Λόγος εἰς τὰ ΠΑΘΗ καὶ τὴν ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΥ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γεωργίου Σουγδουρῆ.

Ἔχομεν καὶ ἄλλας μαρτυρίας περὶ τῆς μέχρι τοῦ ᾍδου συγκαταβάσεως τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, εἰς τὸ δέκατον τέταρτον κεφάλαιον λέγει· «Ὁ ᾍδης κάτωθεν ἐπικράνθη συναντήσας σοι, συνηγέρθησάν σοι πάντες γίγαντες οἱ ἄρξαντες τῆς γῆς» (Ἡσ. ιδ’ 6)· Ὁ δὲ Προφήτης Ὠσηὲ λέγει εἰς τὸ δέκατον τρίτον κεφάλαιον, ὡς ἐκ προσώπου τοῦ Χριστοῦ· «Ἐκ χειρὸς ᾍδου ρύσομαι (αὐτοὺς) καὶ ἐκ θανάτου λυτρώσομαι αὐτούς. Ποῦ ἡ δίκη σου, θάνατε; Ποῦ τὸ κέντρον σου, ᾍδῃ;» (Ὠσηὲ ιγ’ 14). Ποῖον εἶναι τὸ κέντρον τοῦ ᾍδου; Ἡ ἁμαρτία· καθὼς τὸ λέγει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὸ δέκατον πέμπτον κεφάλαιον τῆς πρὸς Κορινθίους πρώτης Ἐπιστολῆς αὐτοῦ. Διότι ὅπως ἡ μέση στιγμὴ τοῦ κύκλου λέγεται κέντρον τοῦ κύκλου παντός, οὕτω καὶ ἡ ἁμαρτία πρεπόντως ὀνομάζεται κέντρον τοῦ ᾍδου, ὡς ἀπάγουσα τὸν ἄνθρωπον εἰς τὸ μεσώτατον τοῦ ᾍδου. Ὁ δὲ Ἀπόστολος Πέτρος εἰς τὸ τρίτον κεφάλαιον τῆς Καθολικῆς Α’ Ἐπιστολῆς αὐτοῦ πλέον σαφέστερον ἀποδεικνύων ὅτι ὁ Χριστὸς μετὰ τὸν ἑκούσιον θάνατον, πορευθεὶς εἰς τὸν ᾍδην, ἐκήρυξε μετάνοιαν εἰς τὰς ἐν αὐτῷ κατεχομένας ψυχάς, λέγει· «ὅτι καὶ Χριστὸς ἅπαξ περὶ ἁμαρτιῶν ἔπαθε, δίκαιος ὑπὲρ ἀδίκων, ἵνα ἡμᾶς προσαγάγῃ τῷ Θεῷ, θανατωθεὶς μὲν σαρκί, ζωοποιηθεὶς δὲ πνεύματι· ἐν ᾧ καὶ τοῖς ἐν φυλακῇ πνεύμασι πορευθείς, ἐκήρυξεν ἀπειθήσασί ποτε» (Α’ Πέτρ. γ’ 18-20). Ἔχομεν καὶ τὴν λύσιν τῆς τρίτης ἀπορίας περὶ τῶν ἐν τῷ ᾍδῃ πεπραγμένων ὑπὸ τοῦ Κυρίου καὶ οὕτω βοηθείᾳ Θεοῦ ἐτελειώσαμεν τὸν λόγον μας.

