ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ὁ μέγας Πατὴρ ἡμῶν, διῆγεν ἀγγελικῶς τὸν ἐν τῇ γῇ βίον, ὡς οὗτο εἶναι εἰς πάντας γνωστόν. Διότι τοὺς ἀγῶνας τοὺς ὁποίους ἠγωνίσθη ὁ ἀξιομακάριστος οὗτος διὰ τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν, τοὺς πολέμους καὶ τὰς ἀντιστάσεις αὐτοῦ κατὰ τῶν αἱρετικῶν, τὰς συνεγεῖς καὶ ἀδίκους ἐξορίας, τὰς ὁποίας ὑπέμεινεν, ὡς καὶ τὰς συκοφαντίας, καὶ τὰς ματαίας κατηγορίας, τὰς ὁποίας ἔλαβε παρὰ τῶν κακοδόξων, ταῦτα πάντα διηγοῦνται πολλοὶ ἱστορικοί, πλατύτερον ὅμως διηγεῖται ταῦτα ὁ Θεολόγος Γρηγόριος, γράφονται δὲ καὶ εἰς τὸ Συναξάριον τῆς μνήμης αὐτοῦ, διὰ τοῦτο ὀλίγα τινὰ θέλομεν εἴπει ἐδῶ πρὸς ὑπενθύμισιν.
Ὁ μέγας οὗτος τῆς ἀθανασίας ἐπώνυμος Ἀθανάσιος, πατρίδα μὲν εἶχε τὴν Αἴγυπτον, γονεῖς δὲ πλουσίους καὶ ἐναρέτους, πλησίον τῶν ὁποίων ἀνετρέφετο. Ὅταν δὲ ἦτο μικρὸν παιδίον συνανεστρέφετο μὲ ἄλλα παιδία, τὰ ὁποῖα ἔπαιζον παρὰ τὴν ἀκτὴν τῆς θαλάσσης. Ἔπαιζον δέ ποτε τὸ ἀκόλουθον παιγνίδιον· ἄλλα μὲν παιδία προσεποιοῦντο τοὺς Ἱερεῖς καὶ ἄλλα τοὺς Διακόνους, τὸν δὲ Ἀθανάσιον ἐχειροτόνησαν Ἀρχιερέα, προσέφερον δὲ πρὸς αὐτὸν βρέφη τινὰ ἀβάπτιστα ἀκόμη, τὰ ὁποῖα ὁ Ἀθανάσιος ἐβάπτιζεν εἰς τὸ ὕδωρ τῆς θαλάσσης.
Τοῦτο ἰδὼν κατὰ τύχην ὁ Ἀλέξανδρος, ὁ τῆς Ἀλεξανδρείας Ἀρχιεπίσκοπος, ἐθαύμασε μὲν πολύ, προγνωρίσας δὲ διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅτι ἡ χειροτονία αὕτη τοῦ Ἀθανασίου ἦτο προμήνυμα τῶν πραγμάτων καὶ ἀληθοῦς χειροτονίας, τὴν ὁποίαν ἔμελλε νὰ λάβῃ ἀργότερον, τὰ μὲν παιδία δὲν ἐβάπτισε διὰ δευτέραν φοράν [1], ἔχρισε δὲ μόνον αὐτὰ μὲ τὸ Ἅγιον Μύρον καὶ οὕτω τὰ συνέπληρωσε, τὸν δὲ Ἀθανάσιον παρέδωκεν εἰς ἕνα διδάσκαλον παιδαγωγόν, ἵνα διδαχθῇ παρ’ αὐτοῦ τὰ ἱερὰ γράμματα. Ὅταν δὲ ἐνηλικιώθη ὁ Ἅγιος, ἐχειροτονήθη Διάκονος ὑπὸ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου τούτου τῆς Ἀλεξανδρείας Ἀλεξάνδρου. Ὅτε δὲ ἐν ἔτει τκε’ (325), ἐπὶ τῆς βασιλείας Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, συνεκροτήθη ἐν Νικαίᾳ ἡ Ἁγία Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, ὁ Ἀλέξανδρος παρέλαβε μεθ’ ἑαυτοῦ εἰς Κωνσταντινούπολιν τὸν Ἀθανάσιον ὡς συνεργὸν καὶ βοηθόν του καὶ μετ’ αὐτοῦ ἀπεκήρυξε τοὺς φρονοῦντας τὰ τοῦ Ἀρείου δυσσεβῆ καὶ βλάσφημα φρονήματα. Μετὰ ταῦτα δὲν παρῆλθε πολὺς χρόνος, καὶ ἀπέθανεν ὁ Ἀλέξανδρος. Ὅθεν ἐγένετο Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας ὁ μέγας οὗτος Ἀθανάσιος, ἓν ἔτος μετὰ τὴν Ἁγίαν Α’ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον, ἤτοι ἐν ἔτει τκϛ’ (326).