Λόγος εἰς τὰ ΠΑΘΗ καὶ τὴν ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΥ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γεωργίου Σουγδουρῆ.

ΕΙΚΟΝΑ
Τοιχογραφία ἐκ τοῦ Ἱ. Ναοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ
Μουζάκη ἐν Καστοριᾷ. Έργον ΙΔʹ αἰῶνος.

«Καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἀρχιερεὺς εἶπεν αὐτῷ· Ἐξορκίζω σε κατὰ τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος, ἵνα ἡμῖν εἴπῃς, εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ. Λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Σὺ εἶπας» (Ματθ. κϛ’ 63-64).

Διατί ὁ ἀρχιερεὺς ἐξορκίζει τὸν Χριστὸν νὰ εἴπῃ ἐὰν εἶναι αὐτὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ; Ἐπειδὴ τὸν ἠρώτησε περὶ τῶν Μαθητῶν Αὐτοῦ καὶ περὶ τῆς διδαχῆς Αὐτοῦ καὶ δὲν ἠδυνήθη νὰ ἀποσπάσῃ ἄπρεπον λόγον ἐκ τοῦ στόματος Αὐτοῦ, διὰ τοῦτο τὸν ἐρωτᾷ ἄλλον βαθύτερον λόγον. Ὄχι ὅτι εἶχεν ἀνάγκην νὰ τὸν μάθῃ, ἀλλὰ γνωρίζων, ὅτι δὲν θέλει ἀρνηθῆ ὁ Χριστὸς νὰ ὁμολογήσῃ τὴν ἀλήθειαν, νὰ εὕρῃ ἀφορμὴν νὰ εἴπῃ, ὅτι ἐβλασφήμησε. Τί λοιπὸν εἶπεν ὁ Χριστός; Διὰ νὰ μὴ φανῇ, ὅτι παραβαίνει τὸν ἐξορκισμόν, ἀπεκρίθη· σὺ εἶπας· Τί σημαίνει τὸ σὺ εἶπας; Τοῦτο εἶναι φανερόν, ὅτι δηλαδὴ ἀληθῶς τὸ σὸν ὡμολόγησε στόμα, ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός. Ἔπειτα καὶ τὴν προφητείαν τοῦ Δανιὴλ ὑπενθυμίζων εἰς αὐτούς, τὴν ὁποίαν λέγει ἐκεῖνος εἰς τὸ ἕβδομον κεφάλαιον (ζ’ 13) περὶ τῆς Δευτέρας Παρουσίας Του, εἶπεν.

«Πλὴν λέγω ὑμῖν, ἀπ’ ἄρτι ὄψεσθε τὸν Υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου καθήμενον ἐκ δεξιῶν τῆς δυνάμεως, καὶ ἐρχόμενον ἐπὶ τῶν νεφελῶν τοῦ οὐρανοῦ. Τότε ὁ ἀρχιερεὺς διέρρηξε τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, λέγων ὅτι ἐβλασφήμησε· τί ἔτι χρείαν ἔχομεν μαρτύρων;» (Ματθ. κϛ’ 64-65).

Διατί ὁ ἀρχιερεὺς ἔσχισε τὸ ἔνδυμά του; Διὰ νὰ δείξῃ πρὸς τὸν λαόν, ὅτι μεγάλην βλασφημίαν εἶπεν ὁ Χριστός, διότι εἶχον οἱ Ἑβραῖοι τοιαύτην συνήθειαν, ὅταν ἤθελον ἀκούσει λόγον τινὰ φοβερόν, νὰ σχίζουσι τὰ ἐνδύματά των. Δὲν ἤκουον τὸν Προφήτην Ἰωήλ, λέγοντα εἰς τὸ δεύτερον κεφάλαιον τῆς προφητείας αὐτοῦ· «Διαρρήξατε τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ μὴ τὰ ἱμάτια ὑμῶν» (Ἰωὴλ β’ 13). Πλὴν τὸ ὅτι ἔσχισε τὸ ἔνδυμά του ὁ Καϊάφας ἦτο σημεῖον, ὅτι οὕτω θέλει σχισθῆ καὶ διαμοιρασθῆ ἡ ἀρχιερωσύνη τῶν Ἑβραίων, καὶ θέλει ἐκλείψει ἀπὸ τὸ γένος αὐτῶν. Ὄχι δὲ μόνον αὐτὸς ἔσχισε τὸ ἔνδυμά του, διὰ νὰ δείξῃ πρὸς τοὺς περιεστῶτας, ὅτι ὡς ἐγγράμματος ἐγνώρισε τὴν βλασφημίαν τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ ἐρωτᾷ αὐτούς.

