Μαρτίου ΙϚ’ (16η)

✥ Τῇ ιϛ’ (16ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΣΑΒΙΝΟΥ τοῦ Αἰγυπτίου.

Ρεῖθρον Σκαμάνδρου τῆς ἐλέγξεως ὕδωρ
Εὐανδρίας ἔλεγχος ἦν τῆς Σαβίνου.
Τῇ δεκάτῃ ἕκτῃ ἐντεῦθεν ἀπῆρε Σαβῖνος.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Ἀκολουθίαν τοῦ Ἁγίου, πλὴν τῆς ἐν τῷ Μηναίῳ, ἐποίησεν ὁ Ὑμνογράφος Ἰωσήφ, ἥτις εὕρηται εἰς τὸν Λαυρεωτικὸν Κώδικα 2 Δ, 37 φ. 3 καὶ τοὺς Παρισινοὺς 242, 255 καὶ 1573. Ἡ ἐν τῷ Μηναίῳ εἶναι ποίημα Γεωργίου, οὗτινος καὶ τὸ ὄνομα φέρεται ἐν τῇ ἀκροστιχίδι τῶν Θεοτοκίων. Ἐν τοῖς χειρογράφοις Μηναίοις ὑπάρχει καὶ ἕτερος Κανὼν ποίημα Θεοφάνους, οὗ ἡ ἀκροστιχὶς «Ἀθλητικῶς Σαβῖνον αἰνέσῳ πόθῳ· Θεοφάνους».

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

✥ Μνήμη τοῦ Ὁσίου ΙΩΑΝΝΟΥ τοῦ ἐν Ρουφιαναῖς ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

Τιμῶμεν, Ἰωάννη, σὴν ἐκδημίαν,
Ἐνδημίαν δὲ πρὸς Θεὸν μᾶλλον φᾶναι.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Οὐδὲν βιογραφικὸν σημείωμα περὶ τοῦ Ὁσίου τούτου Ἰωάννου διεσώθη, ἄγνωστος δὲ παραμένει καὶ ὁ χρόνος τῆς ἀσκήσεως αὐτοῦ. Ἀκολουθίαν εἰς τὸν Ὅσιον τοῦτον ἐποίησεν ὁ Ὑμνογράφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας Πατὴρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.

   

✥ Ὁ Ἅγιος Μάρτυς ΡΩΜΑΝΟΣ ὁ ἐν τῷ Παρίῳ ξίφει τελειοῦται.

Τὸ πρὸς Σὲ φίλτρον εἰς ἀγῶνας δεικνύει,
Ὁ Ρωμανός σου, Σῶτερ, ὁρμῶν πρὸς ξίφος.

   

✥ Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Μάρτυς ΠΑΠΑΣ κρεμασθεὶς ἐν δένδρῳ τελειοῦται.

Δεσμῇ πέδαις εἰς δένδρον, ᾧ προβάς, Πάπα,
Ζακχαῖος οἷα Χριστὸν ἐκπνεύσας βλέπεις.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Ἀκολουθία εἰς τὸν Ἅγιον Μάρτυρα Πάπαν εὕρηται εἰς τοὺς Λαυρεωτικοὺς Κώδικας Δʹ 25, Δʹ 37, Δʹ 45, Ηʹ 76, Ιʹ 70 καὶ τοὺς Παρισινοὺς 13 καὶ 341.

