Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Α’ καὶ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Β’ διατελεσάντων ἀμφοτέρων Ἀρχιεπισκόπων Λαρίσης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1490-1541 καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντων.

Ἄπειρα τῷ ὄντι τοῦ Ἁγίου τούτου τὰ θαύματα, τὰ ὁποῖα ἠκούσαμεν καὶ εἴδομεν διὰ τῶν ἰδίων μας ὀφθαλμῶν· μαρτυροῦσιν αἱ πόλεις καὶ τὰ χωρία πάντα τῆς Θεσσαλίας, τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ἠπείρου, καὶ αὐτὴ ἡ περίφημος Οὑγγροβλαχία· μαρτυροῦσιν οἱ κατὰ τόπους ἱεροὶ αὑτοῦ Ναοί, οἱ ὁποῖοι ἐκτίσθησαν μὲ θαῦμα τοῦ Ἁγίου, καὶ διὰ τὰς εὐεργεσίας ὅπου ἔλαβον οἱ Χριστιανοί, καὶ πρὸ τοῦ καιροῦ ἡμῶν, καὶ ἐν τῷ καιρῷ ἡμῶν· καὶ ὄχι μόνον ἡ ἁγία αὐτοῦ κάρα καὶ ἡ σιαγὼν θαυματουργεῖ, ἀλλὰ καὶ τὰ ἱερὰ αὐτοῦ φελόνια εἰσέτι σῳζόμενα νῦν εἰς τὸ Ἱερὸν Μοναστήριον θαυματουργοῦσιν, εἰς τοὺς μετὰ πίστεως ἐγγίζοντας αὐτά. Θαυματουργεῖ δὲ καὶ ἡ σῳζομένη ράβδος αὐτοῦ ἔχουσα τοὺς ἱεροὺς Ἀποστόλους σκαλιστούς, καὶ εἰς τὸ ἐκ μονοκέρωτος μηλοειδὲς κόκκαλον περιέχουσα ὁλόκληρον τὸ «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι» διὰ γραμμάτων σκαλιστῶν, ἡ ὁποία ράβδος ἐμβαπτιζομένη εἰς τὸ ὕδωρ, καὶ τοῦ ὕδατος πινομένου, καταπαύει πυρετόν, ρῖγος καὶ πᾶσαν ἄλλην ἀσθένειαν ἐκείνων, οἵτινες ζητοῦν τὴν θεραπείαν μετὰ πίστεως καὶ εὐλαβείας.

Ὀλίγον ἔλειψε νὰ ἀφήσωμεν ἀδιήγητον τὸ θαῦμα, ὅπερ ἔκαμεν ἡ ἁγία του σιαγὼν ἐπάνω εἰς τὴν θάλασσαν, ὁπόταν Ἱερόθεος καὶ ὁ γέρων πνευματικὸς Χρύσανθος κατήρχοντο ἐκ Κωνσταντινουπόλεως· τρικυμία μεγάλη καὶ φρικτὴ εὗρε τὸ πλοῖον διὰ τοῦ ὁποίου ἐταξίδευαν, εὑρίσκοντο δὲ τότε πλησίον εἰς τὰ Τρίκκερα, ὁ δὲ ἄτακτος καὶ σφοδρὸς ἄνεμος τοὺς ἐξώθησεν εἰς τὸν πορθμὸν Εὔριπον· τὸ πλοῖον ἐκινδύνευσε τότε νὰ κτυπηθῇ εἰς τοὺς βράχους καὶ νὰ καταβυθισθῇ· ἐνῷ δὲ εὑρίσκοντο εἰς ἀπόγνωσιν, λαβὼν ὁ πνευματικὸς Χρύσανθος τὴν ἁγίαν σιαγόνα, τὴν ἐβούτησεν εἰς τὸ ὕδωρ τῆς θαλάσσης εἰπών· «Ἅγιε Βησσαρίων, βοήθησον μὴ θέλῃς νὰ πνιγῶμεν ὁμοῦ μὲ τὴν σιαγόνα σου». Καὶ εὐθύς, ὢ τοῦ θαύματος! γαλήνη ἐγένετο, καὶ ἐξέστησαν οἱ ναῦται εἰς τὸ παράδοξον τοῦτο θαῦμα.