«Ἴδε, νῦν ἠκούσατε τὴν βλασφημίαν αὐτοῦ. Τί ὑμῖν δοκεῖ; Οἱ δὲ ἀποκριθέντες εἶπον· Ἔνοχος θανάτου ἐστί. Τότε ἐνέπτυσαν εἰς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ καὶ ἐκολάφισαν αὐτόν· οἱ δὲ ἐρράπισαν λέγοντες· Προφήτευσον ἡμῖν, Χριστέ, τίς ἐστιν ὁ παίσας σε; (Ματθ. κϛ’ 65-68).


Ὑποσημειώσεις

[1] Θευδᾶς· ἡγέτης Ἰουδαϊκῆς ἐπαναστατικῆς κινήσεως συνισταμένης ἐκ τετρακοσίων ἀνδρῶν, ἥτις ἐθεώρει τοῦτον ὡς Μεσσίαν. Ὁ Θευδᾶς ἐξετελέσθη ὡς στασιαστὴς ὑπὸ τῶν Ρωμαίων, χρόνον τινὰ ἐνωρίτερον τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτον ἀναφέρει ὁ θεῖος Λουκᾶς ἐν ταῖς Πράξεσι (εʹ 36).
[2] Ἡ νῆσος Ποντία ἰταλιστὶ ὀνομάζεται Πόντζια.
[3] Κατὰ τὸν ἀείμνηστον Ἰωὴλ Γιαννακόπουλον («Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη», τόμ. Αʹ σελ. 31), μονὰς τῶν ἑβραϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ τάλαντον, βάρους 34,5 κιλῶν, ὅπερ ὑποδιαιρεῖται εἰς 60 μνᾶς, βάρους 575 γραμμαρίων ἑκάστη.
[4] Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[5] Σ.τ.Ε. Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ παρὸν ἐρώτημα συνεγράφη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ τῆς ὁμάδος τῶν ἐπιμελητῶν τῆς παρούσης ἐκδόσεως, πρὸς ὀρθοτέραν καὶ ἐπιστημονικῶς πληρεστέραν ἐνημέρωσιν τοῦ φιλομαθοῦς ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.
[6] Περὶ τῆς χρήσης τῶν Ἀραμαϊκῶν ὡς καθομιλουμένην γλῶσσαν, ὑπενθυμίζομεν τὰς ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἀπαντώσας λέξεις καὶ φράσεις· ρακὰ (Ματθ. εʹ 41), μαμωνᾶς (Ματθ. ϛʹ 24), Γολγοθᾶ (Ματθ. κζʹ 33), Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανὶ (Ματθ. κζʹ 46), ταλιθὰ κούμι (Μάρκ. εʹ 41), ἐφφαθὰ (Μάρκ. ζʹ 34), ἀββᾶ (Μάρκ. ιδʹ 36), Βηθσαϊδὰ (Ἰωάν. εʹ 2), Γαββαθᾶ (Ἰωάν. ιθʹ 13), Ἀκελδαμὰ (Πραξ. αʹ 19), μαρὰν ἀθὰ (Αʹ Κορ. ιϛʹ 22), Ἀρμαγεδὼν (Ἀποκ. ιʹ 16).
[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ιϛʹ (16ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.
[8] Βλέπε περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κβʹ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου.