(ϛ’.) Ἂς ὑπάγωμεν εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Κουτλουμουσίου. Καὶ ἐδῶ εὑρίσκομεν τὸν Ἅγιον Ὁσιομάρτυρα καὶ Ἱερομάρτυρα Κυπριανόν, ὅστις ἐξ Ἀγράφων ὤν, καὶ ἐν τῷ Κουτλουμουσιανῷ κελλίῳ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ἐνασκούμενος, ὕστερον, ἀπὸ τὴν θείαν ἀγάπην πυρποληθείς, ἐπόθει νὰ λάβῃ τὸν ὑπὲρ Χριστοῦ μαρτυρικὸν θάνατον. Ἀπελθὼν λοιπὸν εἰς Θεσσαλονίκην, καὶ τὸν Χριστὸν κηρύξας ἐνώπιον τῶν Ἀγαρηνῶν, καὶ τὴν θρησκείαν αὐτῶν ἀπελέγξας, ἐδάρη καὶ ἀπελύθη. Ἐκεῖθεν ἀπῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν, καὶ παρασταθεὶς ἔμπροσθεν τοῦ βεζύρη καὶ ὁμολογήσας μὲ μεγάλην ἀνδρείαν τὸ μυστήριον τῆς Ἁγίας Τριάδος, καὶ μή τε μὲ κολακείας δελεασθεὶς μήτε μὲ φοβερισμοὺς δυσωπηθείς, τελευταῖον ἀπετμήθη τὴν κεφαλὴν ὁ ἀοίδιμος εἰς τὸ Φανάρι, ἐν ἔτει ͵αχοθ’ (1679). Συνέγραψε δὲ τὸ μαρτύριον αὐτοῦ Ἰωάννης ὁ Καρυοφύλλης [Ἰουλίου 5η, τόμος Ζʹ].
Ἐδῶ εἰς τὴν Σκήτην τοῦ Κουτλουμουσίου εὑρίσκομεν καὶ τὸν Ὁσιομάρτυρα Γεράσιμον τὸν ἐκ Καρπενησίου καταγόμενον. Οὗτος ἐν παιδικῇ ἡλικίᾳ ἀρνησάμενος τὴν εὐσέβειαν, ἦλθε, μετὰ ταῦτα εἰς αἴσθησιν τοῦ κακοῦ, καὶ ἀναχωρήσας κρυφίως ἐκ τῆς βασιλευούσης κατήντησεν εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ ὑπετάγη ἐν ταύτῃ τῇ Σκήτῃ εἴς τινα ἐνάρετον Ἱερομόναχον Κύριλλον ὀνόματι. Εἶτα ἐπανελθὼν εἰς Κωνσταντινούπολιν, καὶ ὁμολογήσας παρρησίᾳ τὴν εὐσεβῆν Πίστιν, ἀπετμήθη τὴν κεφαλήν, βασανισθεὶς πρότερον ἀσπλάγχνως ἐπὶ δεκαπέντε ἡμερονύκτια [Ἰουλίου 3η, τόμος Ζʹ].
(ζ’.) Ἂς ὑπάγωμεν εἰς τὴν Ἱερὰν καὶ βασιλικὴν Μονὴν τοῦ Παντοκράτορος· καὶ ἐδῶ εὑρίσκομεν τὸν Ἱεράρχην Ἅγιον Θεωνᾶ. Οὗτος ἐφημέριος ὢν πρότερον εἰς τὴν Μονὴν αὐτήν, καθὼς φαίνεται ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ὁσιομάρτυρος Ἰακώβου τοῦ Ἰβηρίτου, ὕστερον, ὅταν ὁ θεῖος Ἰάκωβος ἐπῆγεν εἰς τὸν κόσμον κηρύττων, ἠκολούθησε καὶ αὐτὸς ὁμοῦ μὲ ἄλλους, τῶν ὁποίων μετὰ τὸν μαρτυρικὸν θάνατον τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου ἐγένετο προεστὼς καὶ ποιμὴν ἐν τῷ Μοναστηρίῳ τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, τῷ κειμένῳ εἰς τὴν Γαλάτισταν. Ὕστερον δὲ καὶ Μητροπολίτης Θεσσαλονίκῃς ἐχρημάτισε. Τὸ δὲ ἅγιον αὐτοῦ Λείψανον εὑρίσκεται σῶον εἰς τὸ αὐτὸ Μοναστήριον [Ἀπριλίου 4η, τόμος Δʹ] [8].
Εἰς τὴν τοποθεσίαν τοῦ Παντοκράτορος, εἰς τὸ κελλίον τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, ἐβλάστησεν ὡς ρόδον εὔοσμον ὁ μυροβλύτης καὶ Ἱερεὺς Ἅγιος Θεόφιλος, ὅστις ἐπὶ πατριαρχείας τοῦ Ἁγίου Νήφωνος (ἐν ἔτει 1556) ἀπεστάλη παρ’ αὐτοῦ καὶ παρὰ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου εἰς τὴν Αἴγυττον, διὰ νὰ βεβαιωθῇ τὸ θαῦμα τὸ μέγα τὸ γενόμενον τότε ἐκεῖσε, ἤτοι τὸν μετατοπισμὸν τοῦ ὄρους τοῦ καλουμένου Ντοὺρ Τάγ.