Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Α’ καὶ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Β’ διατελεσάντων ἀμφοτέρων Ἀρχιεπισκόπων Λαρίσης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1490-1541 καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντων.

Σελίδα 8 από 32

Τοιαῦτα ἀποστολικὰ καὶ εὐαγγελικὰ ἔργα πράττοντος τοῦ Ἁγίου, ἐτελεύτησε καὶ ὁ Πνευματικὸς αὐτοῦ πατήρ, ὅστις, καταλιπὼν τὴν παροῦσαν ζωήν, ἀπῆλθεν εἰς τὰς οὐρανίους Μονάς διὰ νὰ ἀπολαύσῃ ὃν ἐπόθησε Κύριον. Καὶ παρευθὺς ψήφῳ κοινῇ πάντων τῶν Ἐπισκόπων τῆς ἐπαρχίας Λαρίσης καὶ πάντων τῶν Κληρικῶν καὶ ἀρχόντων, καὶ γνώμῃ καὶ παρακλήσει ὅλου τοῦ λαοῦ, μᾶλλον δὲ ψήφῳ καὶ κλήσει τοῦ Ἁγίου καὶ τελεταρχικοῦ Πνεύματος, ἀναβιβάζεται ὁ θεῖος Βησσαρίων εἰς τὸν ἔγκριτον θρόνον τῆς Μητροπόλεως Λαρίσης παρὰ τοῦ τότε Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κυρίου Ἱερεμίου [5], διότι ἔπρεπεν ὁ τοιοῦτος μέγας λύχνος νὰ μὴ κρύπτεται ὑποκάτω εἰς τὸν μόδιον, μηδὲ νὰ περιορίζηται εἰς μικρὰς πόλεις καὶ Ἐπισκοπάς, ἀλλὰ νὰ τεθῇ ἀναλόγως ἐπάνω εἰς τὴν ὑψηλὴν καὶ μεγάλην ταύτην λυχνίαν, διὰ νὰ λάμψῃ μακροτέρας καὶ λαμπροτέρας τὰς ἀκτῖνας καὶ ἀστραπὰς τῶν χαρίτων του, καθὼς λέγει ὁ Κύριος, «ὅτι οὐδὲ καίουσι λύχνον, καὶ τιθέασιν αὐτὸν ὑπὸ τὸν μόδιον· ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, καὶ λάμπει πᾶσι τοῖς ἐν τῇ οἰκίᾳ» (Ματθ. ε’ 15).

Ἀφ’ οὗ λοιπὸν ἀνέβη εἰς τὸν Μητροπολιτικὸν θρόνον ὁ Ἅγιος, τί ἔκαμε νομίζετε; ἆρα νὰ ὑπερηφανεύθη διὰ τοῦτο, καὶ νὰ ἐξέπεσε κἂν ὀλίγον τι ἀπὸ τὴν προτέραν του ταπείνωσιν, καθὼς κάμνουσιν ἄλλοι τινὲς ὁμοιόσχημοι; μὴ γένοιτο! ἀλλ’ ὅσον ἔγινεν εἰς τὸ ἀξίωμα μεγαλύτερος, τόσον ἐφαίνετο εἰς τὴν ταπείνωσιν χθαμαλώτερος, ἀκούων τὸν σοφὸν Σειρὰχ νὰ λέγῃ: «Ὅσῳ μέγας εἶ, τοσούτῳ ταπείνου σεαυτόν, καὶ ἔναντι Κυρίου εὑρήσεις χάριν» (Σειρὰχ γ’ 18). Ὄχι δὲ μόνον εἰς τὴν ταπείνωσιν ἐπρόσθετε περισσοτέραν ταπείνωσιν, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν προτέραν του πρᾳότητα ἐπρόσθετεν ἄλλην πρᾳότητα· εἰς τὴν φιλαδελφίαν, φιλαδελφίαν· εἰς τὴν ἐλεημοσύνην, ἐλεημοσύνην· εἰς τὴν ἐπιμέλειαν τῶν ἀσθενῶν καὶ πεφυλακισμένων, ἄλλην ἐπιμέλειαν· καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν, εἰς τὰς προτέρας ἀρετὰς ὅπου εἶχεν, ἐπρόσθετεν ἄλλας περισσοτέρας.

Διὰ τοῦτο ἐμιμεῖτο τὸν Μωϋσῆν καὶ τὸν Δαβὶδ εἰς τὴν πρᾳότητα καὶ ἀνεξικακίαν· τὸν Ἀβραὰμ καὶ τὸν Λὼτ εἰς τὴν φιλοξενίαν· τὸν δίκαιον Ἰὼβ εἰς τὴν φιλαδελφίαν καὶ τὴν συμπάθειαν· ὅθεν καὶ οὗτος ὁ Ἅγιος ἐγίνετο, καθὼς ἐκεῖνος, ποὺς χωλῶν, ὀφθαλμὸς τυφλῶν, πατὴρ ὀρφανῶν καὶ χηρῶν καὶ ἀδυνάτων.

