Ὀκτωβρίου ΙΖ’ (17η)

Τῇ ΙΖ’ (17ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Προφήτου ΩΣΗΕ.

Θεὸν τυποῖς μνηστῆρα γῆς πορνευτρίας,
Πόρνη συναφθείς, ὅν, Προφῆτα, νῦν βλέπεις.
Ἑβδομάτῃ δεκάτῃ Ὠσηὲ νέκυν κτερέϊζον [1].

ΩΣΗΕ ὁ ἔνδοξος Προφήτης ἦτο ἀπὸ τὴν φυλὴν τοῦ Ἰσάχαρ υἱὸς Βεηρεῖ (ἢ Βενιή), ἐκ Γαλεμὼθ (ἢ Βαλεθώμ)· ἑρμηνεύεται δὲ ὁ Ὠσηὲ Ἑλληνιστὶ σῳζόμενος ἢ φύλαξ ἢ σκιάζων. Ἀφ’ οὗ δὲ οὗτος προεφήτευσε πολλὰ κατὰ τοῦ Ἰσραήλ, ἔδωκε καὶ σημεῖον παράδοξον, ὅτι θέλει ἔλθει ὁ Κύριος εἰς τὴν γῆν καὶ θέλει συναναστραφῆ μὲ τοὺς ἀνθρώπους [2], καὶ ὅτι θέλουν ἀναφυῆ δώδεκα δρῦς, αἱ ὁποῖαι θὰ ἀκολουθῶσι καὶ θὰ ὑπακούωσιν εἰς τὸν ἐπὶ γῆς φανέντα Θεόν, ὅστις θέλει σώσει ὅλην τὴν γῆν. Ἀποθανὼν δὲ οὗτος ἐν εἰρήνῃ, ἐτάφη εἰς τὴν γῆν αὐτοῦ. Προέλαβε δὲ τὴν τοῦ Χριστοῦ ἔλευσιν ἔτη ωκβ’ (822).

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος ΑΝΔΡΕΟΥ τοῦ ἐν τῇ Κρίσει.

Ἀμφοῖν ποδῶν σῶν, Ἀνδρέα, τμηθεὶς ἕνα,
Ἀθλήσεως σῆς ἐκπεραίνεις τὸν δρόμον.

Τὸ Μαρτύριον τούτου συνέγραψεν Ἑλληνιστὶ ὁ Μεταφραστὴς Συμεών, οὗ ἡ ἀρχή· «Πολλὴ κατὰ τῶν τοῦ Χριστοῦ Μαρτύρων» (σῴζεται ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις καὶ πρὸ τούτων ἐν τῇ Μεγίστῃ Λαύρᾳ). Εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν μετήνεγκεν Ἀγάπιος ὁ Κρὴς καὶ ἐξέδωκε τύποις καταρτίσας μετ’ ἄλλων τὸν «Νέον Παράδεισον», ἐξ οὗ παραληφθεὶς παρατίθεται ἐνταῦθα διασκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ἡ ἀνακομιδὴ τοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου καὶ Δικαίου ΛΑΖΑΡΟΥ.

Αἴρουσα Χριστοῦ τῷ φίλῳ πόλις πύλας,
Λάζαρε, δεῦρο, χριστομιμήτως λέγει.

Τὸ κατὰ πλάτος Συναξάριον αὐτοῦ βλέπε τῷ Σαββάτῳ πρὸ τῶν Βαΐων, ἐν τόμῳ ΙΓʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε ἐπιτελεῖται ἡ μνήμη τῆς ἐκ νεκρῶν ἀναστάσεως αὐτοῦ. Ἐγκώμιον εἰς τὸν μακάριον τοῦτον Λάζαρον ἔπλεξεν ὁ θεῖος Χρυσόστομος, οὗ ἡ ἀρχή· «Σήμερον ἐκ νεκρῶν ἐγειρόμενος ὁ Λάζαρος» (σῴζεται ἐν τῇ τῶν Ἰβήρων). Δεύτερον δὲ λόγον συνέγραψεν ὁ Χρυσόστομος, οὗ ἡ ἀρχή· «ὥσπερ μήτηρ φιλότεκνος, ἐπιδοῦσα τὴν θηλὴν τῷ νηπίῳ τέρπεται τοῦ παιδὸς ἐφέλκοντος» (σῴζεται ἐν τῷ Πρωτάτῳ). Ἀμφότεροι ἐξεδόθησαν τύποις ὑπὸ τοῦ Ἀββᾶ Migne ἐν τῇ Patrologia Graeca, τὸ πρῶτον ἐν τόμῳ 48ῳ στ. 779 καὶ ὁ δεύτερος ἐν τόμῳ 62ῳ στ. 775. Ἐπίσης ἐγκώμιον ἔγραψεν Ἰωσὴφ ὁ Θεσσαλονίκης (σῴζεται ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τοῦ Παντοκράτορος), καὶ ὁ Κρήτης Ἀνδρέας, οὗ ἡ ἀρχή· «Λάζαρος τὸν παρόντα» (σῴζεται ἐν τῇ τοῦ Διονυσίου).

