Λόγος εἰς τὴν παρείσβασιν τῶν νηστειῶν καὶ εἰς τὸν Ϛ’ Ψαλμόν, τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου ἡγουμένου τοῦ ὄρους Σινᾶ.

ὡς υἱόν σου μὲ ἐνηγκαλίσθης καὶ μὲ ἐφίλησες, μὲ ἐκάλεσες πλησίον Σου ὡς νήπιον, ἀφοῦ ἤνοιξας τὰς ἀγκάλας σου καὶ ὅταν ἔπεσα, μοῦ εἶπες· «Σήκω ἐπάνω, μὴ φοβῆσαι· σήκω ἐπάνω καὶ στάσου πάλιν· μὴ φοβεῖσαι, δὲν πρόκειται νὰ σὲ τιμωρήσω· δὲν σὲ ἀποστρέφομαι· δὲν σὲ ὀνειδίζω· δὲν ἀηδιάζω τὸ πλάσμα μου· δὲν πετῶ μακρὰν ὡς ἄχρηστον τὸ δημιούργημα τῶν χειρῶν μου, δὲν σκληρύνω τὰ σπλάγχνα μου διὰ τὸ τέκνον μου· διότι δὲν μοῦ εἶναι δυνατὸν νὰ αἰσθανθῶ μῖσος διὰ τὸν ἄνθρωπον, τὸν ὁποῖον ἔπλασα μὲ τὰς ἰδικάς μου χεῖρας· τὸν ὁποῖον ἔκτισα, τοῦ ὁποίου ἔλαβον τὴν μορφήν, χάριν τοῦ ὁποίου ἐγὼ ὁ Θεὸς ἐταπεινώθην, πρὸς χάριν τοῦ ὁποίου ἔχυσα τὸ αἷμα μου· πῶς λοιπὸν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποστραφῶ ἐγὼ ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος ἐπιστρέφει πρὸς ἐμὲ καὶ προσπίπτει ἐνώπιόν μου;».

Διὰ τοῦτο λοιπόν, Δέσποτα, ἐπειδὴ ἡ ἄβυσσος τῆς φιλανθρωπίας Σου εἶναι ἀχώριστος ἀπὸ Σὲ καὶ ἐξ αὐτῆς τῆς θείας φύσεώς Σου συνυπάρχει πάντοτε μετὰ Σοῦ, καὶ ἡ μακροθυμία σου εἶναι πέλαγος ἀπέραντον, «μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξῃς με μηδὲ τῇ ὀργῇ σου παιδεύσῃς με», ἀλλὰ καὶ πάλιν καὶ πολλάκις δεῖξον τὴν μακροθυμίαν σου πρὸς ἐμέ· μὴ σπεύσῃς νὰ μὲ θερίσῃς ἀπὸ τὴν ζωὴν προώρως, καὶ μὴ βιασθῇς νὰ μὲ ἀποκόψῃς, ὅπως τὴν ἄκαρπον συκῆν· ἀλλ’ ὡς ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος, Δέσποτα, ἄφησέ με μαζὶ μὲ ὅλους τοὺς ἄλλους καὶ δι’ αὐτὸ τὸ ἔτος μήπως μετανοήσω· καὶ μὴ ἀδιαφορήσῃς δι’ ἐμέ, βλέπων τὴν ἰδικήν μου ἀδιαφορίαν καὶ ραθυμίαν.

Μὴ μὲ ἁρπάσῃς, Κύριε, ἐνῷ ἀκόμη εἶμαι ἀνέτοιμος· μὴ μὲ πάρῃς, ἐνῷ δὲν ἤναψα ἀκόμη τὴν λαμπάδα μου· μὴ μὲ παραλάβῃς, διότι ἀκόμη δὲν ἔχω ἔνδυμα γάμου· μὴ παρουσιάσῃς ἐμπρὸς εἰς τὸ βῆμα σου τὴν ψυχήν μου γυμνὴν καὶ τὴν διασύρῃς· μὴ μὲ παραλάβῃς χωρὶς νὰ ἔχω τίποτε τὸ καλὸν νὰ παρουσιάσω μέχρις αὐτῆς τῆς στιγμῆς, ἀλλὰ φανοῦ μακρόθυμος· περίμενε ἀκόμη· δεῖξον τὴν φιλανθρωπίαν σου· φανοῦ συμπαθὴς καὶ πρὸς ἐμὲ τὸν πτωχόν· τὸν γυμνόν τὸν ράθυμον· τὸν ἀξιολύπητον τὸν ἄπορον τὸν πόρνον τὸν ἀνελεήμονα· τὸν ρυπαρόν· τὸν ἄσωτον· τὸν ἀχάριστον· τὸν ἄσπλαγχνον· τὸν βλάσφημον· τὸν βεβλαμμένον· τὸν βυθισμένον εἰς τὴν ἁμαρτίαν· τὸν μὴ ἔχοντα πρόσωπον νὰ ἐμφανισθῇ ἐνώπιόν Σου· τὸν μὴ ἔχοντα παρρησίαν πρὸς Σέ· τὸν μὴ ἔχοντα τὶ νὰ ἀπολογηθῇ· τὸν ἀνάξιον πάσης φιλανθρωπίας· τὸν ἀνάξιον τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς· τὸν ἄξιον πάσης τιμωρίας καὶ πάσης κολάσεως καὶ τῆς γεέννης τοῦ πυρός· ἀλλά, «Κύριε, μὴ τῷ θυμῷ σου ἐλέγξῃς με μηδὲ τῇ ὀργῇ σου παιδεύσῃς με».


