Ἀπριλίου ΙΑ’ (11η)

Τῇ ΙΑ’ (11ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος ΑΝΤΙΠΑ Ἐπισκόπου Περγάμου.

Ταύρῳ παλαίεις, καλλίμαρτυς Ἀντίπα,
Ὅς σε φλογίζειν, οὐ κερατίζειν ἔχει.
Χάλκεον ἑνδεκάτῃ βληθεὶς φλέγῃ, Ἀντίπα, εἰς βοῦν.

Ὁ Ἅγιος οὗτος Ἱερομάρτυς Ἀντίπας, ὡς καὶ ἐκ τοῦ Συναξαρίου του βλέπομεν, ὑπῆρξε σύγχρονος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, εἷς τυγχάνων ἐκ τῶν Ἀποστολικῶν ἐκείνων Πατέρων, οἵτινες πρῶτοι προσέφεραν ἑαυτοὺς ὁλοκαυτώματα λογικὰ εἰς τὸν ὑπὲρ τῆς εὐσεβοῦς Πίστεως τοῦ Χριστοῦ ἀγῶνα, θεωρεῖται μάλιστα καὶ ὡς πρῶτος Μάρτυς τοῦ Χριστοῦ ἐν Ἀσίᾳ. Κατὰ τὴν ἐποχὴν κατὰ τὴν ὁποίαν ὁ θεῖος Ἀπόστολος καὶ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος ἔγραψε τὴν Ἀποκάλυψιν, ὁ ἱερὸς Ἀντίπας εἶχεν ἤδη ἐκπληρώσει τὸν δρόμον τοῦ Μαρτυρίου του. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ θεῖος Ἰωάννης γράφει ἐν τῇ Ἀποκαλύψει τὸ «Ἐν ταῖς ἡμέραις αἷς Ἀντίπας ὁ μάρτυς μου ὁ πιστός, ὃς ἀπεκτάνθη παρ’ ὑμῖν» (βʹ 13), ὅπερ καὶ ἐν τῷ Συναξαρίῳ ἀναφέρεται. Σημειοῦμεν δὲ ἐνταῦθα ὅτι τὴν ἔκφρασιν «ὁ μάρτυς μου ὁ πιστὸς» δι’ οὐδένα ἕτερον ἐχρησιμοποίησεν ὁ θεῖος Ἰωάννης εἰμὴ διὰ τὸν Κύριον (αʹ 5, γʹ 14) καὶ τὸν Ἀντίπαν. Εἰς τὸν Ἅγιον τοῦτον ἔδωκεν ὁ Θεὸς καὶ τὸ ἰδιαίτερον χάρισμα νὰ θεραπεύῃ τοὺς πάσχοντας ἐξ ὀδοντοπόνων, οἵτινες ἐπικαλοῦνται τὸ ὄνομά του, ὅπερ χάρισμα ὁ ἴδιος ὁ Ἅγιος ἐζήτησε παρὰ τοῦ Κυρίου, ἐν τῷ τοῦ βοὸς πεπυρακτωμένῳ Χαλκίνῳ ὁμοιώματι εὑρισκόμενος.

Εἰς τὸν Ἅγιον Ἀντίπαν καὶ πρὸς χάριν τῶν ἐπιθυμούντων νὰ ἑορτάζουν αὐτὸν ἐξ εὐγνωμοσύνης διὰ τὴν ἀπελευθέρωσιν των «ἐκ τῆς ἀφορήτου ὀδύνης τῶν ὀδόντων» ὁ Ὅσιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἐποίησε συμπληρωματικὴν Ἀκολουθίαν συμπληροῦσαν τὴν ἐν τῷ Μηναίῳ ὑπάρχουσαν, ἣν καὶ συμπεριέλαβεν ἐν τῷ ὑπὸ τούτου ἐκδοθέντι Συναξαριστῇ (ἔκδοσις Ζακύνθου 1868, τόμ. βʹ, σελ. 306-310). Πλὴν τῆς Ἀκολουθίας ταύτης καὶ τῆς ἐν τῷ Μηναίῳ ὑπαρχούσης, ἧς ὁ Κανὼν ποίημα τυγχάνει τοῦ Ὑμνογράφου Ἰωσήφ, ἐποίησε τοιαύτην καὶ ὁ Νικομηδείας Γεώργιος (Παρισινὸς Κώδιξ 1573), ἑτέραν δὲ πάλιν ὁ Μοναχὸς Ἀρσένιος (Μεγίστης Λαύρας Κώδιξ Δʹ 19, φ. 20). Τύποις Ἀκολουθίαι τοῦ Ἁγίου ἐξεδόθησαν ἐν Πάτραις τὸ 1871 καὶ ἐν Ἀθήναις τὸ 1920.

ΣΥΝΑΞΑΡΙΟΝ

  

Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας ΤΡΥΦΑΙΝΗΣ τῆς ἐν Κυζίκῳ.

Χωρίζεται Τρύφαινα σαρκὸς πηλίνης,
Ἡ πηλὸν αὐτῆς τὰς τρυφὰς ἡγουμένη.

  

Ὁ Ὅσιος ΦΑΡΜΟΥΘΙΟΣ ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ἐξῆλθε Φαρμούθιος ἐκ τῶν ἐνθάδε,
Φαρμουθὶ μηνί, δῆλον ὡς Ἀπριλίῳ.

   

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