Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Α’ καὶ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Β’ διατελεσάντων ἀμφοτέρων Ἀρχιεπισκόπων Λαρίσης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1490-1541 καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντων.

Ἀκούσατε καὶ ἓν παράδοξον θαῦμα ὅπου ἔγινεν ἐν ἔτει ͵αψμα’ (1741), καθ’ ὃ ἔτος ἐξῆλθον οἱ ἀλλόφυλοι ἐξ Ἀλβανίας λῃσταί, καὶ ἐλεηλάτουν τὸν κόσμον ἀνηλεῶς τε καὶ ἀπηνῶς· ἐκ ταύτης τῆς αἰτίας οἱ χωρικοὶ τῶν πέριξ χωρίων ἐβίασαν τοὺς Πατέρας νὰ βάλουν τὰς γυναῖκάς των εἰς τὸ Μοναστήριον διὰ νὰ προφυλαχθοῦν ἀπὸ τὴν αἰχμαλωσίαν. Ἀλλ’ ὁ Ἅγιος Βησσαρίων, ὅπου μὲ ἀρὰς φρικτοτάτας καὶ ἀφορισμοὺς ἀλύτους ἠμπόδιζε τὴν εἴσοδον τῶν γυναικῶν, δὲν ἤργησε νὰ θαυματουργήσῃ διὰ τῆς θείας δυνάμεως, καὶ εὐθὺς ἔγινε μέγας σεισμὸς φοβερὸς μόνον εἰς τὸ Μοναστήριον, καὶ ἔγινεν αἴφνης μία τρομερὰ βροντὴ καὶ ἀστραπή, ὅπου ὀλίγον ἔλειψε νὰ καταφλεγῇ τὸ Μοναστήριον· καὶ τότε ἐσχίσθη τὸ μεγάλον κυπαρίσσιον, τὸ ὁποῖον ἦτο ἐν τῷ μέσῳ τοῦ Μοναστηρίου, ἐκ τοῦ ὁποίου εὑρίσκονται κατασκευασμέναι μέχρι τοῦ νῦν αἱ τράπεζαι τῶν Πατέρων. Ὅθεν οἱ Πατέρες βλέποντες τὴν τοσαύτην ὁρμὴν τοῦ Ἁγίου καὶ τὸν κίνδυνον τοῦ Μοναστηρίου, εὐθὺς ἐδίωξαν τὰς γυναῖκας ἀπὸ τὸ Μοναστήριον καὶ ἐκόπασεν ὁ θυμὸς τοῦ Ἁγίου καὶ ὁ κίνδυνος ὁ δὲ ἐκ Σθλατίνης πνευματικὸς Ἰωσήφ, ὁ συμβουλεύσας νὰ βάλουν τὰς γυναῖκας εἰς τὸ Μοναστήριον, εὑρέθη μετὰ θάνατον ἄλυτος, ἴσως διὰ τοῦτο τὸ αἴτιον.

