Μαρτίου Ι’ (10η)

Τῇ Ι’ (10ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος ΚΟΔΡΑΤΟΥ τοῦ ἐν Κορίνθῳ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ, ΑΝΕΚΤΟΥ, ΠΑΥΛΟΥ, ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ, ΚΥΠΡΙΑΝΟΥ καὶ ΚΡΗΣΚΕΝΤΟΣ.

Εἰς τὸν Κοδράτον·

Τῶν δυσσεβῶν τὴν πίστιν ὕβρεσι πλύνας,
Τμηθείς, Κοδράτε, σῶν ἀφ’ αἱμάτων πλύνῃ.

Εἰς τὸν Ἄνεκτον, Παῦλον, καὶ Διονύσιον·

Γνωστοῖς Ἄνεκτον σὺν δυσὶ κτείνει ξίφος,
Οἷς οὐκ ἀνεκτὸν μὴ θανεῖν Θεοῦ χάριν.

Εἰς τὸν Κρήσκεντα καὶ Κυπριανόν·

Ὁρῶν καταθνήσκοντα Κρήσκεντα ξίφει,
Σπεύδει σὺν αὐτῷ Κυπριανὸς τεθνᾶναι.
Ἄμφηκες δεκάτῃ Κοδράτον ξίφος ἐγκατέπεφνε.

ΚΟΔΡΑΤΟΣ ὁ ἔνδοξος τοῦ Χριστοῦ Μάρτυς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἄνεκτος, Παῦλος, Διονύσιος, Κυπριανὸς καὶ Κρήσκης ἔζησαν κατὰ τοὺς χρόνους τῶν βασιλέων Δεκίου (249-251) καὶ Οὐαλεριανοῦ (258-259), Ἰάσονος δὲ ἡγεμονεύοντος τῆς Ἑλλάδος. Εἶχε δὲ ὁ μακάριος Κοδράτος ἀπομείνει ὀρφανὸς ἀπὸ τῆς νηπιακῆς του ἡλικίας, ἐτρέφετο δὲ διὰ θαύματος, διότι πέριξ αὐτοῦ ἐφαίνετο νεφέλη, ἥτις ἀντὶ τῆς μητρός του, ἡ ὁποία εἶχεν ἀποθάνει, ἔδιδεν εἰς αὐτὸν τὴν τροφήν. Ὅταν δὲ ὁ Ἅγιος ἔγινεν εἰκοσιοκτὼ ἐτῶν, τότε ἐσχετίσθησαν μετ’ αὐτοῦ καὶ οἱ ἄλλοι ὡς ἀνωτέρω ἀναφερόμενοι Μάρτυρες, νέοι καὶ αὐτοὶ τὴν ἡλικίαν, μετὰ τῶν ὁποίων καὶ συνεδέθη στενῶς διὰ τῆς εἰς Χριστὸν Πίστεως. Τοῦτο πληροφορηθέντες οἱ εἰδωλολάτραι συνέλαβον αὐτοὺς καὶ ἀφοῦ πρότερον τοὺς ἔδειραν ἀνηλεῶς, ἔπειτα τοὺς ἀπεκεφάλισαν ἅπαντας καὶ οὕτως ἔλαβον οἱ μακάριοι τοὺς στεφάνους τοῦ Μαρτυρίου.

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ τῆς Πατρικίας.

Ἡ Πατρικία πάντα λιποῦσα τάδε,
Πάντων κατέστη κυρία ἐν τῷ πόλῳ.

Εἰς τὴν Ὁσίαν ταύτην Ἀναστασίαν πλήρη Ἀκολουθίαν μετὰ Παρακλητικοῦ Κανόνος ἐποίησεν ὁ Ὑμνογράφος τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας Πατὴρ Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ ξύλοις θλασθεὶς τελειοῦται.

Ἐθαύμασαν βροτοί σε θλασθέντα ξύλοις,
Ἀμὴν λέγω σοι, Μαρκιανέ, καὶ Νόες.

 

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς ΜΙΧΑΗΛ Μαυρουδῆς, ὁ ἐν Θεσσαλονίκῃ μαρτυρήσας ἐν ἔτει ͵αφμδ’ (1544), πυρὶ τελειοῦται.

