτου γράφει ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης εἰς τὴν πρὸς Ἀντωνῖνον ἐπιστολήν του, εὑρισκομένην ἐν τῇ Ἑλληνικῇ Πατρολογίᾳ τοῦ Ἀββᾶ Migne, τόμ. 99, στ. 1629.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη ἐν Κωνσταντινουπόλει ὑπὸ εὐλαβῶν καὶ πλουσιωτάτων γονέων· ἐπειδὴ δὲ ἐκ νεαρᾶς ἡλικίας ὑπῆρξεν εὐλαβὴς ἐπόθησε νὰ ἐνδυθῇ τὸ Μοναχικὸν σχῆμα. Μεταβὰς λοιπὸν εἰς τὴν ἐν τῷ κόλπῳ τῆς Νικομηδείας Μονὴν τοῦ Παυλοπετρίου, ἔγινεν ἐκεῖ Μοναχός. Τόσον δὲ ὑψώθη, ὁ ἀοίδιμος, εἰς τὰς ἀρετὰς καὶ τόσον διεδόθη ἡ φήμη του, ὥστε ἔγινε γνωστὸς καὶ εἰς τοὺς βασιλεῖς. Συνεδέθη δὲ καὶ μετὰ τῶν Ὁσίων Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου, καὶ Ἰωάννου τῆς Μονῆς τῶν Καθαρῶν, μετὰ τῶν ὁποίων συνειργάσθη διὰ τὴν ἀναστήλωσιν τῶν Ἁγίων Εἰκόνων. Κατὰ δὲ τοὺς χρόνους Λέοντος τοῦ Εἰκονομάχου [2], κατηγορηθεὶς ὅτι σέβεται τὰς ἀχράντους Εἰκόνας, ἔλαβε διαφόρους βασάνους καὶ ἐδοκίμασε πικροτάτας ἐξορίας καὶ βαρείας θλίψεις· ὅθεν, μένων σταθερὸς καὶ μέχρι τέλους διατηρῶν τὴν Ὀρθοδοξίαν, ἀπῆλθε χαίρων πρὸς Κύριον.

 

Ἡ Ἁγία Μάρτυς ΑΝΘΟΥΣΑ καὶ οἱ δώδεκα αὐτῆς οἰκέται ξίφει τελειοῦνται.

Εὔνους ἐφεῦρες, Ἀνθοῦσα, τοὺς οἰκέτας,
Ξίφει θανούσῃ συνθανόντας σοι ξίφει.

 

✥ Ὁ Ἅγιος Μάρτυς ΣΥΝΕΤΟΣ ξίφει τελειοῦται.

Ψάλλει Συνετὸς καὶ καταθνῄσκει ξίφει,
Βλέπων ἀσυνετοῦντας ἐξετηκόμην.

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ὁσίων Πατέρων ἡμῶν ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ καὶ ΛΙΜΝΑΙΟΥ.

Λιμὴν Λιμναῖον καὶ Θαλάσσιον φέρει,
Ὥσπερ θάλασσαν ἐκφυγόντας τὸν βίον.

Τῶν δύο τούτων Ὁσίων τοὺς Βίους συνέγραψεν ὁ Κύρου Θεοδώρητος, ἐν ἀριθμῷ κβ’ (22ῳ) τῆς Φιλοθέου Ἱστορίας.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΒΑΡΑΔΑΤΟΥ.

Ἐν γῇ νεκρώσας, ὡς λέγει Παῦλος, μέλη,
Ζωῆς μετέσχεν ἐν Πόλῳ Βαραδάτος.

Καὶ τούτου τοῦ Ὁσίου τὸν Βίον συνέγραψεν ὁ Κύρου Θεοδώρητος ἐν ἀριθμῷ κζ’ (27ῳ) τῆς Φιλοθέου Ἱστορίας. Προσθέτει δὲ ἐν αὐτῇ ὁ Θεοδώρητος, ὅτι ὁ Ὅσιος οὗτος «συνέσει κεκοσμημένος, ἄριστα καὶ τὰς ἐρωτήσεις καὶ τὰς ἀποκρίσεις ἐποιεῖτο καὶ ἐσυλλογίζετο ἐνίοτε τῶν τοὺς Ἀριστοτελικοὺς λαβυρίνθους ἀνεγνωκότων ἄμεινόν τε καὶ δυνατώτερον».

