Ἡ ἀπεικόνισις τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας ἐν φορηταῖς ἱεραῖς Εἰκόσι καὶ τοιχογραφίαις Ἱερῶν Ναῶν καὶ Μοναστηρίων ὑπῆρξεν ἀνέκαθεν ἐκ τῶν προσφιλεστέρων θεμάτων τῆς Ἁγιογραφίας. Ἡ ἐν σελίδι 13 καταχωριζομένη Εἰκὼν τῆς Ἁγίας ἐλήφθη ἐκ τοιχογραφίας τοῦ νάρθηκος τοῦ καθολικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Μεταμορφώσεως Μεγάλου Μετεώρου, ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος. Ἐν αὐτῇ παρίσταται ἡ Ὁσία Μαρία καθ’ ἣν στιγμὴν προσέρχεται ἵνα κοινωνήσῃ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων παρὰ τοῦ Ὁσίου Ζωσιμᾶ. (Τὸ ἕτερον τμῆμα τῆς Εἰκόνος βλέπε ἐν σελίδι 91).

Τὸν θαυμάσιον τῆς Ἁγίας Βίον, οὗ ἡ ἀρχή· «Μυστήριον Βασιλέως κρύπτειν καλόν, τὰ δὲ ἔργα τοῦ Θεοῦ ἀνακηρύττειν ἔνδοξον» συνέγραψεν Ἑλληνιστὶ ὁ Ἱεροσολύμων Σωφρόνιος (634-638), ὁ κατὰ τὴν ιαʹ (11ην) Μαρτίου ἑορταζόμενος, συμπεριελήφθη δὲ εἰς τὸ «Λειμωνάριον» τὸ φερόμενον ἐπ’ ὀνόματι τοῦ Ἰωάννου Μόσχου, Πνευματικοῦ Πατρὸς τοῦ Ἁγίου Σωφρονίου. Τὸν Βίον τοῦτον μετενεγκὼν εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν ὁ τότε Ὑποδιάκονος Δαμασκηνὸς ὁ Στουδίτης, ὁ μετέπειτα Λιτῆς καὶ Ρενδίνης Ἐπίσκοπος καὶ ἐν συνεχείᾳ Ἄρτης, συμπεριέλαβεν εἰς τὸν «Θησαυρόν», ὅστις πλείστας ὅσας ἐκδόσεις ἐγνώρισε, πρώτη τῶν ὁποίων ὑπῆρξεν ἡ ἐν Βενετίᾳ κατὰ τὸ ἔτος 1528 γενομένη. Τὰς ἀρχαιοτέρας πληροφορίας περὶ «Ὁσίας Μαρίας Αἰγυπτίας» παρέχει ὁ περὶ τὰ μέσα τοῦ Ϛʹ (6ου) αἰῶνος ἀκμάσας βιογράφος Κύριλλος ὁ Σκυθοπολίτης, ὅστις ποιεῖται περὶ αὐτῆς λόγον εἰς τὸν Βίον τοῦ Ὁσίου Κυριακοῦ τοῦ Ἀναχωρητοῦ (βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κθʹ (29ῃ) τοῦ μηνὸς Σεπτεμβρίου), ἄγνωστον ὅμως ἂν περὶ τῆς αὐτῆς Ὁσίας Μαρίας πρόκειται, διότι αἱ πληροφορίαι αὗται διαφέρουσι κατά τι ἀπὸ τὰς παρεχομένας ὑπὸ τοῦ Ἱεροσολύμων Ἁγίου Σωφρονίου.

Πλὴν τῆς ὑπὸ τοῦ Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου γενομένης μεταφράσεως τοῦ Βίου τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας ἐγένοντο καὶ ἄλλαι μεταφράσεις καὶ παραλλαγαὶ τοῦ Βίου αὐτῆς ὑπὸ Ἑλλήνων καὶ ξένων συγγραφέων καὶ μεταφραστῶν, αἵτινες καὶ πλειστάκις ἐξεδόθησαν εἰς τύπον ἔν τε τῇ ἡμεδαπῇ καὶ τῇ ἀλλοδαπῇ. Ἐνδιαφέρουσα τοιαύτη ἐπιστημονικὴ ἔκδοσις εἶναι ἡ ὑπὸ τοῦ καθηγητοῦ κ. Γεωργίου Θ. Ζώρα γενομένη ἐν Ἀθήναις, ἐν ἔτει 1962, ἐν τῷ 7ῳ τεύχει τῆς σειρᾶς «Κείμενα καὶ Μελέται Νεοελληνικῆς Φιλολογίας», καὶ ὑπὸ τὸν τίτλον «Βίος καὶ Πολιτεία Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας». Ἐν τῇ ἐκδόσει ταύτῃ ὁ κ. Γ. Ζώρας παρουσιάζει μελέτην τοῦ διδάκτορος τῆς Φιλολογίας Ρia Longo εἰς τὸν Βίον τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας, ὅνπερ Βίον παρέλαβεν οὖτος ἐκ τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. 2566 Ἑλληνικοῦ Κώδικος τοῦ Βατικανοῦ καὶ ἥτις μελέτη ἀποτελεῖ ἐναίσιμον τούτου διατριβὴν ὑποβληθεῖσαν κατὰ τὸ ἔτος 1961 εἰς τὴν Φιλοσοφικὴν Σχολὴν τοῦ Πανεπιστημίου τῆς Ρώμης, ἧς εἰσηγητὴς ἐτύγχανεν ὁ ἴδιος ὁ κ. Ζώρας.

Τὴν Ὁσίαν Μαρίαν ἐξύμνησαν πολλοὶ Ὑμνῳδοὶ τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης («Ἁγιολόγιον», σελ. 295), σημειοῖ ὅτι πλὴν τῆς ἐν τοῖς Μηναίοις κατακεχωρισμένης Ἀκολουθίας τῆς Ἁγίας εὕρηνται τοιαῦται Συμεὼν τοῦ Λογοθέτου (ἐν τῷ Παρισινῷ Κώδικι 13 καὶ 341 καὶ τῷ Λαυρεωτικῷ Δʹ 37), τοῦ Θεοφάνους (ἐν τῷ Παρισινῷ Κώδικι 1564, καὶ τοῖς Λαυρεωτικοῖς Θʹ 57 καὶ Ωʹ 147), τοῦ Ἰωάννου Μοναχοῦ (ἐν τῷ Παρισινῷ 1564 καὶ τῷ Βατοπαιδινῷ 1104), τοῦ Γεωργίου Νικομηδείας (ἐν τῷ Παρισινῷ 1575), τοῦ Γερμανοῦ Κωνσταντινουπόλεως (ἐν τῷ Λαυρεωτικῷ Θʹ 87), ἐν δὲ τῷ Παρισινῷ Κώδικι 13 φύλ. 291 βʹ εὕρηνται Στιχηρά, ποίημα τοῦ Πατριάρχου Φωτίου. Τὴν μνήμην τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας ἡ Ἁγία ἡμῶν Ἐκκλησία, πλὴν τῆς σήμερον, τιμᾷ καὶ κατὰ τὴν Εʹ Κυριακὴν τῶν Νηστειῶν (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΓʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»), ἵνα περισσότερον τονίζεται ἡ σημασία καὶ τὰ ἐπιτεύγματα τῆς Μετανοίας.