Ταῦτα βλέποντες οἱ Μοναχοὶ τῆς Θεσσαλονίκης ἔγραψαν πρὸς τὸν Ἅγιον, παρακαλοῦντες αὐτὸν θερμῶς νὰ ὑπάγῃ ἐκεῖ πρὸς κατίσχυσιν τῆς ἀληθείας ἐναντίον τοῦ Βαρλαάμ. Παρευθὺς τότε ἔφθασεν ὁ Ἅγιος εἰς τὴν Θεσσαλονίκην, εἰς τὴν ὁποίαν ἦτο ὁ πόλεμος καὶ ἐδοκίμασε μὲ διάφορα μέσα νὰ διορθώσῃ τὸν Βαρλαάμ. Ἔπειτα κατ’ εὐθεῖαν καὶ κατὰ πρόσωπον εἶπε πολλὰ πρὸς αὐτόν, ἐπιθυμῶν νὰ τὸν φέρῃ εἰς τὴν ὁμόνοιαν τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπειδὴ ὅμως οὗτος δὲν ἔπαυε καθ’ ἑκάστην καὶ μὲ λόγους καὶ μὲ συγγράμματα ὁλόκληρα νὰ φέρεται ἀναίσχυντα κατὰ τῆς Ἐκκλησίας, διὰ ταῦτα, μὴ βλέπων ὁ Ἅγιος καμμίαν διόρθωσιν, ἐξ ἀνάγκης ἤρχισε καὶ αὐτὸς νὰ γράφῃ ὑπὲρ τῆς εὐσεβείας καὶ ἐναντίον τῶν ψευδολογιῶν τοῦ Βαρλαάμ, ὅστις μαθὼν τὴν κατακεραύνωσιν καὶ ἀναίρεσιν τῶν λόγων του, ἥτις ἔγινεν ἀπὸ τοὺς θαυμαστοὺς λόγους, τοὺς ὁποίους ἐξέδωκεν εἰς τὸ κοινὸν ὁ Ἅγιος ὑπὲρ τῆς ἱερᾶς ἡσυχίας καὶ τῆς Ὀρθοδόξου ἀληθείας, ἔπαυσεν ἀπὸ τοῦ νὰ λέγῃ καὶ νὰ γράφῃ κατὰ τῶν Μοναχῶν καὶ ὥρμησεν εἰς τὸ ἑξῆς ὅλος κατὰ τοῦ θείου Γρηγορίου. Ἀλλ’ ἐπειδὴ δὲν ἠδύνατο νὰ ἀντισταθῇ κατὰ πρόσωπον καὶ νὰ ἀντιλέγῃ εἰς αὐτόν, ἔφυγεν ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκην καὶ ἐπῆγε πάλιν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν. Εἶχε δὲ ὁ Ἅγιος τρεῖς ὁλοκλήρους χρόνους εἰς τὴν Θεσσαλονίκην, εἰς τὴν ὁποίαν ἔλεγε καὶ ἔγραφε, τοὺς θαυμαστοὺς ἐκείνους λόγους ὑπὲρ τῆς ἀληθοῦς δόξης· τὸ δὲ περισσότερον μέρος τοῦ καιροῦ τούτου τὸ διήρχετο μὲ τὸ συνηθισμένον του πένθος καὶ μὲ τὴν τελείαν μοναξιὰν καὶ ἡσυχίαν. Ἐπειδὴ δὲ δὲν εἶχεν ἐκεῖ τὴν ἠγαπημένην του ἔρημον, ἔκαμε τρόπον καὶ κατεσκεύασε μικρόν τι κελλίον, εἱς τὰ βαθύτατα μέρη τοῦ οἴκου ἐκείνου, εἰς τὸν ὁποῖον διέμενε, ἐκεῖ δὲ ἡσύχαζεν ὅσον ἦτο δυνατόν.
Ὅτε δὲ ἔφθασεν ἡ ἑορτὴ τοῦ μεγάλου Ἀντωνίου, ἦσαν οἱ μαθηταί του καὶ οἱ συνασκηταί του ὅλοι ὁμοῦ μὲ τὸν θαυμαστὸν Ἰσίδωρον, μετὰ τοῦ ὁποίου ἔκαμναν τὴν ἀγρυπνίαν τοῦ θείου Ἀντωνίου. Ἀλλ’ ὤ τοῦ θαύματος! Δὲν ἔλειπεν ἀπ’ αὐτῶν οὐδὲ οὗτος ὁ μέγας Ἀντώνιος, ὅστις ἠθέλησε καὶ τὰ δύο μέρη νὰ συνευφράνῃ καὶ συναγάγῃ εἰς κοινὴν πανήγυριν. Διὰ τοῦτο ἐκεῖ ὅπου προσηύχετο ἐν ἡσυχίᾳ ὁ θεῖος Γρηγόριος, ἦλθεν ἔξαφνα θεῖον φῶς καὶ τὸν περιέλαμψε, καθὼς καὶ ἄλλοτε πολλάκις τὸν περιέλαμπε καὶ μαζὶ μὲ τὸ φῶς ἐφάνη καὶ ὁ μέγας Ἀντώνιος καὶ λέγει πρὸς τὸν Γρηγόριον·