Λόγος εἰς τὰ ΠΑΘΗ καὶ τὴν ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΥ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γεωργίου Σουγδουρῆ.

Ἀφοῦ ὁ Καϊάφας ἔσχισε τὸ ἔνδυμά Του καὶ προητοίμασεν οὕτω τὸ πλῆθος τῶν γραμματέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων, ἐρωτᾷ αὐτούς· «Ἰδοὺ ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν, τί νομίζετε ὅτι πρέπει νὰ γίνῃ; Ἐκεῖνοι δέ, χαριζόμενοι εἰς τὸν ἀρχιερέα, εἶπον· «Ἔνοχος εἶναι θανάτου». Τότε λοιπόν, ὡς κατακριθέντα ὑπὸ τῆς γνώμης τοῦ λαοῦ εἰς θάνατον, παντοιοτρόπως ἐχλεύαζον Αὐτόν, ἐμπτύοντες, ραπίζοντες, κολαφίζοντες. Τί θέλει νὰ εἴπῃ κολαφίζοντες; Κολαφισμὸς λέγεται τὸ ράπισμα διὰ κεκυρτωμένης παλάμης, ὅταν δηλαδὴ μαζώνῃ ὁ ἄνθρωπος ὀλίγον τὰ δάκτυλα τῆς χειρός του καὶ κάμνῃ τὴν παλάμην του βαθουλήν, καθὼς κάμνομεν, ὅταν θέλωμεν νὰ βάλωμεν ὕδωρ εἰς τὴν παλάμην ἡμῶν, οὕτω δὲ κρατῶν κεκυρτωμένην τὴν παλάμην τύπτει γυμνὸν τὸ σῶμα τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐκπέμπεται ἦχος ἐκ τοῦ ραπίσματος. Ὄχι δὲ μόνον τοσαύτην ὕβριν ἐποίουν εἰς τὸν Χριστὸν οἱ ἀγνώμονες Ἰουδαῖοι, ἀλλὰ καὶ τὸ πρόσωπόν του ἐσκέπαζον, καθὼς λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Μάρκος εἰς τὸ δέκατον τέταρτον κεφάλαιον καὶ οὕτω τύπτοντες Αὐτὸν ἔλεγον· «Προφήτευσον, Χριστέ, ποῖος εἶναι ἐκεῖνος, ὅστις σὲ ἐκτύπησε;».

«Ὁ δὲ Πέτρος ἔξω ἐκάθητο, ἐν τῇ αὐλῇ καὶ προσῆλθεν αὐτῷ μία παιδίσκη λέγουσα· Καὶ σὺ ἦσθα μετὰ Ἰησοῦ τοῦ Γαλιλαίου. Ὁ δὲ ἠρνήσατο ἔμπροσθεν αὐτῶν πάντων λέγων· Οὐκ οἶδα τὶ λέγεις. Ἐξελθόντα δὲ αὐτὸν εἰς τὸν πυλῶνα, εἶδεν αὐτὸν ἄλλη, καὶ λέγει αὐτοῖς· ἐκεῖ καὶ οὗτος ἦν μετὰ Ἰησοῦ τοῦ Ναζωραίου. Καὶ πάλιν ἠρνήσατο μεθ’ ὅρκου, ὅτι οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον. Μετὰ μικρὸν δὲ προσελθόντες οἱ ἑστῶτες, εἶπον τῷ Πέτρῳ· Ἀληθῶς καὶ σὺ ἐξ αὐτῶν εἶ· καὶ γὰρ ἡ λαλιά σου δῆλόν σε ποιεῖ. Τότε ἤρξατο καταναθεματίζειν καὶ ὀμνύειν ὅτι οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον. Καὶ εὐθέως ἀλέκτωρ ἐφώνησε. Καὶ ἐμνήσθη ὁ Πέτρος τοῦ ρήματος τοῦ Ἰησοῦ, εἰρηκότος αὐτῷ· Ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι, τρὶς ἀπαρνήσῃ με, Καὶ ἐξελθὼν ἔξω ἔκλαυσε πικρῶς» (Ματθ. κϛ’ 69-75).