ΠΑΠΑΣ ὁ Ἅγιος Μάρτυς βλέπων τὴν οἰκουμένην, ὅτι ἐκλυδωνίζετο ὁλόκληρος ὑπὸ τῆς εἰδωλολατρίας, παρέστη εἰς τὸν ἄρχοντα τῆς πόλεως καὶ σφοδρῶς ἤλεγξε τοῦτον διὰ τὰς πράξεις του. Ὅθεν, διὰ τὴν θερμὴν παρρησίαν, μεθ’ ἧς ὡμολόγησε τὸν Χριστὸν καὶ κατήσχυνε τὸν ἄρχοντα, ἐρρίφθη κατὰ γῆς καὶ ἐδάρη μὲ ραβδία εἰς ὅλον τὸ σῶμα καὶ εἰς τὸ πρόσωπον. Μετὰ ταῦτα ἐκρεμάσθη ὑψηλὰ καὶ ἐξεσχίσθη μὲ σιδηροῦς ὄνυχας. Ὕστερον ἐκάρφωσαν εἰς τοὺς πόδας του σιδηρᾶ ὑποδήματα καὶ μὲ αὐτὰ ἐβίαζον αὐτὸν νὰ περιπατήσῃ πολὺν δρόμον. Τελευταῖον ἔδεσαν αὐτὸν εἰς ἓν δένδρον ἄκαρπον, τὸ ὁποῖον εὐθὺς ἐβλάστησε φύλλα καὶ ἄνθη καὶ καρποὺς καὶ ἐκεῖ ἐπάνω παρέδωκε τὴν μακαρίαν ψυχήν του εἰς χεῖρας Θεοῦ, λαβὼν οὕτω ὁ ἀοίδιμος τοῦ Μαρτυρίου τὸν στέφανον, τὸ δὲ ἅγιον αὐτοῦ Λείψανον ἔχει ἡ Λυκαονία, χαίρουσα καὶ ἀγαλλομένη δι’ αὐτό.

 

✥ Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΙΟΥΛΙΑΝΟΥ τοῦ ἐν Κιλικίᾳ.

Ἰουλιανὸς εἰς ἁλὸς δύσας βάθος,
Εὕρατο Χριστὸν τίμιον μαργαρίτην.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Ἡ κυρίως μνήμη τοῦ Ἁγίου τούτου Μάρτυρος Ἰουλιανοῦ τοῦ ἐν Κιλικίᾳ ἐπιτελεῖται κατὰ τὴν καʹ (21ην) Ἰουνίου, καθ’ ἣν καὶ ψάλλεται ἡ Ἀκολουθία αὐτοῦ, κατακεχωρισμένῃ οὖσα ἐν τοῖς Μηναίοις. Τὸ κατὰ τὴν καʹ (21ην) Ἰουνίου παρατιθέμενον Ὑπόμνημα τοῦ Συναξαρίου εἶναι τῆς αὐτῆς μορφῆς μὲ τὸ ἐνταῦθα κατακεχωρισμένον, διαφέρει ὅμως κατὰ τὸ δίστιχον. Καὶ εἰς μὲν τὰ Μηναῖα τὸ Ὑπόμνημα μόνον, ἄνευ διστίχου, παρατίθεται κατὰ τὴν σήμερον, εἰς δὲ τὸν Συναξαριστὴν τοῦ Ὁσίου Νικοδήμου εὕρηται τὸ καὶ ἐνταῦθα παρατιθέμενον δίστιχον. Εἰς τὰ Analecta Bollandiana ἐν τόμῳ ΧV (1896) σελ. 73-74, περιέχεται ἀπόσπασμα Μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου, ὅπερ θεωρεῖται ὡς ἀρχικόν. Τοῦτο ἀνεῦρε καὶ ἐδημοσίευσεν ἐν αὐτοῖς ὁ Ι. Van den Gheyn. Διάφορον μορφὴν τοῦ Μαρτυρίου τούτου ἐδημοσίευσεν καὶ ὁ Β. Λατύσεβ εἰς τὰ Μηνολόγια… ΙΙ, Πετρούπολις 1912, σ. 83-87. Ἐγκώμιον εἰς αὐτὸν ἔπλεξεν ἐν τῷ ἐν Ἀντιοχείᾳ φερωνύμῳ Ναῷ τοῦ Μάρτυρος, ὁ χρυσοῦς τῆς Ἐκκλησίας ρήτωρ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὅπερ τύποις ἐκδεδομένον εὕρηται ἐν τῇ Ἑλληνικῇ Πατρολογίᾳ τοῦ Ἀββᾶ Migne (τόμ. 50ὸς στ. 665-676) καὶ ἐν τῷ εʹ τόμῳ τῆς ἐν Ἐτόνῃ ἐκδόσεως. Ἀπόσπασμα τοῦ ἐγκωμίου τούτου βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὴν κυρίως μνήμη τοῦ Ἁγίου τῇ καʹ (21ην) τοῦ μηνὸς Ἰουνίου.

