Ἐν ἅπασι τοῖς προεκδοθεῖσι Συναξαρισταῖς καὶ τοῖς Μηναίοις καθὼς καὶ εἰς τὰς προηγηθείσας τῆς παρούσης ἐκδόσεις ἡμῶν οὐδὲν ὑπόμνημα παρατίθεται εἰς τὸν Ὅσιον τοῦτον Γεώργιον, διότι οὐδαμοῦ ἀνευρίσκοντο τὰ κατ’ αὐτόν. Τοιοῦτον ἀνεῦρε κατὰ τὰς ἀναδιφήσεις του ἐν ταῖς Βιβλιοθήκαις τοῦ Ἁγίου Ὄρους ὁ Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης, ὅπερ καὶ ἐδημοσιεύθη ἐν τῷ «Ἁγιολογίῳ» (σελ. 63). Τὸ ὑπόμνημα τοῦτο μετενεγκόντες εἰς τὴν ἁπλῆν Ἑλληνικὴν παραθέτομεν τὸ πρῶτον ἐνταῦθα.

Τὸ Ἑλληνικὸν τούτων Μαρτύριον, οὗ ἡ ἀρχὴ· «Ἀεὶ μὲν ἐπανθοῦσαν τὴν πρὸς Θεὸν εὐσέβειαν», εὕρηται ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῶν Ἰβήρων καὶ ἐν ἄλλαις. Τοῦτο μετενεγκόντες ἐκ τοῦ Ἑλληνικοῦ εἰς τὴν ἁπλῆν παραθέτομεν ἐνταῦθα ἀμέσως μετὰ τὸ Συναξάριον

αὐτῶν. Ἐν τῷ Συναξαρίῳ δὲν ἀναφέρεται ὁ χρόνος τοῦ Μαρτυρίου αὐτῶν, ἐν τῷ παρατιθεμένῳ ὅμως ἐν συνεχείᾳ ὑψηλῆς ὑφῆς Μαρτυρίῳ αὐτῶν, καθὼς καὶ ἐν ἄλλαις ἐξηλεγμέναις πηγαῖς ἀναφέρεται ὅτι οὗτοι ἐμαρτύρησαν κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ Διοκλητιανείου διωγμοῦ. Τὴν Ἀκολουθίαν αὐτῶν ἐποίησεν ὁ Ὅσιος Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος, εὕρηται δὲ αὕτη εἰς πολλοὺς Κώδικας, ἐξ ὧν τὸ τοῦ Σωφρονίου Εὐστρατιάδη, «Ἁγιολόγιον» σελ. 179, σημειοῖ τοὺς Παρισινοὺς Κώδικας 13, 341, 1564, 1573 καὶ 1574, τοὺς Λαυρεωτικοὺς Θʹ 57, Θʹ 85, Ιʹ 70, Ωʹ 147 καὶ τὸν Βατοπαιδινὸν 1104.

Ἐν τοῖς Μηναίοις γράφεται Φερβούθη.

Ἐν σελίδι 89 εἰκονίζεται ὁ Ὅσιος οὗτος Ζωσιμᾶς καθ’ ἣν στιγμὴν ἑτοιμάζεται νὰ μεταδώσῃ τὰ Ἄχραντα Μυστήρια εἰς τὴν Ὁσίαν Μαρίαν. Ἡ Εἰκὼν ἐλήφθη ἐκ τοιχογραφίας τοῦ νάρθηκος τοῦ καθολικοῦ τῆς Ἱ. Μονῆς Μεταμορφώσεως Μεγάλου Μετεώρου, ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος. Ταύτης τὸ πρῶτον τμῆμα βλέπε ἐν σελίδι 13. Σημειοῦμεν δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι εἰς ἁπάσας τὰς προγενεστέρας ἐκδόσεις τῶν Συναξαριστῶν, καθὼς καὶ εἰς τὰς δύο πρώτας ἐκδόσεις ἡμῶν, οὐδὲν ὑπόμνημα περὶ τῆς ζωῆς τοῦ Ὁσίου τούτου Ζωσιμᾶ παρατίθεται. Ἤδη παραθέτομεν ἐνταῦθα τοιοῦτον, ἁπλοποιημένον παρ’ ἡμῶν, ἐξαχθὲν ἐκ τοῦ ὑπ’ ἀριθμ. Ιʹ 70 Κώδικος τῆς Μεγίστης Λαύρας ἐν συνδυασμῷ μὲ τὰς παρεχομένας περὶ τούτου πληροφορίας ἐν τῷ Βίῳ τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας (βλ. σελ. 11-25 τοῦ παρόντος τόμου). Τὸ κείμενον τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου Λαυρεωτικοῦ Κώδικος Ιʹ 70 ἐδημοσίευσεν ὡς ἔχει ὁ Λεοντουπόλεως Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ἐν τῷ «Ἁγιολογίῳ» (σελ. 164). Σημειοῖ δὲ ὁ αὐτὸς ἐκεῖ ὅτι ἡ μνήμη τοῦ Ὁσίου Ζωσιμᾶ ἀναγράφεται ἐν τῷ Κώδικι τούτῳ εἰς τὴν εʹ (5ην) Ἀπριλίου. Ἀκολουθίαν πλήρη εἰς τὸν Ὅσιον Ζωσιμᾶν ἐποίησεν ὁ Ὅσιος Ἰωσὴφ ὁ Ὑμνογράφος, ἀπόκειται δὲ αὕτη ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ τῆς Μεγίστης Λαύρας, ὑπ’ ἀριθμὸν Κώδικος Δʹ 37.