Ὑποσημειώσεις

[1] Λογοθέτης· γραμματεὺς τῆς Βυζαντινῆς ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος ἀνεγίνωσκε τὰς ἀποφάσεις τῶν αὐτοκρατόρων κ.λ.π.

[2] «Ράκος ἀποκαθημένης» χαρακτηρίζει ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, ἐν τῷ ἀνωτέρω μνημονευομένῳ χωρίῳ, πᾶσαν ἡμῶν τὴν δικαιοσύνην. Ἅπασαι δηλαδὴ αἱ ἀρεταὶ ἡμῶν τόσον πολὺ ἀκάθαρτοι εἶναι, ὅσον τὸ ράκος τῆς ἀποκαθημένης. Ἀποκαθημένην δὲ ὀνομάζει ἡ Ἁγία Γραφὴ τὴν ἐμμηνορροοῦσαν γυναῖκα, τὴν ὁποίαν καὶ χαρακτηρίζει ἀκάθαρτον (Λευϊτ. ιεʹ 19-33, κʹ 18). Τὸ δὲ ράκος τῆς ἀποκαθημένης οὐχὶ μόνον βρωμερὸν καὶ ἄχρηστον τυγχάνει αὐτὸ καθ’ ἑαυτό, διὰ τὴν ἀκαθαρσίαν αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ νομικῶς εἶναι ἀκάθαρτον καὶ ὅστις ἐγγίσῃ αὐτὸ θεωρεῖται καὶ αὐτὸς ἀκάθαρτος (ἔνθ’ ἀνωτέρω ιεʹ 20).

[3] Τὴν προσευχὴν ταύτην τοῦ Μανασσῆ ὡς λίαν κατανυκτικὴν καὶ προτρεπτικὴν εἰς μετάνοιαν συμπεριέλαβον οἱ Πατέρες εἰς τὰς εὐχὰς τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου ἐν τῷ Ὡρολογίῳ, ἔνθα καὶ βλέπε αὐτήν.

[4] Βλέπε σχετικὴν ὑποσημείωσιν περὶ τούτου καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου εἰς τὴν κϛʹ (26ῃ) Σεπτεμβρίου, ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Τὸ νοσοκομεῖον τοῦτο ᾠκοδόμησεν ὁ μέγας Ἰουστινιανὸς μετὰ τὴν θεραπείαν του ἀπὸ τὸν Ὅσιον Σαμψὼν τὸν Ξενοδόχον, διὸ καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ὁσίου (βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰουνίου).

[6] Ἐκσπηλευτής· ἡ λέξις δὲν ἀπαντᾷ εἰς τὰ λεξικά. Ἡ σημασία αὐτῆς εἶναι προφανής. Πλησιάζουν, λέγει, ἐκεῖνοι, οἵτινες θὰ μὲ ἀφαρπάσουν, θὰ μὲ ἐκσπάσουν βιαίως ἀπὸ τοῦ σπηλαίου μου (μεταφορικῶς ἀπὸ τοῦ ἁμαρτωλοῦ μου σώματος).

[7] Προφθάσωμεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ· ἂς παρουσιασθῶμεν, δηλαδή, ὅσον τὸ δυνατὸν συντομώτερον ἐνώπιόν Του, διὰ νὰ τὸν ὑμνήσωμεν. Ἂς σπεύσωμεν νὰ τὸν δοξολογήσωμεν αἰφνιδιάζοντες αὐτὸν διὰ τῆς ταχυτάτης προθυμίας μας.