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Εἰς τὴν ἐν Κωνσταντινουπόλει κατάθεσιν τοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου ΛΑΖΑΡΟΥ.

Κρύπτουσα νεκρὸν Λαζάρου Ρώμη νέα,
Ἄλλη παρ’ ἡμῖν δείκνυται Βηθανία.

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων πέντε Μαρτύρων καὶ αὐταδέλφων Ἀναργύρων ΚΟΣΜΑ, ΔΑΜΙΑΝΟΥ, ΛΕΟΝΤΙΟΥ, ΑΝΘΙΜΟΥ καὶ ΕΥΠΡΕΠΙΟΥ.

Εἰς τὸν Κοσμᾶν καὶ Δαμιανόν·

Ἐκ τοῦ γένους Ἄραβας, ἐκ δὲ τοῦ ξίφους,
Θείους ἀριστεῖς οἶδα τοὺς Ἀναργύρους.

Εἰς τὸν Λεόντιον·

Λεοντίου τμηθέντος ὤλετο πλάνος
Λεοντομύρμηξ, ὡς Ἰὼβ βίβλος λέγει.

Εἰς τὸν Ἄνθιμον καὶ Εὐπρέπιον [3]·

Ἄνθιμος, Εὐπρέπιος ἐκτετμημένοι,
Ἀνθοῦσι λαμπρὸν καὶ πανευπρεπὲς μάλα.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

   

Ὑποσημειώσεις

[1] Ἤτοι ἐνεταφίαζον.

[2] Προστίθενται δὲ ἐνταῦθα ἐν τῷ χειρογράφῳ καὶ τοῖς παλαιοτέροις τετυπωμένοις Συναξαρισταῖς καὶ τὰ ἑξῆς ἐν συνεχείᾳ· «ὅταν βασιλεύῃ ὁ ἥλιος εἰς τὴν Σιλὼμ καὶ μοιρασθῇ εἰς δύο μέρη». Ἐπειδὴ ὅμως ἐν τῇ Ἁγίᾳ Γραφῇ, ἥτις εἶναι ὁ ἀλάνθαστος κανὼν τῆς ἀληθείας, οὐδὲν περὶ τοιούτου σημείου ἀναφέρεται εἰς τὴν προφητείαν αὐτοῦ, διὰ τοῦτο καὶ ἡ περικοπὴ αὕτη δὲν συμπεριελήφθη ἐνταῦθα. Περὶ τοῦ Προφήτου τούτου Ὠσηὲ γράφει ὁ Ἀλέξανδρος Μαυροκορδάτος εἰς τὰ Ἰουδαϊκά, ὅτι οὗτος ἤκμαζε κατὰ τοὺς χρόνους Ὀζίου, Ἰωάθαμ, Ἄχαζ καὶ Ἐζεκία τῶν βασιλέων τοῦ Ἰούδα, καὶ Ἱεροβοὰμ δευτέρου βασιλέως Ἰσραήλ. Συνέκρινε δὲ οὗτος τὴν ἡγεμονίαν τοῦ Ἰσραὴλ μὲ δύο γυναῖκας πόρνας καὶ μοιχαλίδας, αἱ ὁποῖαι χωρίνονται μὲν ἀπὸ τοὺς γνησίους ἄνδρας των, ἐρῶνται δὲ ἄλλων. Ἡ προφητεία αὐτοῦ διαιρεῖται εἰς δεκατέσσαρα κεφάλαια, εἰς τὰ ὁποῖα δεικνύεται ὁ ζῆλος αὐτοῦ διὰ τὴν τοῦ Θεοῦ ἠμελημένην λατρείαν, παρέτεινε δὲ τὸ ἔργον τῆς προφητείας του ἐπέκεινα τῶν ἑβδομήκοντα ἐτῶν κατὰ τὸν Κανονικὸν Κλήμεντα σύντομος δὲ εἶναι κατὰ τὴν φράσιν καὶ περιεσταλμένος. Αἱ δώδεκα δὲ δρῦς αἱ ἀκολουθοῦσαι εἰς τὸν φανέντα Θεὸν προεσήμαινον τοὺς Δώδεκα Ἀποστόλους. Περὶ τούτου βλέπε καὶ εἰς τὴν λʹ (30ὴν) Ἰουνίου εἰς τὸ Συναξάριον τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Ἐν δὲ τῷ Μηναίῳ γράφεται Εὐτροπίου.