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

   

Μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΤΕΛΕΣΦΟΡΟΥ Πάπα Ρώμης.

Ἤνεγκε καρπὸν τῇ τομῇ, Τελεσφόρος,
Τελεσφορήσας εὐγενὴς οἷα σπόρος.

Ἐν τῷ Συναξαριστῇ Κ. Δουκάκῃ καὶ τῷ Συναξαριστῇ τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου γράφεται ἁπλῶς Μάρτυς, ἐν τῷ πρωτοτύπῳ ὅμως Συναξαριστῇ καὶ τοῖς Μηναίοις γράφεται ὅτι ὁ Τελεσφόρος οὗτος ἦτο Πάπας Ρώμης. Ὁ δὲ Μελέτιος τὸ αὐτὸ λέγει, ἐν σελίδι 199 τοῦ α’ τόμ. τῆς Ἐκκλ. Ἱστορίας, ὅθεν εἰς τούτους ἀκολουθοῦντες ἐπεφέραμεν τὴν σχετικὴν διόρθωσιν (βλέπε καὶ τὴν ἑπομένην ὑποσημείωσιν). Ἐπεστάτησε δὲ οὗτος ὁ Τελεσφόρος ἔτη ἕνδεκα τῆς τῶν Ρωμαίων Ἐκκλησίας καὶ ἔλαβε τὸ μακάριον τέλος τοῦ Μαρτυρίου, ὡς λέγει ὁ Εἰρηναῖος, κατὰ τὸ πρῶτον ἔτος τῆς αὐτοκρατορίας Ἀντωνίνου τοῦ Πίου (138-161). Εἰς δὲ τοὺς καταλόγους τῶν Ἐπισκόπων καὶ Παπῶν Ρώμης ὁ Τελεσφόρος φέρεται ἐπισκοπεύσας κατὰ τὰ ἔτη 125-136.

 

Ὁ ἐν Ἁγίοις Πατὴρ ἡμῶν ΒΛΑΣΙΟΣ ὁ Ἐπίσκοπος ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ἀρχιερεὺς Βλάσιος ὡράθη μέγας,
Κόσμος πεφηνὼς μᾶλλον αὐτὸς τῷ θρόνῳ.

Εἰς τοὺς προεκδοθέντας Συναξαριστὰς γράφεται Πάπας Ρώμης, ὅμως εἰς τοὺς Ἐπισκοπικοὺς Καταλόγους Ρώμης οὐδεὶς Πάπας ἀναγράφεται φέρων τὸ ὄνομα Βλάσιος. Ὅθεν ἐκρίναμεν, ὅτι τὸ «Πάπας Ρώμης» ἀνήκει εἰς τὸν Τελεσφόρον, ὁ δὲ Βλάσιος θὰ ὑπῆρξεν Ἐπίσκοπος ἄλλης τινὸς Ἐπισκοπῆς, οὐδαμοῦ ὅμως εὕρομέν τι περὶ τοῦ Ἁγίου τούτου, ἐν δὲ τοῖς Μηναίοις οὐδὲ κἂν ἡ μνήμη αὐτοῦ σημειοῦται εἰμὴ μόνον ἐν τῷ Συναξαριστῇ.

   

 ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

  

Ὑποσημειώσεις

[1] Οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι Ἀνδρόνικος καὶ Ἰουνία ἑορτάζονται ὁμοῦ κατὰ τὴν ιζ’ (17ην) Μαΐου (βλ. ἐν τόμῳ Ε’ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ὁ δὲ θεῖος Ἀνδρόνικος ἑορτάζεται καὶ τὴν λ’ (30ὴν) Ἰουλίου μετὰ τῶν Ἁγίων Ἁποστόλων Σίλα, Σιλουανοῦ, Ἐπαινετοῦ καὶ Κρήσκεντος (βλέπε ἐν τόμῳ Ζ’).

[2] Πρόκειται περὶ Λέοντος Ε’ τοῦ Ἀρμενίου, τοῦ βασιλεύσαντος κατὰ τὰ ἔτη 818-820.