Οὐ Μάρτυς ἁπλοῦς, ἀλλὰ καὶ θείων λόγων
Ρήτωρ ἐδείχθης, ὦ Μιχαὴλ παμμάκαρ.

Τὸ Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου τούτου Νεομάρτυρος Μιχαήλ, κατὰ μὲν τὸν Ὅσιον Νικόδημον τὸν Ἁγιορείτην, ὅστις καὶ περισυλλέξας τοῦτο ἐξέδωκε τύποις μετ’ ἄλλων εἰς τὸ «Νέον Μαρτυρολόγιον», συνέγραψεν ὁ Θεσσαλονίκης Θεοφάνης, κατ’ ἄλλους δὲ ὁ Θεσσαλονίκης Θεωνᾶς, ὅστις καὶ τὴν Ἀκολουθίαν αὐτοῦ, τύποις ἐκδοθεῖσαν ἐν Ἀθήναις τῷ 1908, ἐποίησε. (Βλέπε: «Petite Bibliographie des Acolouthies Grecques», σ. 195, Σωφρονίου Εὐστρατιάδου «Ἁγιολόγιον», σελ. 338 καὶ 339, «Θρησκευτικὴ καὶ Ἠθικὴ Ἐγκυκλοπαιδεία», τόμ. 8ος, στ. 1210). Ὁ Θεσσαλονίκης Θεωνᾶς εἶναι ὁ τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἰακώβου μαθητὴς Ὅσιος Θεωνᾶς, οὗ τὴν μνήμην ἐπιτελοῦμεν τὴν δʹ (4ην) Ἀπριλίου (βλ. ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

Ὁ Θεσσαλονίκης Θεοφάνης, περὶ οὗ ποιεῖται λόγον ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, εἶναι προφανῶς ὁ ἐκ Θεσσαλονίκης ρήτωρ Θεοφάνης ὁ Ἐλεαβοῦλκος, σύγχρονος ὑπάρχων τῶν Ἁγίων Ὁσιομαρτύρων Ἰακώβου, Διονυσίου καὶ Ἰακώβου καὶ τοῦ Ὁσίου Θεωνᾶ, ὧν τὸν Βίον καὶ τὸ Μαρτύριον συνέγραψε (βλ. Νοεμβρίου αʹ (1ην) ἐν τόμῳ ΙΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καὶ εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ὁσίου Θεωνᾶ, ἔνθ’ ἀνωτέρω). Ἐν τῇ Θρησκευτικῇ καὶ Ἠθικῇ Ἐγκυκλοπαιδείᾳ καὶ ἐν τῷ ἄρθρῳ «Θεσσαλονίκης Μητρόπολις, Ἐπισκοπικὸς κατάλογος» (τόμ. 6ος, στ. 461), ἀναγράφονται τὰ ὀνόματα τῶν Μητροπολιτῶν Θεσσαλονίκης Θεωνᾶ (1539) καὶ Θεοφάνους (1544), ἀλλ’ ὁ Θεωνᾶς καὶ μέχρι τοῦ ἔτους 1565 τοὐλάχιστον ἐπεσκόπευε τῆς Θεσσαλονίκης, ὡς Ἐπίσκοπος δὲ ταύτης ὑπογράφεται εἰς τὴν ἐν ἔτει 1565 καθαίρεσιν τοῦ Πατριάρχου Ἰωάσαφ.

Ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ἐν τῷ «Ἁγιολογίῳ» (σελ. 338-339) παρουσιάζει καὶ ἕτερον Μάρτυρα Μιχαὴλ τὸν Μαυροειδῆ, οὗ ἡ μνήμη ἐπιτελεῖται τὴν ιζʹ (17ην) Φεβρουαρίου. Τὴν περὶ τούτου μαρτυρίαν στηρίζει εἰς τὸν Παρισινὸν Κώδικα 1295 φ. 314 αʹ. Αἱ συνθῆκαι τοῦ Μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου τούτου Μάρτυρος, ὡς περιγράφονται ἐν τῷ προρρηθέντι Παρισινῷ Κώδικι, εἶναι αἱ αὐταί μὲ τὰς τοιαύτας τοῦ Μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Νεομάρτυρος Μιχαὴλ τοῦ Μαυρουδῆ. Διαφέρει μόνον ὁ τόπος τοῦ Μαρτυρίου. Διότι ὁ μὲν ἐν Θεσσαλονίκῃ ἐμαρτύρησεν ἐν ἔτει 1544, ὁ δὲ ἐν Ἀδριανουπόλει φέρεται μαρτυρήσας ἐν ἀδήλῳ χρόνῳ.

