ἐκεῖ λύπη, ἐδῶ χαρά· ἐκεῖ δένδρον τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν, ἐδῶ ξύλον τοῦ Σταυροῦ· ἐκεῖ ἡ φλογίνη ρομφαία, ἐδῶ ἡ λόγχη τοῦ στρατιώτου ἐκέντησε τὴν πλευρὰν τοῦ Χριστοῦ· ἐκεῖ χιτῶνες δερμάτινοι, ἐδῶ ἡ πορφύρα, τὴν ὁποίαν ἐνεδύθη ὁ Χριστὸς πρὸ τοῦ Σταυροῦ· ἐκεῖ ὁ Παράδεισος, ἐδῶ ὁ κῆπος ἐν τῷ ὁποίῳ ἐτάφη ὁ Χριστός· ἐκεῖ ἡ γλυκεῖα γεῦσις τοῦ καρποῦ, ἐδῶ ἡ πικρὰ γεῦσις τῆς χολῆς.

Ταῦτα περὶ τοῦ πρώτου ζητήματος περὶ δὲ τοῦ δευτέρου λέγομεν, ὅτι τὸ σκότος ἐκεῖνο δὲν ἦτο κατὰ φυσικὴν ἀκολουθίαν, ἤτοι δὲν ἐπρόκειτο περὶ ἐκλείψεως τοῦ ἡλίου, διότι ἡ ἔκλειψις τοῦ ἡλίου γίνεται κατὰ τὴν γένεσιν, δηλαδὴ τὴν πρώτην ἡμέραν τῆς νέας σελήνης. Ὅταν λοιπὸν εἶναι γένεσις νέας σελήνης, ὡς εἶπον, τότε συμβαίνει ἐκ φύσεως νὰ γίνεται ἡ ἔκλειψις τοῦ ἡλίου κατὰ καιρούς· ὅταν δὲ ἡ σελήνη εἶναι δύο ἢ τριῶν ἡμερῶν, ἢ καὶ περισσοτέρων, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γίνη ἔκλειψις τοῦ ἡλίου. Τότε δέ, ὅτε ἐσκοτίσθη ὁ ἥλιος εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Πάθους τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἦτο τοῦτο κατὰ φύσιν, ἐπειδὴ ἡ σελήνη ἦτο τότε δεκατεσσάρων ἡμερῶν, διότι ἦτο Πάσχα τῶν Ἑβραίων. Ἦτο λοιπὸν ἀδύνατον νὰ γίνῃ τότε ἔκλειψις ἡλίου.

Ἀλλὰ καὶ ὅταν γίνῃ ἔκλειψις ἡλίου κατὰ φύσιν, οὔτε εἰς ὅλην τὴν γῆν γίνεται ὁμοίως εἰς μίαν ὥραν καὶ στιγμήν, οὔτε τρεῖς ὥρας δύναται νὰ κρατήσῃ· ἀλλὰ εἰς ἄλλον μὲν τόπον κρατεῖ τὸ σκότος ὥρας δύο, εἰς ἄλλον μίαν, εἰς ἄλλον περισσότερον ἢ ὀλιγώτερον, ἀναλόγως τοῦ τόπου εἰς τὸν ὁποῖον εὑρίσκεται ὁ ἄνθρωπος, ὅστις βλέπει τὴν ἔκλειψιν ταύτην. Εἰς ἄλλον δὲ τόπον δὲν γίνεται παντελῶς, καθὼς καὶ εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Μωϋσέως, ὅτε τὸ σκότος ἔγινε μόνον εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ ὄχι εἰς ὅλον τὸν κόσμον. Τότε ὅμως, εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Πάθους τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἔγινε μόνον εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἀλλὰ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν, ὡς λέγουσιν οἱ Εὐαγγελισταὶ καὶ ἐκράτησεν ὥρας τρεῖς. Ὥστε δὲν ἦτο φυσικὴ ἔκλειψις ἡλίου τὸ σκότος ἐκεῖνο, ἀλλὰ ἦτο σημεῖον ἐξ οὐρανοῦ παράδοξον, τὸ ὁποῖον ὑπέσχετο ὁ Χριστὸς νὰ δείξῃ εἰς τοὺς Ἰουδαίους, ὡς λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος εἰς τὸ εἰκοστὸν ἕβδομον κεφάλαιον (κζ’ 45). Τοῦτο τὸ σκότος βλέπων ὁ Προφήτης Ἀββακούμ, ἔλεγεν ἐν τῷ τρίτῳ κεφαλαίῳ· «Ἐπήρθη ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη ἔστη ἐν τῇ τάξει αὐτῆς» (Ἀββακοὺμ γ’ 10-11)· τουτέστιν, ὑψώθη ἐπὶ Σταυροῦ ὁ νοητὸς Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης Χριστὸς καὶ ἡ Ἐκκλησία τῶν Χριστιανῶν ἐστάθη εἰς τὴν τάξιν της. Ἀλλὰ ἂς εἴπωμεν καὶ τὰς προφητείας τῶν Προφητῶν, ἵνα ἴδωμεν τίνες Προφῆται προεφήτευσαν περὶ τοῦ σκότους τούτου, ἵνα λύσωμεν καὶ τὸ τρίτον ζήτημα.