Λόγος εἰς τὴν ΚΥΡΙΑΚΗΝ τῆς ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ, Μακαρίου τοῦ Πατμίου Ἱεροδιδασκάλου, ληφθεὶς ἐκ τῆς «Εὐαγγελικῆς Σάλπιγγος». Ἐνταῦθα παρατίθεται ἐλαφρῶς διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Λοιπὸν ἀνίσως καὶ δὲν ἔχουν ἄδειαν νὰ βλάψουν ἄλλον, ἀλλὰ διὰ τὸν ἁμαρτωλὸν δὲν ὑπάρχει κανένα ἐμπόδιον· «θηρίων ὀδόντες καὶ σκορπίοι, καὶ ἔχεις (δηλητηριώδεις ὄφεις) καὶ ρομφαία ἐκδικοῦσα εἰς ὄλεθρον ἀσεβεῖς» (Σειρὰχ λθ’ 30). Τί θέλει γίνει ἀνίσως ἀπὸ τοιούτους ἐχθροὺς ἔλθῃ εἰς σὲ αἰφνίδιος θάνατος; Τί θέλει γίνει ἀνίσως καὶ ἔλθῃ εἰς σὲ κρυφή τις πληγή, ἐξ ἐκείνων τὰ ὁποῖα διὰ τῆς ἁμαρτίας ἔστησες κατ’ ἐπάνω σου· «εἶτα τούτων μὲν καταφρονεῖς· ἐν οἷς καὶ ὁ τοῦ συνειδότος φόβος, καὶ ὁ τῶν πεπραγμένων ἔλεγχος, καὶ ἡ τῶν εὐθυνῶν ἀγωνία, καὶ τὸ τῆς κολάσεως ἀπαραίτητον», λέγει ἡ χρυσῆ σάλπιγξ τοῦ πνεύματος (εἰς τὸν Ὀζίαν λόγ. α’).

Καὶ ποῦ ἐλπίζεις; Ἆρά γε εἰς τὸν Ἄγγελον, τὸν φύλακα τῆς ψυχῆς σου; Ναί, ἀλλ’ αὐτὸς εἶναι σκέπη καὶ βοήθεια τῶν Δικαίων, δι’ αὐτοὺς προβλέπουν, δι’ αὐτοὺς δὲν ἀπαξιοῦν καὶ τὴν παραμικροτέραν καὶ εὐτελεστέραν ὑπηρεσίαν, ἀλλ’ εἰς τοὺς ἁμαρτωλοὺς ὄχι· αὐτοὺς βλέπουν ὡς ἐχθροὺς τοῦ κοινοῦ Δεσπότου, αὐτοὺς ἀποστρέφονται ὡς ἀχάριστα κτίσματα καὶ μάλιστα κλαίουν διὰ τὴν ἀπώλειάν των· «Ἄγγελοι ἀποσταλήσονται πικρῶς κλαίοντες, παρακαλοῦντες εἰρήνην» (Ἡσ. λγ’ 7). Καὶ πῶς λοιπὸν ἐλπίζεις, ὦ ἁμαρτωλέ, βοήθειαν καὶ σκέπην ἀπὸ αὐτούς, εἰς τοὺς ὁποίους ἔγινες αἰτία δακρύων; Ἰδοὺ λοιπὸν ὅτι σὲ ἐγκατέλειψαν καὶ αὐτοὶ οἱ Ἄγγελοι. Ποῖος θέλει σ’ ἐλευθερώσει ἀπὸ τοὺς κινδύνους; Ποῖος ἀπὸ τοὺς προσωρινούς; Ποῖος ἀπὸ τοὺς αἰωνίους; Συλλογίσου, ποῦ θέλει καταντήσει ἕνα πλοῖον χωρὶς κυβερνήτην ἀνάμεσα εἰς τόσην ταραχὴν καὶ ζάλην τῶν ἀνέμων. Ἕνα πρόβατον ἀνάμεσα εἰς κρημνοὺς χωρὶς ὁδηγόν. Ἕνα βρέφος μέσα εἰς τὸ σκότος χωρὶς βοηθόν. Τοιαύτη εἶναι ἡ κατάστασις, λέγει ὁ Μέγας Βασίλειος (Λόγος γ’ κατὰ Εὐνομίου), καὶ παρόμοιος ὁ κίνδυνος ἐκείνου, ὅπου παρώργισε τὸν Ἄγγελόν του μὲ τὴν πολύδακρυν ἁμαρτίαν καὶ τὸν ἐδίωξε καθὼς ὁ καπνὸς ἀποδιώκει τὰς μελίσσας. Διὰ τοῦτο φωνάζει ὁ Δαβίδ· «μακράν, μακρὰν ἀπὸ ἁμαρτωλῶν σωτηρία» (Ψαλμ. ριη’ 155). Μίαν μόνην ἐλπίδα εἶχα, τὴν προσευχήν, καὶ αὐτὴν μοῦ τὴν ἥρπασεν ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, ἐπειδὴ καὶ ἀποφασίζει ὅτι, εἰς ὅσον καιρὸν εὑρίσκεται ὁ ἄνθρωπος εἰς τὴν ἁμαρτίαν, ἡ προσευχή του εἶναι ἄκυρος, ἀνενέργητος· «Ὅταν ἐκτείνητε τὰς χεῖρας, ἀποστρέψω τοὺς ὀφθαλμούς μου ἀφ’ ὑμῶν, καὶ ἐὰν πληθύνητε τὴν δέησιν, οὐκ εἰσακούσομαι ὑμῶν» (Ἡσ. α’ 15). Ἐβεβαίωσε ταύτην τὴν ἀλήθειαν μὲ τὸ ἰδικόν του ἀξιοδάκρυτον τέλος ὁ κακότροπος Ἀντίοχος, ὁ ὁποῖος περιπεσὼν εἰς φρικτήν τινα ἀσθένειαν, προσφεύγει εἰς τὴν προσευχήν, κράζει θερμῶς, ἀλλὰ μάτην «ηὔχετο ὁ μιαρὸς πρὸς τὸν οὐκ ἔτι αὐτὸν ἐλεήσοντα Δεσπότην» (Β’ Μακαβ. θ’ 13).


