Λόγος εἰς τὰ ΠΑΘΗ καὶ τὴν ΣΤΑΥΡΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτήρος ἡμῶν ΧΡΙΣΤΟΥ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ» Γεωργίου Σουγδουρῆ.

«Τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος, παραλαβόντες τὸν Ἰησοῦν εἰς τὸ Πραιτώριον, συνήγαγον ἐπ’ αὐτὸν ὅλην τὴν σπεῖραν. Καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν περιέθηκαν αὐτῷ χλαμύδα κοκκίνην, καὶ πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπέθηκαν ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ καὶ κάλαμον ἐπὶ τὴν δεξιὰν αὐτοῦ· καὶ γονυπετήσαντες ἔμπροσθεν αὐτοῦ, ἐνέπαιζον αὐτῷ λέγοντες· Χαῖρε ὁ Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων. Καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτόν, ἔλαβον τὸν κάλαμον, καὶ ἔτυπτον εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ» (Ματθ. κζ’ 27-30).

Διατί δὲ ἐνέδυσαν αὐτὸν κόκκινον ἔνδυμα; Διὰ νὰ δείξουν ἀληθινὴν τὴν συκοφαντίαν τῶν Ἰουδαίων, οἵτινες ἰσχυρίζοντο ὅτι ὠνόμασε τὸν ἑαυτόν του Βασιλέα τῶν Ἰουδαίων. Διότι τὰ ἐρυθρὰ ἐνδύματα, τὰ ὁποῖα ἐβάφοντο διὰ τῆς πορφύρας, ἥτις εὑρίσκεται εἰς τὴν θάλασσαν, μόνον οἱ βασιλεῖς τὰ ἐφόρουν. Διὰ τοῦτο ὁ Εὐαγγελιστὴς Μάρκος πλέον καθαρώτερον λέγει· «Καὶ ἐνδύουσιν αὐτὸν πορφύραν» (Μάρκ. ιε’ 17). Ὁμοίως καὶ ὁ Ἰωάννης λέγει· «Καὶ ἱμάτιον πορφυροῦν περιέβαλον αὐτόν». Ἀλλ’ ὅμως καὶ ἄκοντες ὡμολόγουν οἱ στρατιῶται τὸν Χριστὸν Βασιλέα, ἐνδύσαντες αὐτὸν τὴν πορφύραν. Διατί δὲ καὶ στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπέθηκαν εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ; Καὶ τοῦτο ὡς βασιλικὸν σημεῖον, διότι οἱ βασιλεῖς φοροῦσι στέμμα, τοὐτέστι στέφανον εἰς τὴν κεφαλὴν αὐτῶν· τὸν δὲ κάλαμον ἔδωκαν ὡς σκῆπτρον βασιλικόν. Διατὶ δὲ καὶ ἐγονυπέτησαν ἔμπροσθεν Αὐτοῦ; Διότι τοιαύτην συνήθειαν εἶχον οἱ Ρωμαῖοι. Ὅταν δηλαδὴ ἤθελαν νὰ παρακαλέσωσι βασιλέα τινὰ διά τι ζήτημα, ἐγονυπέτουν ἔμπροσθεν αὐτοῦ, καὶ οὕτω γονυπετεῖς ὑπέβαλλον τὸ αἴτημά των.