Θὰ ἦτο ἴσως καλλίτερον εἰς τὸν Πέτρον νὰ μὴ εἰσήρχετο, ἀλλὰ νὰ ἵστατο μακρόθεν καὶ νὰ παρακολουθῇ ἐξ ἀποστάσεως τὰ γινόμενα, διότι εἰσελθὼν ἔσω καὶ πλησιάσας εἰς τὴν πυράν, τὴν ὁποίαν ἀπὸ τὴν πολλὴν ψύχραν τοῦ χειμῶνος ἤναψαν οἱ ὑπηρέται, διὰ νὰ ζεσταίνωνται, ἐφοβήθη τὸ πρῶτον ἀπὸ μικράν τινα παιδίσκην καὶ ἠρνήθη, φεῦ! τὸν Χριστόν. Ἐν συνεχείᾳ ἔπαθε τὸ αὐτὸ ἀπὸ ἄλλην δούλην, κατόπιν δὲ καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς παρισταμένους καὶ τότε εὐθὺς ἐφώνησεν ὁ ἀλέκτωρ καὶ ἐνθυμηθεὶς ὁ Πέτρος τοὺς λόγους τοῦ Κυρίου, «ὅτι πρὶν ἀλέκτορα φωνῆσαι, τρὶς ἀπαρνήσῃ με» ἐξῆλθεν ἔξω καὶ ἔκλαυσε πικρῶς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Θευδᾶς· ἡγέτης Ἰουδαϊκῆς ἐπαναστατικῆς κινήσεως συνισταμένης ἐκ τετρακοσίων ἀνδρῶν, ἥτις ἐθεώρει τοῦτον ὡς Μεσσίαν. Ὁ Θευδᾶς ἐξετελέσθη ὡς στασιαστὴς ὑπὸ τῶν Ρωμαίων, χρόνον τινὰ ἐνωρίτερον τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτον ἀναφέρει ὁ θεῖος Λουκᾶς ἐν ταῖς Πράξεσι (εʹ 36).
[2] Ἡ νῆσος Ποντία ἰταλιστὶ ὀνομάζεται Πόντζια.
[3] Κατὰ τὸν ἀείμνηστον Ἰωὴλ Γιαννακόπουλον («Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη», τόμ. Αʹ σελ. 31), μονὰς τῶν ἑβραϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ τάλαντον, βάρους 34,5 κιλῶν, ὅπερ ὑποδιαιρεῖται εἰς 60 μνᾶς, βάρους 575 γραμμαρίων ἑκάστη.
[4] Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[5] Σ.τ.Ε. Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ παρὸν ἐρώτημα συνεγράφη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ τῆς ὁμάδος τῶν ἐπιμελητῶν τῆς παρούσης ἐκδόσεως, πρὸς ὀρθοτέραν καὶ ἐπιστημονικῶς πληρεστέραν ἐνημέρωσιν τοῦ φιλομαθοῦς ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.
[6] Περὶ τῆς χρήσης τῶν Ἀραμαϊκῶν ὡς καθομιλουμένην γλῶσσαν, ὑπενθυμίζομεν τὰς ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἀπαντώσας λέξεις καὶ φράσεις· ρακὰ (Ματθ. εʹ 41), μαμωνᾶς (Ματθ. ϛʹ 24), Γολγοθᾶ (Ματθ. κζʹ 33), Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανὶ (Ματθ. κζʹ 46), ταλιθὰ κούμι (Μάρκ. εʹ 41), ἐφφαθὰ (Μάρκ. ζʹ 34), ἀββᾶ (Μάρκ. ιδʹ 36), Βηθσαϊδὰ (Ἰωάν. εʹ 2), Γαββαθᾶ (Ἰωάν. ιθʹ 13), Ἀκελδαμὰ (Πραξ. αʹ 19), μαρὰν ἀθὰ (Αʹ Κορ. ιϛʹ 22), Ἀρμαγεδὼν (Ἀποκ. ιʹ 16).
[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ιϛʹ (16ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.
[8] Βλέπε περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κβʹ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου.