Μέγα Συναξαριστής

 

Πρόλογος τῆς διαδικτυακῆς ἐκδόσεως

 

Ἐν Χριστῷ ἀγαπητοὶ καὶ ἀγαπητές,

Ἑβδομήντα ἑπτὰ ἔτη μετὰ τὴν πρώτη ἔκδοση τοῦ πρώτου ἐκ τῶν δεκατεσσάρων τόμων τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ μεσολαβουσῶν τριῶν ἐκδόσεων καὶ ἀναρίθμητων ἀνατυπώσεων, οἱ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ παραδίδουν στὸ χριστιανικὸ ἀναγνωστικὸ κοινὸ τὴν πρώτη ἐλεύθερη διαδικτυακὴ μορφή του.

Ἐπὶ δεκαετίες ὁ Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὑπῆρξε συχνὰ τὸ κύριο ἢ καὶ τὸ μόνο πνευματικὸ ἀνάγνωσμα γιὰ δεκάδες χιλιάδες πιστοὺς καὶ χριστιανικὲς οἰκογένειες, ἐνῷ κοσμεῖ τὶς βιβλιοθῆκες τῶν περισσότερων μονῶν καὶ ἐνοριῶν στὴν Ἑλλάδα. Ἔργο ζωῆς τοῦ ἱδρυτῆ τῶν ἐκδόσεών μας, πατρὸς Βίκτωρος Ματθαίου (1909-1973), ἡ συλλογὴ τῶν συναξαρίων ἀπὸ σπάνιες πηγές, ἡ χειρόγραφη συγγραφή του καὶ τελικῶς ἡ ὁλοκληρωμένη ἔκδοσή του, ὅλα ὑπὸ συνθῆκες ὑλικῆς ἔνδειας καὶ ἀκραίων στερήσεων, ἀποτελεῖ πραγματικὸ θαῦμα τῆς Θείας Ἐμπνεύσεως καὶ Προνοίας. Ὁ Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἔμελλε ὅμως νὰ γίνει παγκοσμίως γνωστός ἀπὸ τὶς Ὀρθόδοξες Ἑλληνικὲς κοινότητες τῆς Ἀμερικῆς ἕως καὶ ἐκεῖνες τῆς Αὐστραλίας καὶ τῆς Ἀφρικῆς, χάρη στὸν διάδοχο τοῦ γέροντος Βίκτωρος, τὸν μακαριστὸ Ἐπίσκοπο Οἰνόης Ματθαῖο Λαγγῆ (1923-1999), τοῦ ὁποίου τὸ πανθομολογουμένως σεβαστὸ ὄνομα κατὰ τὸν ὕστερο 20ὸ αἰῶνα κατέστη ταυτόσημο μὲ τὸ μνημειῶδες αὐτὸ πνευματικὸ ἔργο.

Ὅπως ἀναφέρεται στὴν ἐκτενὴ Εἰσαγωγὴ τοῦ ἔργου, ὁ Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ξεκίνησε νὰ ἐκδίδεται τὸ 1946, ὁλοκληρώθηκε τὸ 1950, καὶ ἀκολούθησαν δύο ἀκόμη βελτιωμένες καὶ ἐπαυξημένες ἐκδόσεις, μέχρι τὴν τελική σημερινή του μορφή, τὴν ὁποία ἀπέκτησε μετὰ τὸ 1960. Ὡς ἐκ τούτου, περιλαμβάνει τὰ συναξάρια ἁγίων καὶ ἑορτῶν ποὺ ὑπῆρχαν στὸ ἑλληνικὸ ἁγιολόγιο μέχρι τὰ μέσα τοῦ 20οῦ αἰῶνος, μὲ κάποιες προσθῆκες ἄγνωστων μέχρι τότε Ρώσσων ἁγίων, ὅπως τοῦ Ἁγίου Σεραφεὶμ τοῦ Σαρώφ. Μετὰ τὸ 1960 ἀκολουθοῦν ἀναρίθμητες ἀνατυπώσεις (ἐνίοτε ἀναφερόμενες καὶ ὡς «ἐκδόσεις») τοῦ ἔργου, οἱ ὁποῖες διακρίνονται μεταξύ τους μόνο ἀπὸ τὴ χρονολογία καὶ ἐλάχιστες διορθώσεις ἢ μικρὲς προσθῆκες.