Πολλάκις ἐπίσης ὁρᾶται κατ’ ὄναρ ὁ Ἅγιος Βησσαρίων εἴς τινας Πατέρας τῆς Μονῆς ταύτης, καὶ ποτὲ μὲν ἐπιτιμᾷ καὶ ἀπειλεῖ τοὺς ἀτάκτους καὶ διδάσκει αὐτοὺς ν’ ἀπέχωσι τῆς κακίας, ποτὲ δὲ παρηγορεῖ τινα λυπούμενον ἢ ἀσθενοῦντα καὶ εὐθὺς δίδει ἢ ἐπαγγέλλεται τὴν ὑγείαν· πολλάκις δὲ καὶ παιδεύει μετὰ θάνατον τοὺς πλεονέκτας Πατέρας καὶ συλλοῦντάς τι τοῦ Ἁγίου, ὅταν περιέρχωνται μετὰ τῆς ἁγίας κάρας, καθὼς ἐπαίδευσε καὶ ἕνα Διάκονον τοῦ Μοναστηρίου μὲ θάνατον τῆς πανώλους, κρύψαντα διπλᾶ μαχαίρια ἀργυρᾶ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὕτω λέγει ὁ βιογράφος. Πιθανὸν ὅμως νὰ ἦτο τότε Μητροπολίτης ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Αʹ ἢ ὁ ἀμέσως τούτου διάδοχος, διότι κατὰ τοὺς μητροπολιτικοὺς πίνακας Λαρίσης μεταξὺ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Αʹ καὶ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ ἀναφέρονται δύο ἂν μὴ καὶ τρεῖς ἕτεροι Ἱεράρχαι κάτοχοι τοῦ μεγάλου θρόνου Λαρίσης. Εἶναι δὲ οὗτοι οἱ ἑξῆς: (1.) Θεοδόσιος διάδοχος Βησσαρίωνος Αʹ καὶ προκάτοχος Διονυσίου Αʹ· (2.) Διονύσιος Αʹ ἀποθανὼν τῇ 28ῃ Μαρτίου 1510· (3.) Μᾶρκος ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ (1518-1520). Ἐκ τούτου συνάγεται ὅτι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Βʹ ἢ ὑπετάγη εἰς τὸν ἱερὸν Μᾶρκον πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν μητροπολικὸν θρόνον Λαρίσης ἢ ὅτι ὑποταγεὶς εἰς τὸν τότε Μητροπολίτην Λαρίσης παρέμεινε μετὰ τὸν θάνατον αὐτου εἰς τὴν ὑποταγὴν τοῦ Μάρκου.

[2] Εἰς τὴν Μητρόπολιν Λαρίσης ὑπέκειντο τότε οἱ Ἐπίσκοποι Δημητριάδος, Τρίκκης, Σταγῶν, Γαρδικίου, Λιτζᾶς καὶ Ἀγράφων, Λιδωρικίου, Σκιάθου καὶ Σκοπέλου, Θαυμακοῦ καὶ Ζητουνίου.

[3] Τοῦτο ἐγένετο πρὸ τῆς ἀνακηρύξεως ὡς Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

[4] Σταγοὶ ὠνομάζετο παλαιὰ ἡ νῦν Καλαμπάκα κειμένη βορείως τῆς πόλεως Τρικκάλων καὶ ἀπέχουσα αὐτῆς περὶ τὰ δέκα ἐννέα χιλιόμετρα.

[5] Οὗτος ἦτο ὁ Ἱερεμίας Αʹ πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη τὸ πρῶτον 1520-1522, τὸ δεύτερον 1523-1537 καὶ τὸ τρίτον 1537-1545.

[6] Ἡ ἡμερομηνία αὕτη φέρεται σημειωμένη ἐπὶ χειρογράφου κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς, ὁ δὲ Ἱερόθεος λέγει ὅτι περὶ τὸ ἔτος 1550 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος.

[7] Σημειωτέον χάριν τῶν εὐλαβῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐν ἔτει 1798 ἐπὶ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς καὶ εὐαγοῦς ταύτης Μονῆς κυρίου Ἱεροθέου, καὶ ἐπὶ Σκευοφύλακος κυρίου Εὐθυμίου, ἀνηγέρθη καὶ ἀνῳκοδομήθη δι᾽ ἐπιμελείας αὐτῶν ἐκ βάθρων ὁ Ναὸς οὗτος τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐγένετο Ναὸς περικαλλὴς καὶ θαυμάσιος, θολοσκέπαστος καὶ ἔχων τρούλλους ὡραιοτάτους καὶ χοροὺς ἔνδον ἐπιτηδειοτάτους. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὅπου ἔκτιζον οἱ κτίσται τὸν παντοκρατορικὸν τροῦλλον, καὶ ἄλλοι ἔσκαπτον τὸ ἔδαφος, εὑρέθη ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν εἰς τὰ βημόθυρα κενός· ὅμως τόσην ἄρρητον εὐωδίαν ἀνέδιδεν, ὥστε ἔπεσον οἱ κτίσται ἀπὸ τὸ ἐπάνω τοῦ Ναοῦ, ἀλλὰ δὲν ἐβλάβησαν παντελῶς.

[8] Ἡ Μονὴ Δουσίκου τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κεῖται παρὰ τὸ χωρίον Μεγάλαι Πύλαι ἢ Μεγάλη Πόρτα, εἰς τὸ ὁποῖον καὶ ἐγεννήθη ὁ Ἅγιος. Τοῦτο κεῖται πρὸς δυσμὰς τῆς πόλεως τῶν Τρικκάλων καὶ ἀπέχει αὐτῆς περὶ τὰ 16 χιλιόμετρα.