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα παρατίθεται ἀπόσπασμα τοιχογραφίας ἐκ τοῦ καθολικοῦ τῆς ἐν Μετεώροις Ἱ. Μονῆς Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Ἀναπαυσᾶ, ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος, ἐν ᾗ ἀποδίδεται διὰ τοῦ χρωστῆρος ἡ ἐν τῷ Παραδείσῳ διατριβὴ τοῦ Ἀδὰμ καὶ πρὸ ἀκόμη τῆς πλάσεως τῆς Εὔας. Εἰς τὸ ἀριστερὸν τῆς εἰκόνος παρίσταται ὁ Ἀδὰμ καθήμενος ἐν τῷ Παραδείσῳ, πέριξ δὲ αὐτοῦ ἔχουν συγκεντρωθῆ, ὁδηγηθέντα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, τὰ διάφορα ζῷα, θηρία, ἑρπετὰ καὶ πετεινά, προκειμένου ὁ Ἀδὰμ νὰ ἐπιθέσῃ εἰς ἕνα ἕκαστον τούτων τὸ ἴδιον ὄνομα, ὡς δηλαδὴ περιγράφεται τοῦτο εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφήν· «Καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, καὶ πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤγαγεν αὐτὰ πρὸς τὸν Ἀδάμ, ἰδεῖν τὶ καλέσει αὐτὰ καὶ πᾶν ὃ ἐὰν ἐκάλεσεν αὐτὸ Ἀδὰμ ψυχὴν ζῶσαν, τοῦτο ὄνομα αὐτὸ» (Γεν. βʹ 19). Ἄνωθεν τοῦ Ἀδὰμ ἀναγράφεται τὸ συνεχόμενον τούτου χωρίον ἔχον οὕτως· «Καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ ὀνόματα πᾶσι τοῖς κτήνεσι καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τοῦ ἀγροῦ» (αὐτόθι 20).

[2] Βλέπε τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου ἐν τόμῳ Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κγʹ (23ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.