Καίτοι ὁ Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἔχει ἐγκυκλοπαιδικὴ μορφή, συγκεντρώνοντας τὰ συναξάρια ἁγίων καὶ ἑορτῶν σὲ ἕνα ἑνιαῖο ἔργο, ὁ χαρακτῆρας τοῦ κειμένου του εἶναι πρωτίστως διηγηματικός, μὲ ἔμφαση στὴν πνευματικὴ διδασκαλία καὶ ὄχι στὴ στείρα βιογραφικὴ πληροφόρηση, ποτέ ὅμως εἰς βάρος τῆς ἱστορικῆς ἀκρίβειας. Ὁ μακαριστὸς πατὴρ Βίκτωρ προσπάθησε νὰ ἑνοποιήσει τόσο τὸ ὕφος τοῦ κειμένου ὅσο καὶ τὰ γλωσσικὰ χαρακτηριστικὰ τῶν ποικίλων συναξαρίων, μεταφέροντάς τα στὸ γνώριμο καὶ εὔκολα κατανοητὸ γιὰ τὸ εὐρὺ κοινὸ τῆς ἐποχῆς του ἰδίωμα τῆς ἁπλῆς καθαρεύουσας. Εἶναι ἴσως ἀπὸ τὶς εἰρωνεῖες τῆς ἱστορίας ὅτι γιὰ αὐτή του τὴν ἐπιλογὴ τότε κατηγορήθηκε πώς «ἐκχυδαΐζει» τὰ ἱερὰ κείμενα, ἐνῶ τώρα γιὰ τὸν ἴδιο λόγο τὸ ἔργο του ἀποδοκιμάζεται ἀπὸ κάποιους ὡς «ἀρχαΐζον».

Σήμερα, ἔπειτα ἀπὸ μία δωδεκαετία οἰκονομικῆς καταπίεσης τῆς χώρας μας, ποὺ μετέτρεψε τοὺς φτωχοὺς σὲ φτωχότερους καὶ τὶς πολύτομες σειρὲς βιβλίων σὲ «εἶδος πολυτελείας» γιὰ τὴν πλειονότητα τοῦ χριστιανικοῦ ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ, ἔρχεται τὸ νέο πλῆγμα τῆς κερδοσκοπίας τῶν ἀνατιμήσεων νὰ καταστήσει πρακτικῶς ἀδύνατη τὴ συγκράτηση τῆς τιμῆς τῶν τόμων τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ποὺ μὲ κάθε θυσία καταφέραμε νὰ διατηρήσουμε σταθερὴ ἀπὸ τὸ 2006.

Μέσα στὴ συγκεκριμένη συγκυρία καὶ μὲ ἀβέβαιη τὴν ἔξοδο ἀπὸ αὐτή, συναισθανόμενοι τὸ πρωτίστως ἱεραποστολικὸ λειτούργημα τῶν ἐκδόσεών μας, θεωροῦμε ὅτι τὸ παρὸν βῆμα τῆς ἐλεύθερης διαδικτυακῆς ἐκδόσεως τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι ἠθικῶς ἐπιβεβλημένο ἀπὸ τὴν πνευματικὴ παρακαταθήκη τῶν ἀείμνηστων καὶ μακαριστῶν προκατόχων καὶ πνευματικῶν μας, τοῦ πατρὸς Βίκτωρος Ματθαίου μοναχοῦ, τοῦ Ματθαίου Λαγγῆ Ἐπισκόπου Οἰνόης, τοῦ πατρὸς Ἠλία Μπακόπουλου μοναχοῦ καὶ τοῦ Ἀρχιμανδρίτου πατρὸς Τιμοθέου Βλάχου.

