Λόγος εἰς τὰ ΠΑΘΗ καὶ τὴν ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΥ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γεωργίου Σουγδουρῆ.

Ἐὰν λοιπὸν τότε οὕτως ἔλεγεν ὁ Κύριος, τώρα διατί φροντίζει περὶ τῆς Παναγίας Μητρός Του; Καὶ λέγομεν εἰς αὐτό, ὅτι τότε μὲν εἶπεν οὕτω, δεικνύων, ὅτι ἂν καὶ ἦσαν συγγενεῖς, ἐὰν δὲν ἔκαμνον τὰς ἐντολάς Του, δὲν ἤθελεν ὠφελήσει αὐτοὺς εἰς τίποτε ἡ συγγένεια· τώρα δέ, ἐπειδὴ εἶδεν αὐτὴν κατὰ πάντα πειθομένην εἰς τὸ θεῖον Αὐτοῦ πρόσταγμα, διὰ τοῦτο φροντίζει περὶ αὐτῆς καὶ παραδίδει αὐτὴν εἰς τὸν Μαθητὴν πρὸς παρηγορίαν, πρὸς διατροφὴν καὶ πρὸς γηροτροφίαν. Τοῦτο δὲ εἶναι καὶ εἰς ἡμᾶς παράδειγμα, ὅτι ἐὰν μὲν ἔχωμεν γονεῖς εὐσεβεῖς Χριστιανούς, ποιοῦντας τὸ θέλημα τοῦ Χριστοῦ, νὰ ἔχωμεν τὴν φροντίδα αὐτῶν μέχρι θανάτου. Διότι, ὅστις δὲν ἐπιμελεῖται τοὺς εὐσεβεῖς γονεῖς του, εἶναι χειρότερος ἀπίστου, καθὼς τὸ λέγει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὸ πέμπτον κεφάλαιον τῆς πρὸς Τιμόθεον Α’ Ἐπιστολῆς (ε’ 8). Ἐὰν δέ, ἐκ τοῦ ἐναντίον, οἱ γονεῖς ἡμῶν τυγχάνῃ νὰ εἶναι ἀσεβεῖς ἢ αἱρετικοί, νὰ φεύγωμεν ἀπ’ αὐτῶν, ἵνα μὴ μετάσχωμεν τῆς ἀσεβείας ἢ τῆς αἱρέσεως. Διότι καὶ ὁ Χριστὸς διὰ τοῦτον τὸν λόγον ἠμπόδισε πρὸ τῆς Σταυρώσεως τὸν Μαθητὴν ἐκεῖνον, ὡς λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος εἰς τὸ ὄγδοον κεφάλαιον, νὰ ὑπάγῃ νὰ θάψῃ τὸν πατέρα του, διότι ἦτο ἄπιστος. Ἄς ἀκούσωμεν ὅμως καὶ πάλιν τὸν θεῖον Εὐαγγελιστὴν Ματθαῖον, λέγοντα.

«Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν, ἕως ὥρας ἐνάτης. Περὶ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ, λέγων· Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανί· τοὐτέστι, Θεέ μου, Θεέ μου, ἵνα τί με ἐγκατέλιπες; Τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ ἑστώτων ἀκούσαντες ἔλεγον, ὅτι Ἠλίαν φωνεῖ οὗτος» (Ματθ. κζ’ 45, 46, 47).