Ὑποσημειώσεις

[1] Οὕτω λέγει ὁ βιογράφος. Πιθανὸν ὅμως νὰ ἦτο τότε Μητροπολίτης ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Αʹ ἢ ὁ ἀμέσως τούτου διάδοχος, διότι κατὰ τοὺς μητροπολιτικοὺς πίνακας Λαρίσης μεταξὺ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Αʹ καὶ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ ἀναφέρονται δύο ἂν μὴ καὶ τρεῖς ἕτεροι Ἱεράρχαι κάτοχοι τοῦ μεγάλου θρόνου Λαρίσης. Εἶναι δὲ οὗτοι οἱ ἑξῆς: (1.) Θεοδόσιος διάδοχος Βησσαρίωνος Αʹ καὶ προκάτοχος Διονυσίου Αʹ· (2.) Διονύσιος Αʹ ἀποθανὼν τῇ 28ῃ Μαρτίου 1510· (3.) Μᾶρκος ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ (1518-1520). Ἐκ τούτου συνάγεται ὅτι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Βʹ ἢ ὑπετάγη εἰς τὸν ἱερὸν Μᾶρκον πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν μητροπολικὸν θρόνον Λαρίσης ἢ ὅτι ὑποταγεὶς εἰς τὸν τότε Μητροπολίτην Λαρίσης παρέμεινε μετὰ τὸν θάνατον αὐτου εἰς τὴν ὑποταγὴν τοῦ Μάρκου.

[2] Εἰς τὴν Μητρόπολιν Λαρίσης ὑπέκειντο τότε οἱ Ἐπίσκοποι Δημητριάδος, Τρίκκης, Σταγῶν, Γαρδικίου, Λιτζᾶς καὶ Ἀγράφων, Λιδωρικίου, Σκιάθου καὶ Σκοπέλου, Θαυμακοῦ καὶ Ζητουνίου.

[3] Τοῦτο ἐγένετο πρὸ τῆς ἀνακηρύξεως ὡς Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

[4] Σταγοὶ ὠνομάζετο παλαιὰ ἡ νῦν Καλαμπάκα κειμένη βορείως τῆς πόλεως Τρικκάλων καὶ ἀπέχουσα αὐτῆς περὶ τὰ δέκα ἐννέα χιλιόμετρα.

[5] Οὗτος ἦτο ὁ Ἱερεμίας Αʹ πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη τὸ πρῶτον 1520-1522, τὸ δεύτερον 1523-1537 καὶ τὸ τρίτον 1537-1545.

[6] Ἡ ἡμερομηνία αὕτη φέρεται σημειωμένη ἐπὶ χειρογράφου κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς, ὁ δὲ Ἱερόθεος λέγει ὅτι περὶ τὸ ἔτος 1550 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος.

[7] Σημειωτέον χάριν τῶν εὐλαβῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐν ἔτει 1798 ἐπὶ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς καὶ εὐαγοῦς ταύτης Μονῆς κυρίου Ἱεροθέου, καὶ ἐπὶ Σκευοφύλακος κυρίου Εὐθυμίου, ἀνηγέρθη καὶ ἀνῳκοδομήθη δι᾽ ἐπιμελείας αὐτῶν ἐκ βάθρων ὁ Ναὸς οὗτος τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐγένετο Ναὸς περικαλλὴς καὶ θαυμάσιος, θολοσκέπαστος καὶ ἔχων τρούλλους ὡραιοτάτους καὶ χοροὺς ἔνδον ἐπιτηδειοτάτους. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὅπου ἔκτιζον οἱ κτίσται τὸν παντοκρατορικὸν τροῦλλον, καὶ ἄλλοι ἔσκαπτον τὸ ἔδαφος, εὑρέθη ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν εἰς τὰ βημόθυρα κενός· ὅμως τόσην ἄρρητον εὐωδίαν ἀνέδιδεν, ὥστε ἔπεσον οἱ κτίσται ἀπὸ τὸ ἐπάνω τοῦ Ναοῦ, ἀλλὰ δὲν ἐβλάβησαν παντελῶς.

[8] Ἡ Μονὴ Δουσίκου τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κεῖται παρὰ τὸ χωρίον Μεγάλαι Πύλαι ἢ Μεγάλη Πόρτα, εἰς τὸ ὁποῖον καὶ ἐγεννήθη ὁ Ἅγιος. Τοῦτο κεῖται πρὸς δυσμὰς τῆς πόλεως τῶν Τρικκάλων καὶ ἀπέχει αὐτῆς περὶ τὰ 16 χιλιόμετρα.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