ΙΟΥΛΙΑΝΟΣ ὁ Ἅγιος Μάρτυς ἦτο ἐκ τῆς πόλεως τῶν Ἀναζαρβέων, κειμένης ἐν τῇ δευτέρᾳ τῶν Κιλίκων ἐπαρχίᾳ [1], υἱὸς πατρὸς μὲν εἰδωλολάτρου, βουλευτοῦ τὸ ἀξίωμα, μητρὸς δὲ Χριστιανῆς, ὑπὸ τῆς ὁποίας ἐμυήθη εἰς τὴν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ καὶ ἐπεδίδετο εἰς τὴν μελέτην τῶν Θείων Γραφῶν. Ὅταν δὲ ἔφθασεν εἰς τὸ δέκατον ὄγδοον ἔτος τῆς ἡλικίας του, παρέστη εἰς τὸν ἡγεμόνα Μαρκιανὸν καὶ ἐπειδὴ δὲν κατεδέχθη νὰ θυσιάσῃ εἰς τὰ εἴδωλα, ἐδάρη εἰς διάφορα μέρη τοῦ σώματος καὶ ἐρρίφθη εἰς τὴν φυλακήν. Συμβουλευθεὶς δὲ παρὰ τῆς μητρός του ἐνεδυναμώθη ὑπ’ αὐτῆς εἰς τὸ Μαρτύριον καὶ ἐρωτηθεὶς δεύτερον ἀπεκρίθη, ὅτι ἐπιμένει εἰς τὴν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ μέχρι θανάτου· διὸ ἐτέθη ἐντὸς σάκκου, γεμάτου ἀπὸ ἄμμον καὶ θανατηφόρα ζωΰφια καὶ ἐρρίφθη εἰς τὸ μέσον τοῦ πελάγους, λαβὼν ὁ ἀοίδιμος τοῦ Μαρτυρίου τὸν στέφανον.

 

✥ Οἱ Ἅγιοι ΔΕΚΑ Μάρτυρες οἱ ἐν Φοινίκῃ ξίφει τελειοῦνται.

Χορὸν δέκανδρον Μαρτύρων διὰ ξίφους
Ἀνδροκτόνοι κτείνουσι, μαρτυροκτόνοι.

 

✥ Ὁ Ἅγιος ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΩΝ Πάπας Ρώμης ξίφει τελειοῦται.

Ρώμης παλαιᾶς Ἀλεξανδρίων Πάπας
Ἐδὲμ κατοικεῖ τὴν παλαιὰν πατρίδα.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Εἰς τοὺς Ἐπισκοπικοὺς Καταλόγους Ἀλέξανδρος Αʹ οὗτος γράφεται, προέστη δὲ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρώμης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 105-115.

 

✥ Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΑΝΙΝΑ τοῦ Θαυματουργοῦ.

Σορῷ καλυφθεὶς θαυματουργὸς Ἀνίνας,
Οὐ συγκαλύπτει τὴν χάριν τῶν θαυμάτων.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Ὁ Ὅσιος οὗτος Πατὴρ ἡμῶν Ἀνίνας ὑπῆρξεν Ἀσκητὴς τῆς Μεσοποταμίας περιβόητος κατοικῶν πλησίον τοῦ Εὐφράτου. Βιογραφικὰ στοιχεῖα αὐτοῦ ἐλάχιστα διεσώθησαν, κυρίως δὲ μόνον τὰ διὰ πρεσβειῶν αὐτοῦ ἐπιτελεσθέντα ὑπὸ τῆς Χάριτος τοῦ Κυρίου θαύματα, εὐρέως διέσωσαν καὶ τὰς περὶ τοῦ Βίου αὐτοῦ ὑπαρχούσας ἐλαχίστας πληροφορίας, ἀκαθόριστος, ὅμως παραμένει ὁ χρόνος τῆς ἀκμῆς αὐτοῦ. Πλατύτερον τούτου Βίον συνέγραψεν ὁ Θεόδωρος ὁ Ὑρτακηνὸς (ἀρχαί ΙΔʹ αἰώνος) δημοσιευθέντα ὑπὸ Boissonade εἰς τὰ Anecdota Graeca, τόμ. βʹ σελ. 409-453. Ἀκολουθίαν εἰς τὸν Ὅσιον Ἀνίναν ἐποίησεν ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος, ἥτις εὕρηται ἐν τῷ Λαυρεωτικῷ Κώδικι Δʹ 37, φ 32 αʹ.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

   

✥ Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ τοῦ Θαυματουργοῦ, τοῦ ἐν τῇ ἐν Πάτμῳ Ἱερᾷ Μονῇ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου ἀσκήσαντος, ἐν ᾗ καὶ τὸ τίμιον αὐτοῦ ἀπόκειται Λείψανον.