Ἔχομεν ἐνταῦθα τέσσαρα ζητήματα πρῶτον, διατὶ ἕκτῃ ἡμέρᾳ καὶ ὥρᾳ ἐσταυρώθη ὁ Χριστός· δεύτερον, τὸ σκότος ἐκεῖνο κατὰ τίνα τρόπον ἐγένετο· τρίτον, ποῖοι Προφῆται προεῖπον περὶ τοῦ σκότους, ὅτι μέλλει νὰ γίνῃ· τέταρτον, διατὶ εἶπεν ὁ Χριστός· «Θεέ μου, Θεέ μου, ἵνα τί με ἐγκατέλιπες;» (Ματθ. κζ’ 46). Καὶ πρὸς μὲν τὸ πρῶτον λέγομεν, ὅτι τῇ ἕκτῃ ἡμέρᾳ ἐπλάσθη ὁ Ἀδὰμ καὶ πάλιν, ἐπειδὴ ὥρᾳ ἕκτῃ ἥπλωσε τὰς χεῖρας του καὶ ἔφαγεν ἐκ τοῦ καρποῦ, διὰ τοῦτο καὶ ὁ Χριστὸς τῇ ἕκτῃ ὥρᾳ ἥπλωσε τὰς χεῖράς του ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ, ἵνα διορθώσῃ τὸ πταῖσμα τοῦ Ἀδάμ. Διότι πρὸς τοῦτο συνέβησαν καὶ ἐπὶ τῆς Σταυρώσεως τοῦ Χριστοῦ ὅλα τὰ ἴσα, ὅσα συνέδραμον καὶ ἐν τῇ παραβάσει. Ἐκεῖ ὁ Ἀδάμ, ἐδῶ ὁ Χριστός· ἐκεῖ ἡ Εὔα, ἐδῶ ἡ Παρθένος Μαρία· ἐκεῖ ὁ ὄφις ὑπηρέτησεν εἰς τὴν παράβασιν· ἐδῶ ὁ Γαβριὴλ ὑπηρέτει εἰς τὸ Μυστήριον·


Ὑποσημειώσεις

[1] Θευδᾶς· ἡγέτης Ἰουδαϊκῆς ἐπαναστατικῆς κινήσεως συνισταμένης ἐκ τετρακοσίων ἀνδρῶν, ἥτις ἐθεώρει τοῦτον ὡς Μεσσίαν. Ὁ Θευδᾶς ἐξετελέσθη ὡς στασιαστὴς ὑπὸ τῶν Ρωμαίων, χρόνον τινὰ ἐνωρίτερον τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτον ἀναφέρει ὁ θεῖος Λουκᾶς ἐν ταῖς Πράξεσι (εʹ 36).
[2] Ἡ νῆσος Ποντία ἰταλιστὶ ὀνομάζεται Πόντζια.
[3] Κατὰ τὸν ἀείμνηστον Ἰωὴλ Γιαννακόπουλον («Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη», τόμ. Αʹ σελ. 31), μονὰς τῶν ἑβραϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ τάλαντον, βάρους 34,5 κιλῶν, ὅπερ ὑποδιαιρεῖται εἰς 60 μνᾶς, βάρους 575 γραμμαρίων ἑκάστη.
[4] Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[5] Σ.τ.Ε. Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ παρὸν ἐρώτημα συνεγράφη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ τῆς ὁμάδος τῶν ἐπιμελητῶν τῆς παρούσης ἐκδόσεως, πρὸς ὀρθοτέραν καὶ ἐπιστημονικῶς πληρεστέραν ἐνημέρωσιν τοῦ φιλομαθοῦς ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.
[6] Περὶ τῆς χρήσης τῶν Ἀραμαϊκῶν ὡς καθομιλουμένην γλῶσσαν, ὑπενθυμίζομεν τὰς ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἀπαντώσας λέξεις καὶ φράσεις· ρακὰ (Ματθ. εʹ 41), μαμωνᾶς (Ματθ. ϛʹ 24), Γολγοθᾶ (Ματθ. κζʹ 33), Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανὶ (Ματθ. κζʹ 46), ταλιθὰ κούμι (Μάρκ. εʹ 41), ἐφφαθὰ (Μάρκ. ζʹ 34), ἀββᾶ (Μάρκ. ιδʹ 36), Βηθσαϊδὰ (Ἰωάν. εʹ 2), Γαββαθᾶ (Ἰωάν. ιθʹ 13), Ἀκελδαμὰ (Πραξ. αʹ 19), μαρὰν ἀθὰ (Αʹ Κορ. ιϛʹ 22), Ἀρμαγεδὼν (Ἀποκ. ιʹ 16).
[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ιϛʹ (16ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.
[8] Βλέπε περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κβʹ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου.