Μαΐου Β’ (2α)

Τῇ Β’ (2ᾳ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τοῦ τιμίου Λειψάνου τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου, Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας.

Ἀθανάσιε, ποῦ κομίζῃ; μὴ πάλιν
Καὶ νεκρὸν ἐξόριστον ἐκπέμπουσί σε;
Δευτερίῃ νέκυς Ἀθανασίου ἐξέδυ τύμβου.

Ἐν μὲν τοῖς Συναξαρισταῖς οὕτως ἀρχῆθεν ἐπιγράφεται ἡ κατὰ τὴν παροῦσαν βʹ (2αν) Μαΐου μνήμη τοῦ Ἁγίου, ὡς ἀφορῶσα, δηλαδή, τὴν ἀνακομιδὴν τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου αὐτοῦ, ὑπὸ πολλῶν ὅμως ὑποστηρίζεται ὅτι κατὰ τὴν σήμερον ἔλαβε χώραν ἡ κοίμησις τοῦ Ἁγίου καὶ ὅτι ἑπομένως κατὰ τὴν σήμερον πρέπει νὰ ἐπιτελεῖται ἡ κυρίως μνήμη αὐτοῦ, ὁ δὲ κατὰ τὴν ιηʹ (18ην) Ἰανουαρίου συνεορτασμὸς τοῦ Ἁγίου τούτου μετὰ τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου ἄγεται δι’ ἄλλην αἰτίαν, παρομοίαν πιθανῶς μὲ τὴν τοῦ ἑορτασμοῦ τῶν Ἁγίων Τριῶν Ἱεραρχῶν κατὰ τὴν λʹ (30ὴν) Ἰανουαρίου. Τοῦτο, λέγουσι, συνάγεται ἐκ τοῦ γεγονότος, ὅτι οὐδὲν περὶ ἀνακομιδῆς Λειψάνου ἀναφέρεται οὔτε ἐν τῷ κειμένῳ τοῦ Συναξαρίου οὔτε ἐν τῇ ψαλλομένῃ Ἀκολουθίᾳ. Συγκεκριμένως εἰς κώδικα τῶν Καυσοκαλυβίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους ἀναγράφονται τὰ ἑξῆς: «Τὴν σήμερον (Μαΐου βʹ) ἐστὶν ἡ κοίμησις τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου κατά τινας· διὸ καὶ σήμερον ἡ καθ’ ἑαυτοῦ μνήμη δεῖ ἐκτελεῖσθαι καὶ οὐχὶ ἡ ἀνακομιδὴ τῶν Λειψάνων, περὶ ἧς οὐδὲ μικρὰν ἱστορικὴν σημείωσιν ἔχομεν· ἡ δὲ ἡνωμένη μετὰ τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου τῇ ιηʹ Ἰανουαρίου ἑορτὴ τούτου τοῦ Ἁγίου διωρίσθη ἐκτελεῖσθαι δι’ ἄλλην αἰτίαν, ὡς καὶ ἡ τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν». Ἐν τούτοις τὴν ἄποψιν ταύτην ἀντικρούει δίστιχον περιεχόμενον εἰς τὸν Λαυριωτικὸν κώδικα Ιʹ 70, ὅπερ ἔχει ὡς ἑξῆς· «Δέχου σὺν ἄλλοις οἷς ἔχεις σεβασμίοις, πόλις βασιλίς, νεκρὸν Ἀθανασίου». Πάντως οὐδὲν θετικὸν στοιχεῖον δύναται νὰ ἀντιπαραταχθῇ πρὸς ἐπίρρωσιν ἀλλοίας τινὸς γνώμης ἀπὸ τῆς ἐν τοῖς Συναξαρισταῖς ἔκπαλαι ἀναγεγραμμένης.

Ἐγκώμια εἰς τὴν ἱερὰν κορυφὴν τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου ἔπλεξαν πολλοί, περὶ ὧν βλέπε ἐκτενῆ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου τῇ ιηʹ (18ῃ) Ἰανουαρίου, ἐν τόμῳ Αʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας». Ἀκολουθίαν δὲ εἰς αὐτόν, ποίημα Ἰωάννου Εὐχαΐτων, ἐξέδωκεν ὁ Καισάριος Δαπόντε ἐν «Πατερικὸν τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Γρηγορίου τοῦ Διαλόγου…», ἐν Βενετίᾳ τῷ 1780, εἰς δὲ τὴν Ἀνακομιδὴν τοῦ ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ἁγίου τούτου συνέθεσεν Ἀκολουθίαν ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης. Ἐξεδόθη δὲ καὶ τύποις Ἀκολουθία εἰς τὴν Ἀνακομιδὴν τοῦ Λειψάνου αὐτοῦ ἐκ χειρογράφων τῆς Μονῆς τῶν Ἰβήρων, ἐν Ἀθήναις τῷ 1903.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ
ΛΟΓΟΣ ΕΓΚΩΜΙΑΣΤΙΚΟΣ

  

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ἁγίων Μαρτύρων, ΕΣΠΕΡΟΥ καὶ ΖΩΗΣ καὶ τῶν τέκνων αὐτῶν ΚΥΡΙΑΚΟΥ καὶ ΘΕΟΔΟΥΛΟΥ.

Εἰς τὸν Ἕσπερον καὶ τὴν Ζωήν·

Ζωῆς στερεῖ πῦρ Ἕσπερον, Ζωὴν ἅμα,
Ζωὴν ποθοῦντας τὴν ἀνέσπερον μόνην.

Εἰς τὸν Κυριακὸν καὶ Θεόδουλον·

Ζέοντας ἄρτους συγγόνους δέχου δύο,
Ἄρτι κλιβάνου, Σῶτερ, ἐκβεβλημένους.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

 Ὁ Ὅσιος ΙΟΡΔΑΝΗΣ ὁ θαυματουργὸς ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Κἂν εἰς μυχὸν γῆς ἐρρύης, Ἰορδάνη,
Ἐκχεῖς ἐκεῖθεν θαυμάτων Ἰορδάνην.

    

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