Τί ἔτι λείπεται ἡμῖν; Νὰ δοξάσωμεν τὴν τοῦ Χριστοῦ ἄπειρον εὐσπλαγχνίαν· νὰ ὑμνήσωμεν τὴν ἄρρητον Αὐτοῦ συγκατάβασιν· νὰ ἐκπλαγῶμεν διὰ τὴν ἄφατον Αὐτοῦ μακροθυμίαν, ὅτι κατεδέχθη νὰ χλευασθῇ καὶ νὰ ὑβρισθῇ, ἵνα ἡμᾶς τιμήσῃ· νὰ ἐμπτυσθῇ, ἵνα ἡμᾶς ἐλευθερώσῃ τῆς δουλείας τοῦ διαβόλου· νὰ σταυρωθῇ καὶ νὰ θανατωθῇ, ἵνα ἡμᾶς ζωοποιήσῃ νεκρωθέντας τῇ ἁμαρτίᾳ. Τί λοιπὸν θὰ ἀνταποδώσωμεν εἰς Αὐτὸν δι’ ὅσας χάριτας προσέφερεν εἰς ἡμᾶς; Θεός ὤν, δι’ ἡμᾶς ἐγένετο ἄνθρωπος, διὰ τὴν καταφθαρεῖσαν ὑπὸ τῆς ἁμαρτίας φύσιν τῶν ἀνθρώπων, Αὐτός, Λόγος ὑπάρχων προαιώνιος, ἐγένετο Σάρξ. Πρὸς ἡμᾶς, τοὺς ἀχαρίστους, κατῆλθεν ὁ Εὐεργέτης· πρὸς τοὺς αἰχμαλώτους, ὁ Ἐλευθερωτής· πρὸς τοὺς ἐν σκότει καθημένους, ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης. Ἐπὶ τὸν Σταυρὸν ἀνῆλθεν ὁ ἀπαθής· ἐπὶ τὸν ᾍδην κατῆλθε τὸ Φῶς ἐκ τοῦ Φωτός· ἐπὶ τὸν θάνατον ἦλθεν ἡ Ζωὴ τῶν τεθνεώτων, δι’ ἡμᾶς τοὺς παραπεσόντας εἰς θάνατον, ἵνα χαρίσῃ εἰς ἡμᾶς τὴν αἰώνιον ζωήν. Αὐτῷ πρέπει δόξα, τιμὴ καὶ προσκύνησις, σὺν τῷ ἀνάρχῳ Αὐτοῦ Πατρί, καὶ τῷ Παναγίῳ καὶ ζωοποιῷ Αὐτοῦ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

      

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ


Ὑποσημειώσεις

[1] Θευδᾶς· ἡγέτης Ἰουδαϊκῆς ἐπαναστατικῆς κινήσεως συνισταμένης ἐκ τετρακοσίων ἀνδρῶν, ἥτις ἐθεώρει τοῦτον ὡς Μεσσίαν. Ὁ Θευδᾶς ἐξετελέσθη ὡς στασιαστὴς ὑπὸ τῶν Ρωμαίων, χρόνον τινὰ ἐνωρίτερον τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτον ἀναφέρει ὁ θεῖος Λουκᾶς ἐν ταῖς Πράξεσι (εʹ 36).
[2] Ἡ νῆσος Ποντία ἰταλιστὶ ὀνομάζεται Πόντζια.
[3] Κατὰ τὸν ἀείμνηστον Ἰωὴλ Γιαννακόπουλον («Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη», τόμ. Αʹ σελ. 31), μονὰς τῶν ἑβραϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ τάλαντον, βάρους 34,5 κιλῶν, ὅπερ ὑποδιαιρεῖται εἰς 60 μνᾶς, βάρους 575 γραμμαρίων ἑκάστη.
[4] Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[5] Σ.τ.Ε. Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ παρὸν ἐρώτημα συνεγράφη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ τῆς ὁμάδος τῶν ἐπιμελητῶν τῆς παρούσης ἐκδόσεως, πρὸς ὀρθοτέραν καὶ ἐπιστημονικῶς πληρεστέραν ἐνημέρωσιν τοῦ φιλομαθοῦς ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.
[6] Περὶ τῆς χρήσης τῶν Ἀραμαϊκῶν ὡς καθομιλουμένην γλῶσσαν, ὑπενθυμίζομεν τὰς ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἀπαντώσας λέξεις καὶ φράσεις· ρακὰ (Ματθ. εʹ 41), μαμωνᾶς (Ματθ. ϛʹ 24), Γολγοθᾶ (Ματθ. κζʹ 33), Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανὶ (Ματθ. κζʹ 46), ταλιθὰ κούμι (Μάρκ. εʹ 41), ἐφφαθὰ (Μάρκ. ζʹ 34), ἀββᾶ (Μάρκ. ιδʹ 36), Βηθσαϊδὰ (Ἰωάν. εʹ 2), Γαββαθᾶ (Ἰωάν. ιθʹ 13), Ἀκελδαμὰ (Πραξ. αʹ 19), μαρὰν ἀθὰ (Αʹ Κορ. ιϛʹ 22), Ἀρμαγεδὼν (Ἀποκ. ιʹ 16).
[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ιϛʹ (16ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.
[8] Βλέπε περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κβʹ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου.