Λόγος εἰς τὴν ΚΥΡΙΑΚΗΝ τῆς ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ, Μακαρίου τοῦ Πατμίου Ἱεροδιδασκάλου, ληφθεὶς ἐκ τῆς «Εὐαγγελικῆς Σάλπιγγος». Ἐνταῦθα παρατίθεται ἐλαφρῶς διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Καὶ ὄχι μόνον δι’ αὐτὸ εἶναι ἀξιοδάκρυτος ἡ κατάστασις τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ἀλλ’ ἐνῷ εἶχε φίλον τὸν Θεόν, τώρα τὸν ἔχει ἐχθρὸν καὶ ὄχι μόνον τὸν Θεόν, ἀλλὰ καὶ ὅλα τὰ κτίσματα. Ὕβριζεν, ἐλιθοβόλει ὁ βάρβαρος ἐκεῖνος Σεμεὶ τὸν πραότατον Δαβίδ, ὀργίζονται οἱ βασιλικοὶ φίλοι. Ὁ Ἀβεσσᾶ δὲν τὸ ὑπέφερεν καὶ λέγει πρὸς τὸν βασιλέα· «ἱνατί καταρᾶται ὁ κύων ὁ τεθνηκὼς οὗτος τὸν Κύριόν μου τὸν βασιλέα; διαβήσομαι δὴ καὶ ἀφελῶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ» (Β’ Βασιλ. ιϛ’ 9). Κατεφρόνησες καὶ σύ, ἁμαρτωλέ, τὸν Θεόν, ποῖος γνωρίζει μήπως κανεὶς ἀπὸ τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ, ἢ κανὲν ἀπὸ τὰ κτίσματα λογικὸν ἢ ἄλογον, αἰσθητικὸν ἢ ἀναίσθητον, ὁρμήσῃ κατ’ ἐπάνω σου; Ποῖος γνωρίζει μήπως εἴπῃ παρόμοια μὲ τὸν Ἀβεσσᾶ κτίσμα τι, «διαβήσομαι δὴ καὶ ἀφελῶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ;» (ἐνθ’ ἀνωτέρω). Τίς ἠξεύρει ἀνίσως καὶ φωνάξῃ ἡ γῆ, διαβήσομαι ἐγὼ νὰ κάμω ἐκδίκησιν τοῦ Ποιητοῦ μου, νὰ λάβω ζωντανὸν μέσα εἰς τὸ βάθος μου αὐτὸν τὸν ἀχάριστον δοῦλον; Ποῖος γνωρίζει ἄν εἴπῃ τὸ ὕδωρ, ἐγὼ διαβήσομαι νὰ πνίξω αὐτὸν μέσα εἰς τὰ ρεύματά μου; Τίς ἠξεύρει ἂν ὀργισθῇ ποτὲ ὁ ἀὴρ καὶ ὁρμήσῃ κατὰ σοῦ μὲ ἕνα ἀνεμοστρόβιλλον καὶ εἴπῃ, διαβήσομαι ἐγὼ καὶ συντρίψω ὡς καλάμην αὐτὸν τὸν ἐχθρὸν τοῦ Κυρίου μου; Ποῖος σοῦ δίδει ἐλπίδα ὅτι δὲν θὰ φωνάξῃ ποτὲ τὸ πῦρ, ἐγὼ διαβήσομαι καὶ κατακαύσω αὐτὸν μέσα εἱς τὰς φλόγας μου; Εἶσαι ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ, ἁμαρτωλέ· εἶσαι χωρισμένος ἀπὸ τὸν Θεόν, ἔχεις ἐχθροὺς τόσα θηρία, τόσους ἐμψύχους θανάτους, γνώριζε πῶς ὅλα μὲ κοινὴν συμφωνίαν εἶναι κατὰ σοῦ πάντα πάντοτε εἰς κάθε στιγμὴν φωνάζουσι· «διαβήσομαι δὴ καὶ ἀφελῶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ».

Καὶ μὴ νομίσῃς τοῦτο ὅπου σοῦ λέγω, ὅτι εἶναι πιθανολογία, ὄχι, εἶναι ἀναμφίβολος ἀλήθεια. Καὶ ὁ Μέγας Βασίλειος μὲ κοινὴν γνώμην ὅλων τῶν Θεολόγων διαβεβαιοῦται, ὅτι πρὸ τῆς παρακοῆς, οὔτε ἀκάνθαι ἦσαν εἰς τὰ ρόδα, οὔτε δηλητήριον εἰς τοὺς ὄφεις. Διὰ τοῦτο ἐρευνᾶται, διατὶ ὁ διάβολος θέλων νὰ ὁμιλήσῃ μὲ τὴν Εὔαν ἐνεδύθη τὸ σχῆμα τοῦ ὄφεως καὶ ὄχι λέοντος, ἢ ἄλλου ζῴου; Ἀποκρίνεται ὁ Προκόπιος (εἰς τὸ ϛ’ κεφ. τῆς Γενέσεως), ὅτι αὐτὸ ἔγινεν, ἐπειδὴ ὁ ὄφις πρὸ τῆς παρακοῆς ἦτο τὸ πλέον ἥμερον ζῷον ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα θηρία, συνειθισμένον νὰ συστρέφεται ἔμπροσθεν εἰς τὴν Εὔαν, ἐπειδὴ κανεὶς φόβος δὲν ὑπῆρχε νὰ βλαφθῇ ἀπὸ ἐκεῖνον. Ἀλλ’ ὅταν διὰ τῆς ἁμαρτίας ἐχωρίσθη ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸν Θεόν, ὅλα τὰ κτίσματα ἀρματώθησαν κατ’ ἐπάνω του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα παρατίθεται ἀπόσπασμα τοιχογραφίας ἐκ τοῦ καθολικοῦ τῆς ἐν Μετεώροις Ἱ. Μονῆς Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Ἀναπαυσᾶ, ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος, ἐν ᾗ ἀποδίδεται διὰ τοῦ χρωστῆρος ἡ ἐν τῷ Παραδείσῳ διατριβὴ τοῦ Ἀδὰμ καὶ πρὸ ἀκόμη τῆς πλάσεως τῆς Εὔας. Εἰς τὸ ἀριστερὸν τῆς εἰκόνος παρίσταται ὁ Ἀδὰμ καθήμενος ἐν τῷ Παραδείσῳ, πέριξ δὲ αὐτοῦ ἔχουν συγκεντρωθῆ, ὁδηγηθέντα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, τὰ διάφορα ζῷα, θηρία, ἑρπετὰ καὶ πετεινά, προκειμένου ὁ Ἀδὰμ νὰ ἐπιθέσῃ εἰς ἕνα ἕκαστον τούτων τὸ ἴδιον ὄνομα, ὡς δηλαδὴ περιγράφεται τοῦτο εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφήν· «Καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, καὶ πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤγαγεν αὐτὰ πρὸς τὸν Ἀδάμ, ἰδεῖν τὶ καλέσει αὐτὰ καὶ πᾶν ὃ ἐὰν ἐκάλεσεν αὐτὸ Ἀδὰμ ψυχὴν ζῶσαν, τοῦτο ὄνομα αὐτὸ» (Γεν. βʹ 19). Ἄνωθεν τοῦ Ἀδὰμ ἀναγράφεται τὸ συνεχόμενον τούτου χωρίον ἔχον οὕτως· «Καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ ὀνόματα πᾶσι τοῖς κτήνεσι καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τοῦ ἀγροῦ» (αὐτόθι 20).

[2] Βλέπε τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου ἐν τόμῳ Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κγʹ (23ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.