Χριστοῦ δοῦλος πέφηνας, ὡς προεκλήθης,
Χριστόδουλε Ὅσιε, λαμπρῶς ἀσκήσας.

+ - ΣΗΜΕΙΩΣΙΣ Click to collapse
Τὸν Βίον τοῦ ἐν Ἁγίοις τούτου Πατρὸς ἡμῶν Χριστοδούλου συνέγραψεν ὁ Μητροπολίτης Ρόδου Ἰωάννης Βʹ (1070-1100), σύγχρονος ὑπάρχων τοῦ Ἁγίου. Τύποις ἐξεδόθη μετ’ ἀλλων ἐν τῷ «Νέῳ Λειμωναρίῳ», Βενετίᾳ 1819, ἰδιαιτέρως δέ, συμπεριλαμβανομένης καὶ τῆς Ἀκολουθίας του, αʹ ἐν Βενετίᾳ τὸ 1775, βʹ ἐν Ἑρμουπόλει Σύρου τὸ 1843, γʹ ἐν Ἀθήναις τὸ 1884 (προσηυξημένος) καὶ δʹ ἐν Χανίοις τὸ 1913. Ἐνταῦθα παρατίθεται διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Ὁ Ὅσιος Χριστόδουλος, ὡς καὶ ἐν τῷ Βίῳ αὐτοῦ ἀναφέρεται, συνέγραψε κατ’ ἐντολὴν τοῦ αὐτοκράτορος, Ἀλεξίου Αʹ τοῦ Κομνηνοῦ «Μοναστικὸν Κανόνα» διὰ τοὺς Μοναχοὺς τῆς Ζαγορᾶς τοῦ Πηλίου. Ἐπίσης σώζονται τὸ ἔργον του «Ὑποτύπωσις», εἰς τὸ ὁποῖον περιέχονται στοιχεῖα αὐτοβιογραφίας καὶ ἡ «Μυστικὴ Διαθήκη» αὐτοῦ μετά τινος κωδικέλλου φέροντα χρονολογίαν 1093. Ταῦτα συνεξεδόθησαν τύποις ὑπὸ Ἰ. Σακκελίωνος κατὰ τὴν ἐν Ἀθήναις, ἐν ἔτει 1884, ἐπηυξημένην δʹ ἔκδοσιν τῆς Ἀκολουθίας τοῦ Ἁγίου. Ἐν τῇ αὐτῇ ἐκδόσει περιέχονται καὶ δύο λόγοι πανηγυρικοὶ εἰς τὸν Ἅγιον ὑπὸ Ἀθανασίου Πατριάρχου Ἀντιοχείας καὶ Θεοδοσίου Μοναχοῦ τοῦ Βυζαντινοῦ (ΙΒʹ αἰών). Τελευταίως ὑπὸ Ε.Λ. Βρανούση ἐξεδόθησαν «Τὰ Ἁγιολογικὰ κείμενα τοῦ Ὁσίου Χριστοδούλου, ἱδρυτοῦ τῆς ἐν Πάτμῳ Μονῆς», Ἀθῆναι 1966.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

     

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

  

Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Ἀνάζαρβος, ἢ τὰ Ἀνάζαρβα, ἦτο ἀρχαία Ἑλληνικὴ πόλις τῆς Κιλικίας κειμένη ἐπὶ ὁμωνύμου ὄρους. Ἀπὸ τῶν ἀρχῶν τοῦ Εʹ αἰῶνος ἀπέβη πολιτικὴ καὶ θρησκευτικὴ Μητρόπολις τῆς βʹ ἐπαρχίας Κιλικίας, ὑπὸ τὴν ὁποίαν ὑπέκειντο 9 Ἐπισκοπαί, ὦν πρώτη ἦτο ἡ τῆς Μοψουεστίας. Κατὰ τὸν Εʹ αἰῶνα ὁ Ἐπίσκοπος Μοψουεστίας Αὐξέντιος ἀνήγειρεν εἰς αὐτὴν τὴν περίφημον βασιλικὴν πρὸς τιμὴν τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Πρόβου, Ταράχου καὶ Ἀνδρονίκου, ὦν ἡ τὴν μνήμην ἐπιτελοῦμεν τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.  

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