Κατὰ τὴν συνήθειαν λοιπὸν ταύτην καὶ οἱ στρατιῶται χάριν γέλωτος, εἰρωνευόμενοι καὶ ἐμπαίζοντες, ἐγονυπέτουν ἔμπροσθεν τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔλεγον· «Χαῖρε ὁ Βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων» καὶ οὐχὶ δηλονότι τῶν Ρωμαίων. Τότε ἐπληρώθη ὁ λόγος τοῦ Προφήτου Δαβίδ, τὸν ὁποῖον λέγει εἰς τὸν τριακοστὸν ὄγδοον Ψαλμόν· «Ὄνειδος ἄφρονι ἔδωκάς με» (Ψαλμ. λη’ 9)· καὶ τοῦ Σολομῶντος, ὅστις λέγει εἰς τὸ τρίτον κεφάλαιον τοῦ ᾌσματος τῶν ᾈσμάτων· «Θυγατέρες Σιών, ἐξέλθατε καὶ ἴδετε ἐν τῷ βασιλεῖ Σολωμὼν ἐν τῷ στεφάνῳ ᾧ ἐστεφάνωσεν αὐτὸν ἡ μήτηρ αὐτοῦ ἐν ἡμέρᾳ νυμφεύσεως αὐτοῦ, καὶ ἐν ἡμέρᾳ εὐφροσύνης καρδίας αὐτοῦ» (ᾌσμ. γ’ 11)· καὶ τοῦ Προφήτου Ἡσαΐου, τὸν ὁποῖον λέγει εἰς τὸ πεντηκοστὸν κεφάλαιον· «τὸν νῶτόν μου ἔδωκα εἰς μάστιγας, τὰς δὲ σιαγόνας μου εἰς ραπίσματα, τὸ δὲ πρόσωπόν μου οὐκ ἀπέστρεψα ἀπὸ αἰσχύνης ἐμπτυσμάτων» (Ἡσαΐας ν’ 6).


Ὑποσημειώσεις

[1] Θευδᾶς· ἡγέτης Ἰουδαϊκῆς ἐπαναστατικῆς κινήσεως συνισταμένης ἐκ τετρακοσίων ἀνδρῶν, ἥτις ἐθεώρει τοῦτον ὡς Μεσσίαν. Ὁ Θευδᾶς ἐξετελέσθη ὡς στασιαστὴς ὑπὸ τῶν Ρωμαίων, χρόνον τινὰ ἐνωρίτερον τοῦ Χριστοῦ. Τοῦτον ἀναφέρει ὁ θεῖος Λουκᾶς ἐν ταῖς Πράξεσι (εʹ 36).
[2] Ἡ νῆσος Ποντία ἰταλιστὶ ὀνομάζεται Πόντζια.
[3] Κατὰ τὸν ἀείμνηστον Ἰωὴλ Γιαννακόπουλον («Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη», τόμ. Αʹ σελ. 31), μονὰς τῶν ἑβραϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης εἶναι τὸ τάλαντον, βάρους 34,5 κιλῶν, ὅπερ ὑποδιαιρεῖται εἰς 60 μνᾶς, βάρους 575 γραμμαρίων ἑκάστη.
[4] Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[5] Σ.τ.Ε. Ἡ ἀπάντησις εἰς τὸ παρὸν ἐρώτημα συνεγράφη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ τῆς ὁμάδος τῶν ἐπιμελητῶν τῆς παρούσης ἐκδόσεως, πρὸς ὀρθοτέραν καὶ ἐπιστημονικῶς πληρεστέραν ἐνημέρωσιν τοῦ φιλομαθοῦς ἀναγνωστικοῦ κοινοῦ.
[6] Περὶ τῆς χρήσης τῶν Ἀραμαϊκῶν ὡς καθομιλουμένην γλῶσσαν, ὑπενθυμίζομεν τὰς ἐν τῇ Καινῇ Διαθήκῃ ἀπαντώσας λέξεις καὶ φράσεις· ρακὰ (Ματθ. εʹ 41), μαμωνᾶς (Ματθ. ϛʹ 24), Γολγοθᾶ (Ματθ. κζʹ 33), Ἠλί, Ἠλί, λαμὰ σαβαχθανὶ (Ματθ. κζʹ 46), ταλιθὰ κούμι (Μάρκ. εʹ 41), ἐφφαθὰ (Μάρκ. ζʹ 34), ἀββᾶ (Μάρκ. ιδʹ 36), Βηθσαϊδὰ (Ἰωάν. εʹ 2), Γαββαθᾶ (Ἰωάν. ιθʹ 13), Ἀκελδαμὰ (Πραξ. αʹ 19), μαρὰν ἀθὰ (Αʹ Κορ. ιϛʹ 22), Ἀρμαγεδὼν (Ἀποκ. ιʹ 16).
[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος Λογγίνου τοῦ Ἑκατοντάρχου βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ ιϛʹ (16ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.
[8] Βλέπε περὶ τῆς Ἁγίας ταύτης ἐν τόμῳ Ζʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κβʹ (22ᾳ) τοῦ μηνὸς Ἰουλίου.