Ἐν τῷ αὐτῷ Παρισινῷ Κώδικι εὕρηται καὶ Ὑπόμνημα μετὰ Ἀκολουθίας τοῦ Ἁγίου, περί ἧς ἐν φύλλῳ 319α σημειοῦνται τὰ ἑξῆς: «Αὕτη ἠ Ακολουθία ἐποιήθη παρὰ τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου κυροῦ Ἰωάννου τοῦ Μόσχου, οἰκοῦντος ἐν τῇ νήσῳ Κερκύρας, ἥτις πρότερον Φαιακὶς ἐκαλεῖτο, τανῦν δὲ παρὰ τοῖς νεωτέροις Κορυφαί. Εἰς τὴν αὐτὴν Ἀκολουθίαν περιέχεται καὶ Ἀπολυτίκιον καὶ ἕν Κάθισμα ποιηθὲν ὑπὸ τοῦ μαθητοῦ τοῦ Ἰωάννου Μόσχου Ἰουστίνου τοῦ Δεκαδύονος. Ἐν προκειμένῳ ὁ Ἰωάννης Μόσχος οὗτος δὲν εἶναι ὁ παλαιὸς ἐκεῖνος συγγραφεὺς τοῦ «Λειμωναρίου» (περὶ οὗ βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 212), ἀλλ’ ἕτερος, ἐκείνου ὁμώνυμος, ζήσας ἐν Κερκύρᾳ μεταξὺ ΙΕʹ καὶ ΙϚʹ αἰῶνος. Ὅτι δὲ ὁ Μόσχος οὗτος ἔζησεν ἐν Κερκύρᾳ καὶ ἀπὸ τὴν ὡς ἄνω ἀναφερομένην σημείωσιν ἐξάγεται. Σύγχρονος τούτου ὑπῆρξε καὶ ὁ Ἰουστῖνος Δεκαδύων.

Ἐν τῇ Θρησκευτικῇ καὶ Ἠθικῇ Ἐγκυκλοπαιδείᾳ ὁ συντάκτης τοῦ σχετικοῦ ἄρθρου παρασυρόμενος ἀπὸ τὴν συνωνυμίαν καὶ ἐπειδὴ ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ὁ δημοσιεύσας τὸ ἐν λόγῳ Μαρτύριον, οὐδεμίαν περὶ τοῦ Μόσχου τούτου παρέχει ἐξήγησιν, νομίζει ὅτι περὶ τοῦ Μόσχου ἐκείνου γίνεται λόγος καὶ εὑρίσκει τὰ πράγματα ἀσυμβίβαστα (βλ. τόμ. 8ος στ. 1184 καὶ 1210). Ἐξ ὅλων τούτων δύναται νὰ συμπεράνῃ τις, ὅτι τόσον ὁ φερόμενος ὡς Μιχαὴλ Μαυρουδῆς εἶναι ἐν καὶ τὸ αὐτὸ πρόσωπον, τοῦτο δὲ καὶ ὁ Σωφρόνιος εἰκάζει, ἐσφαλμένη δὲ μᾶλλον εἶναι ἡ ὑπὸ τοῦ Κερκυραίου Ἰωάννου Μόσχου παραδιδομένη εἴδησις ὅτι ἐμαρτύρησεν ἐν Ἀδριανουπόλει. Τὸ ὑπὸ τοῦ Παρισινοῦ Κώδικος παραδιδόμενον Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐδημοσίευσεν ὁ Σωφρόνιος Εὐστρατιάδης ἐν «Θρᾳκικά», Ιʹ, 1938. Ἐν τῇ Μονῇ τῶν Ἰβήρων σώζεται καὶ ἑτέρα Ἀκολουθία τοῦ Αγίου, ποίημα Μανουὴλ τοῦ Μεγάλου Ρήτορος. Τὸ ἐνταῦθα παρατιθέμενον Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐλήφθη ἐκ τοῦ «Νέου Μαρτυρολογίου», παρατίθεται δὲ διεσκευασμένον κατὰ τὴν φράσιν.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