Τὸ ἐνταῦθα παρατιθέμενον Ὑπόμνημα εἰς τὸν μακάριον τοῦτον Ὅσιον Πατέρα ἡμῶν Πλάτωνα τὸ πρῶτον καταχωρίζεται ἐν τῇ παρούσῃ ἐκδόσει τοῦ «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», καθότι εἰς οὐδεμίαν προγενεστέραν ἔκδοσιν Συναξαριστοῦ ὑπῆρχε τοιοῦτον. Κυρία πηγὴ ἐξ ἧς ἠρύσθημεν τὰς ἐνταῦθα παρεχομένας πληροφορίας ὑπῆρξεν ὁ Βίος τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Θεοδώρου τοῦ Στουδίτου (βλέπε ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ», τῇ ιαʹ (11ῃ) τοῦ μηνὸς Νοεμβρίου). Εἰς τὸν Ὅσιον Πλάτωνα ἐπιτάφιον λόγον ἐξεφώνησεν ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης, ὅστις εὕρηται τύποις ἐκδεδομένος ἐν τῇ Ἑλληνικῇ Πατρολογίᾳ τοῦ Ἀββᾶ Migne, τόμ. 99, στ. 804-849.

Ὁ ἐνταῦθα παρατιθέμενος Βίος τοῦ Ὁσίου τούτου Πατρὸς ἡμῶν Θεωνᾶ ἠρανίσθη ἐκ τοῦ Βίου καὶ Μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἰακώβου καὶ τῶν δύο μαθητῶν αὐτοῦ Διονυσίου καὶ Ἰακώβου τῶν δι’ ἀγχόνης τελειωθέντων κατὰ τὸ ἔτος ͵αφκʹ (1520) καὶ ἑορταζομένων κατὰ τὴν αʹ (1ην) Νοεμβρίου (βλέπε περὶ τούτων ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Ὁ ἐν λόγῳ Βίος καὶ Μαρτύριον συνεγράφη ὑπὸ τοῦ συγχρόνου τοῖς Ἁγίοις ρήτορος Θεοφάνους τοῦ ἐκ Θεσσαλονίκης, ὅστις καὶ τὴν Ἀκολουθίαν τούτων συνέθεσε.

Τοῦτον μετ’ ἄλλων συλλέξας ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης κατήρτισε τὸ «Νέον Μαρτυρολόγιον» ὅπερ καὶ ἐξεδόθη τύποις τὸ πρῶτον ἐν Βενετίᾳ τὸ ἔτος 1794, τὸ δεύτερον ἐν Ἀθήναις τὸ 1856 καὶ τὸ τρίτον πάλιν ἐν Ἀθήναις τὸ 1961. Τὰ περὶ τοῦ Ὁσίου Θεωνᾶ καὶ τῶν Ἁγίων Ὁσιομαρτύρων Ἰακώβου, Διονυσίου καὶ Ἰακώβου, καθὼς καὶ πάντων τῶν Ἁγιορειτῶν Ὁσίων συμπεριέλαβεν ὁ Ὅσιος Νικόδημος καὶ εἰς τὴν Ἀκολουθίαν τῶν Ἁγιορειτῶν Ὁσίων, τὴν τύποις καὶ ταύτην τετράκις ἐκδοθεῖσαν. Εἰς ἴδιον τεῦχος ὁ Βίος καὶ τὸ Μαρτύριον μετὰ τῆς Ἀκολουθίας ἐξεδόθησαν ἐν Ἀθήναις τὸ ἔτος 1894. Εἰς τὸν Ὅσιον Θεωνᾶν ἰδιαιτέραν ᾀσματικὴν Ἀκολουθίαν ἐποίησεν ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ἥτις εὕρηται εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας τῆς Φαρμακολυτρίας τῆς ἐν Γαλατίστῃ τῆς Χαλκιδικῆς, ἧς ὁ Ὅσιος Θεωνᾶς ἐχρημάτισε δεύτερος Κτίτωρ καὶ Ἡγούμενος καὶ ἐν ᾗ μετὰ πολλὰς περιπετείας καὶ τὸ τίμιον αὐτοῦ Λείψανον ἀποθησαυρίζεται, ἐντὸς ἐπιχρύσου θήκης φέρον πλήρη ἀρχιερατικὴν στολήν. Ἐν τῇ αὐτῇ Μονῇ ἀποθησαυρίζονται καὶ τὰ ἱερὰ Λείψανα τῶν ἀνωτέρω ἀναφερομένων Ἁγίων Ὁσιομαρτύρων Ἰακώβου, Διονυσίου καὶ Ἰακώβου.