Ἡ διαδικασία ψηφιοποίησης ὅλου τοῦ ὑλικοῦ τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ὑπῆρξε καρπὸς τῆς ἀόκνου πολυετοῦς ἐργασίας μιᾶς ὁμάδας συνεργατῶν καὶ συνεργατριῶν, πού, ἐν ἀγνοίᾳ μας, προετοιμάζαμε τὸ ἔδαφος γιὰ τὴν παροῦσα διαδικτυακὴ ἔκδοση, ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ποὺ κάτι τέτοιο ἦταν ἐκτὸς κάθε σκέψης ἀλλὰ καὶ τεχνολογικῶς ἐξεζητημένο. Οὐδόλως ἂς μὴν μᾶς ἐκπλήσσει ἡ Σοφία καὶ ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ.

Στὴν παροῦσα διαδικτυακὴ ἔκδοση τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δὲν συμπεριελήφθησαν τὰ Τροπάρια τῶν Ἁγίων καὶ τῶν Ἑορτῶν, καθὼς αὐτὰ εἶναι πλέον εὔκολα προσβάσιμα, ἀκόμη καὶ διαδικτυακά, σὲ πληρέστερη καὶ πολὺ πιὸ ἐνημερωμένη λειτουργικὰ μορφή.

Οἱ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ διατηροῦν πᾶν νόμιμο δικαίωμα ἐπὶ τῶν πνευματικῶν δικαιωμάτων τοῦ ἔργου καὶ παραχωροῦν μέσῳ τῆς παρούσης ἱστοσελίδας ἐντελῶς δωρεὰν στοὺς πάντες τὴ δυνατότητα ἀνάγνωσής του, ἰδιωτικῆς ἀλλὰ καὶ δημόσιας, προφορικῆς, χάριν τῆς πνευματικῆς οἰκοδόμησης κάθε μορφῆς χριστιανικῆς κοινότητας.

Ἡ παροῦσα διαδικτυακὴ ἔκδοση δὲν ἀποτελεῖ ἀντικατάσταση τῆς ἔντυπης μορφῆς, γιὰ τὴν ὁποία θὰ γίνει κάθε δυνατὴ προσπάθεια συνέχισής της, προκειμένου σταδιακὰ νὰ συμπληρωθοῦν τυχὸν ἐλλιπεῖς σειρὲς συνδρομητῶν μας.

Μόνη μας εὐχὴ εἶναι ὁ Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας νὰ συνεχίσει νὰ ἀποτελεῖ προσβάσιμη πηγὴ πνευματικῆς διδασκαλίας καὶ ἄνωθεν ἐμπνεύσεως τῶν ψυχῶν σὲ ἐποχὲς βαθιᾶς ὑλικῆς καὶ πνευματικῆς κρίσεως. Μόνο μας αἴτημα δέ, ἀπὸ τοὺς φιλόθεους ἀναγνῶστες μας, ἡ προσευχή τους πρὸς τὸν Κύριο Ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστὸ γιὰ ἐμᾶς τοὺς ἁμαρτωλοὺς καὶ ἀνάξιους διακονητὲς τοῦ ἔργου.

Τέλος, νὰ σημειώσουμε ὅτι ἡ παροῦσα ἱστοσελίδα ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι σὲ ἐξέλιξη, μὲ κύριο πεδίο ἐργασίας τὴν ἐναρμόνιση τῶν ὑποσημειώσεων μὲ τὴ διαδικτυακὴ μορφή, καθὼς πολλὲς παραπέμπουν σὲ τόμους καὶ σὲ σελίδες τῆς ἔντυπης. Σὲ κάθε περίπτωση, ἂν κάποιος/α ἀναγνώστης/τρια διαπιστώσει τυχὸν τυπογραφικὰ λάθη ποὺ μᾶς διέφυγαν, παρακαλοῦμε νὰ μᾶς τὰ ἀναφέρει ἠλεκτρονικὰ ἐδῶ: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

Ἄν θέλετε νὰ στηρίξετε τὴν ἐλεύθερη μορφὴ τοῦ Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, σᾶς ζητοῦμε νὰ συνεχίσετε νὰ ἐπιλέγετε τὰ βιβλία τῶν ἐκδόσεών μας, διὰ τῶν ὁποίων θὰ συντηρεῖται καὶ θὰ βελτιώνεται καὶ ἡ παροῦσα ἱστοσελίδα.

Χρόνια πολλὰ καὶ εὐλογημένα!

Ο ΕΚΔΟΤΗΣ