Καὶ τάχα ποῖον νὰ εἶναι τὸ αἴτιον, διὰ τὸ ὁποῖον ὁ ἁμαρτωλὸς εἶναι τόσον ἀναίσθητος εἰς τὴν ἀθλίαν του κατάστασιν; Δὲν εἶναι ἄλλο, ἀπὸ τὸ ὅτι τὸ κακὸν εἶναι ἐσωτερικόν, εἰς τὴν ψυχὴν καὶ ὄχι εἰς τὸ σῶμα. Ἡ ἁμαρτία κάμνει εἰς τὸν ἄνθρωπον παρόμοια μὲ τὸν κεραυνόν· πίπτει αὐτὸς πολλάκις εἰς κιβώτιον γεμάτον ἀπὸ χρυσόν, καταναλίσκει, καίει τὸν ἐσωτερικὸν χρυσὸν καὶ ἀφήνει τὴν ξυλίνην θήκην σώαν, ἄθικτον· «Λυχνίαν ἀργυρᾶν ξυλίνοις ἐγκειμένην ἐλύτροις, τὸν μὲν ἄργυρον συνιζῆσαι τακέντα, τὸ δὲ ξύλον ἄθικτον καὶ ἀπαθὲς εὑρεθῆναι» (Πλούταρχος συμπὸσια βιβλ. δ’). Καὶ ὅποιος ἤθελεν ἴδει τὸ κιβώτιον ἐκεῖνο ἔξωθεν σῶον, ὑπολαμβάνει, ὅτι οὐδεμίαν ζημίαν ἔπαθε, καὶ ὅμως τὴν ζημίαν τὴν ἔπαθεν ἔσωθεν· τὸ ἴδιον κάμνει καὶ ἡ ἁμαρτία. Ἐπιπίπτει εἰς ἕνα βασιλέα, τὸν Δαβίδ, περίφημον καὶ ὀνομαστόν, τὸν φθείρει ἔσωθεν, καθὼς αὐτὸς ὁ ἴδιος τὸ μαρτυρεῖ· «κἀγὼ ἐξουδενωμένος καὶ οὐκ ἔγνων» (Ψαλμ. οβ’ 22)· τοῦ ἄφησε τὸ σκῆπτρον εἰς τὰς χεῖρας, τὸν στέφανον εἰς τὴν κεφαλήν, τὴν χλαμύδα εἰς τοὺς ὤμους, καὶ ὅμως ἔσωθεν ἐξουδενωμένος. Τὸ ἴδιον συμβαίνει καὶ εἰς τὴν ψυχὴν τοῦ ἁμαρτωλοῦ· φθείρει ἡ ἁμαρτία τὴν ψυχήν, τὸ σῶμα ὅμως μένει ἀκέραιον καὶ διὰ τοῦτο μένει ἀγνώριστος ἡ ζημία, μ’ ὅλον ὅπου εἶναι εἰς τὸ βασιλικώτερον μέρος τοῦ ἀνθρώπου.

Καὶ ὅμως, ἂς ὑποθέσωμεν ὅτι ἡ ἁμαρτία δὲν δίδει τόσην ζημίαν, ἄς ὑποθέσωμεν, ὅτι προξενεῖ καὶ εὐτυχίαν· πῶς εἶναι δυνατὸν ὅμως νὰ μὴ εἶναι ἀξιοδάκρυτος ἡ κατάστασις τοῦ ἁμαρτωλοῦ, ὅπου διὰ τῆς ἁμαρτίας παρώργισεν ἕνα Θεόν, μεγαλόδωρον καὶ παντοδύναμον; «Παρωξύνατε γὰρ τὸν ποιήσαντα ὑμᾶς… ἐπελάθεσθε τὸν τροφεύσαντα ὑμᾶς Θεὸν αἰώνιον» (Βαροὺχ δ’ 7-8). Ποίαν ζημίαν γνωρίζεις, ἠγαπημένε μου ἁμαρτωλέ, ἀπὸ τὸν Θεόν, διὰ τὴν ὁποίαν κάμνεις ἐκδίκησιν; Αὐτὸς δὲν εἶναι ὁ ποιήσας σε ἐκ τοῦ μὴ ὄντος; Αὐτὸς δὲν εἶναι ὁ στολίσας σε μὲ τόσα καὶ τόσα ἀγαθά; Πῶς λοιπὸν ἀνταποδίδεις κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν;

Πολύκαρπος, ὁ ἔνδοξος ἐκεῖνος Ἀρχιερεὺς τῆς Σμυρναίων Ἐκκλησίας καὶ διάδοχος τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, εἰς τὸ γῆράς του προστάζεται νὰ ἔλθῃ εἰς τὸ κριτήριον τῶν τυράννων, ὡς προσκυνητὴς τοῦ Χριστοῦ. Ἡ φήμη τῆς ἁγίας καὶ ἐπαινετῆς ζωῆς του, καὶ ἡ εὐπρέπεια τοῦ γηρατείου του ἦτο τόση, ὥστε παρεκίνησε καὶ τοὺς τυράννους εἰς ἀγάπην αὐτοῦ.