Λόγος εἰς τὴν ΚΥΡΙΑΚΗΝ τῆς ΤΥΡΟΦΑΓΟΥ, Μακαρίου τοῦ Πατμίου Ἱεροδιδασκάλου, ληφθεὶς ἐκ τῆς «Εὐαγγελικῆς Σάλπιγγος». Ἐνταῦθα παρατίθεται ἐλαφρῶς διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

ΑΞΙΟΝ ἀληθῶς θαύματος καὶ ἄξιον ἀπορίας εἶναι τὸ πῶς τὰ πατρικὰ ἐκεῖνα καὶ φιλάνθρωπα σπλάγχνα τοῦ οὐρανίου Πατρὸς ἐψυχράνθησαν τόσον γρήγορα. Πῶς ἡ μεγαλόδωρος ἐκείνη χεὶρ τοῦ Παντοδυνάμου φαίνεται τόσον πτωχή, τόσον σμικρολόγος, εἰς τὸν ἠγαπημένον του Πρωτόπλαστον Ἀδάμ; Ποῦ εἶναι, Θεέ μου, ἐκεῖνα τὰ θερμότατά σου σπλάγχνα; Ποῦ εἶναι ἐκείνη ἡ πλουσιοπάροχος δεξιά, δι’ ἧς ἐδημιούργησας ἀπὸ ἕνα πηλὸν τοῦτον τὸν Ἀδάμ, ἐχειροτόνησας ἕνα μονάρχην τοῦ παντός, στολίσας αὐτὸν μὲ πᾶν εἶδος ἀρετῆς, καὶ στεφανώσας μὲ κάθε τελειότητα σοφίας καὶ γνώσεως [1]; Πῶς τώρα εἰς τὴν δυστυχίαν του, εἰς τὸν κρημνισμόν του, ἡ μεγαλόδωρος δεξιά σου φαίνεται τόσον πτωχή, ὥστε δὲν εὑρέθη ἄλλο νὰ σκεπάσῃ τὴν γύμνωσιν τοῦ ἠγαπημένου σου Πρωτοπλάστου Ἀδάμ, παρὰ ἕνα δέρμα νεκρόν, καταφρονεμένον, πτωχόν, ἀντὶ τῆς πρώτης πορφύρας, ἀντὶ τῆς πρώτης βασιλικῆς στολῆς; Πῶς τὸ ὑπομένει ἡ τόσον θερμή σου ἀγάπη, νὰ βλέπῃς μὲ τοιοῦτον καταφρονεμένον ἔνδυμα τὴν ἰδικήν σου Εἰκόνα;

Ἂς εἶναι, τοῦ ἔπρεπεν ὡς ἀχάριστος νὰ ἐξορισθῇ ἀπὸ τὴν βασιλικὴν καθέδραν, τοῦ ἔπρεπεν ὡς παρήκοος νὰ στερηθῇ τῆς πρώτης ἐκείνης παρρησίας, τῆς πρώτης συνομιλίας· τοῦ ἔπρεπε νὰ βλέπῃ ἀπὸ μακρόθεν τὰ κάλλη ἐκεῖνα τοῦ Παραδείσου καὶ κλαίων νὰ λέγῃ· «Ἄθλιος ἐγώ, εἰς ποῖον τέλος μὲ κατεδίκασεν ἡ ἁμαρτία· ἐγὼ πρότερον ἤμουν ἕνας μονάρχης τούτου τοῦ κόσμου καὶ τώρα ἕνας πτωχὸς γεωργός. Πρότερον ἐκοιμώμουν ὑποκάτω εἰς τὰς σκιὰς τῶν γλυκυτάτων φυτῶν τοῦ Παραδείσου καὶ τώρα ἀγρυπνῶ διὰ νὰ γεωργῶ ἐκείνας τὰς ἀκάνθας, ὅπου μοῦ ἐγέννησεν ἡ ἁμαρτία. Πρότερον ἦσαν εἰς τὴν ὑπακοήν μου καὶ αὐτὰ τὰ στοιχεῖα, ἐνῷ τώρα μὲ καταφρονοῦν. Ἀπεστάτησαν καὶ αὐτὰ τὰ ἄλογα θηρία· αἱ πρῶται εὐτυχίαι μου βαρύνουσι περισσότερον τὴν δυστυχίαν, εἰς τὴν ὁποίαν τώρα εὑρίσκομαι, τὸ ὕψος τῆς ἀξίας, ἀπὸ τὸ ὁποῖον ἐξέπεσα, μοῦ δίδει ἀφορμὴν νὰ βλέπω τώρα δριμύτερον τὸ πάθος τῆς δυστυχίας μου, εἰς τὴν ὁποίαν εὑρίσκομαι. Εὐτυχισμένα πλούτη τοῦ Παραδείσου, σεῖς ἐστάθητε πρότερον ὁ θρόνος τῆς ἰδικῆς μου δόξης καὶ τώρα σᾶς εὑρίσκω ὑποκείμενα τῶν ἰδικῶν μου δυστυχιῶν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα παρατίθεται ἀπόσπασμα τοιχογραφίας ἐκ τοῦ καθολικοῦ τῆς ἐν Μετεώροις Ἱ. Μονῆς Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ Ἀναπαυσᾶ, ἔργον ΙϚʹ αἰῶνος, ἐν ᾗ ἀποδίδεται διὰ τοῦ χρωστῆρος ἡ ἐν τῷ Παραδείσῳ διατριβὴ τοῦ Ἀδὰμ καὶ πρὸ ἀκόμη τῆς πλάσεως τῆς Εὔας. Εἰς τὸ ἀριστερὸν τῆς εἰκόνος παρίσταται ὁ Ἀδὰμ καθήμενος ἐν τῷ Παραδείσῳ, πέριξ δὲ αὐτοῦ ἔχουν συγκεντρωθῆ, ὁδηγηθέντα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ, τὰ διάφορα ζῷα, θηρία, ἑρπετὰ καὶ πετεινά, προκειμένου ὁ Ἀδὰμ νὰ ἐπιθέσῃ εἰς ἕνα ἕκαστον τούτων τὸ ἴδιον ὄνομα, ὡς δηλαδὴ περιγράφεται τοῦτο εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφήν· «Καὶ ἔπλασεν ὁ Θεὸς ἔτι ἐκ τῆς γῆς πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, καὶ πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἤγαγεν αὐτὰ πρὸς τὸν Ἀδάμ, ἰδεῖν τὶ καλέσει αὐτὰ καὶ πᾶν ὃ ἐὰν ἐκάλεσεν αὐτὸ Ἀδὰμ ψυχὴν ζῶσαν, τοῦτο ὄνομα αὐτὸ» (Γεν. βʹ 19). Ἄνωθεν τοῦ Ἀδὰμ ἀναγράφεται τὸ συνεχόμενον τούτου χωρίον ἔχον οὕτως· «Καὶ ἐκάλεσεν Ἀδὰμ ὀνόματα πᾶσι τοῖς κτήνεσι καὶ πᾶσι τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ καὶ πᾶσι τοῖς θηρίοις τοῦ ἀγροῦ» (αὐτόθι 20).

[2] Βλέπε τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Ἱερομάρτυρος Πολυκάρπου ἐν τόμῳ Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κγʹ (23ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.