Παρόμοιον δὲ θαῦμα ἠκολούθησε μετὰ τοῦτο· γυνή τις ἀλλόφυλος ἐκ Τρίκκης, ἐξελθοῦσα πρὸς διατριβὴν ἐπὶ τῶν βουνῶν, ἠβουλήθη νὰ διαβῇ ἀπὸ τὸ Μοναστήριον· καὶ δὴ ἐξελθοῦσα ἐβίασε τοὺς Πατέρας νὰ τὴν ἀναβιβάσουν ἐπάνω· πολὺ ἐκοπίασαν οἱ Πατέρες νὰ τὴν ἐμποδίσουν, ἀλλὰ δὲν ἠδυνήθησαν· ἤρχισαν λοιπὸν νὰ τὴν τραβοῦν ἐπάνω μὲ τὸ δίκτυον, καὶ ἐν τῷ ἅμα, ὢ τῶν θαυμασίων σου Χριστὲ Βασιλεῦ! ἐγένετο σεισμός, καὶ βροντὴ τόσον μεγάλη, ὥστε ἐσχίσθη τὸ τεῖχος τοῦ Μοναστηρίου μόνον ἀπὸ τὴν ἔξω ἐπιφάνειαν, καὶ φαίνεται ἕως τὴν σήμερον· ὅθεν καὶ δὲν ἐπρόφθασε τὸ ἀλλόφυλον γύναιον νὰ ἀναβῇ καταβᾶσα ὅμως ἐτράπη εἰς φυγὴν φοβερίζουσα τοὺς Πατέρας, μάγους καὶ ἀπατεῶνας τούτους ἀποκαλοῦσα, καὶ προσέτι ἠπείλει νὰ χαλάσῃ τὸ Μοναστήριον. Ἀλλὰ δὲν ἐπρόφθασε, διότι εἰς τὴν ὁδὸν τῶν Τρικκάλων εὗρεν αὐτὴν ἡ ὀργὴ τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἐκδίκησις τοῦ Ἁγίου, καὶ κατέστρεψε τὸν βίον ἐλεεινῶς. Φαίνεται δὲ καὶ ἡ πέτρα ἐφ’ ἧς ἐτέθη αὕτη ἡ ἀλλόφυλος, καὶ ἤδη καλεῖται πέτρα τῆς ἀλλοφύλου κυρίας ἐκ Τρίκκης τῆς ὑπὸ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος παταχθείσης.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὕτω λέγει ὁ βιογράφος. Πιθανὸν ὅμως νὰ ἦτο τότε Μητροπολίτης ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Αʹ ἢ ὁ ἀμέσως τούτου διάδοχος, διότι κατὰ τοὺς μητροπολιτικοὺς πίνακας Λαρίσης μεταξὺ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Αʹ καὶ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ ἀναφέρονται δύο ἂν μὴ καὶ τρεῖς ἕτεροι Ἱεράρχαι κάτοχοι τοῦ μεγάλου θρόνου Λαρίσης. Εἶναι δὲ οὗτοι οἱ ἑξῆς: (1.) Θεοδόσιος διάδοχος Βησσαρίωνος Αʹ καὶ προκάτοχος Διονυσίου Αʹ· (2.) Διονύσιος Αʹ ἀποθανὼν τῇ 28ῃ Μαρτίου 1510· (3.) Μᾶρκος ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ (1518-1520). Ἐκ τούτου συνάγεται ὅτι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Βʹ ἢ ὑπετάγη εἰς τὸν ἱερὸν Μᾶρκον πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν μητροπολικὸν θρόνον Λαρίσης ἢ ὅτι ὑποταγεὶς εἰς τὸν τότε Μητροπολίτην Λαρίσης παρέμεινε μετὰ τὸν θάνατον αὐτου εἰς τὴν ὑποταγὴν τοῦ Μάρκου.

[2] Εἰς τὴν Μητρόπολιν Λαρίσης ὑπέκειντο τότε οἱ Ἐπίσκοποι Δημητριάδος, Τρίκκης, Σταγῶν, Γαρδικίου, Λιτζᾶς καὶ Ἀγράφων, Λιδωρικίου, Σκιάθου καὶ Σκοπέλου, Θαυμακοῦ καὶ Ζητουνίου.

[3] Τοῦτο ἐγένετο πρὸ τῆς ἀνακηρύξεως ὡς Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

[4] Σταγοὶ ὠνομάζετο παλαιὰ ἡ νῦν Καλαμπάκα κειμένη βορείως τῆς πόλεως Τρικκάλων καὶ ἀπέχουσα αὐτῆς περὶ τὰ δέκα ἐννέα χιλιόμετρα.

[5] Οὗτος ἦτο ὁ Ἱερεμίας Αʹ πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη τὸ πρῶτον 1520-1522, τὸ δεύτερον 1523-1537 καὶ τὸ τρίτον 1537-1545.

[6] Ἡ ἡμερομηνία αὕτη φέρεται σημειωμένη ἐπὶ χειρογράφου κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς, ὁ δὲ Ἱερόθεος λέγει ὅτι περὶ τὸ ἔτος 1550 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος.

[7] Σημειωτέον χάριν τῶν εὐλαβῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐν ἔτει 1798 ἐπὶ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς καὶ εὐαγοῦς ταύτης Μονῆς κυρίου Ἱεροθέου, καὶ ἐπὶ Σκευοφύλακος κυρίου Εὐθυμίου, ἀνηγέρθη καὶ ἀνῳκοδομήθη δι᾽ ἐπιμελείας αὐτῶν ἐκ βάθρων ὁ Ναὸς οὗτος τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐγένετο Ναὸς περικαλλὴς καὶ θαυμάσιος, θολοσκέπαστος καὶ ἔχων τρούλλους ὡραιοτάτους καὶ χοροὺς ἔνδον ἐπιτηδειοτάτους. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὅπου ἔκτιζον οἱ κτίσται τὸν παντοκρατορικὸν τροῦλλον, καὶ ἄλλοι ἔσκαπτον τὸ ἔδαφος, εὑρέθη ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν εἰς τὰ βημόθυρα κενός· ὅμως τόσην ἄρρητον εὐωδίαν ἀνέδιδεν, ὥστε ἔπεσον οἱ κτίσται ἀπὸ τὸ ἐπάνω τοῦ Ναοῦ, ἀλλὰ δὲν ἐβλάβησαν παντελῶς.

[8] Ἡ Μονὴ Δουσίκου τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κεῖται παρὰ τὸ χωρίον Μεγάλαι Πύλαι ἢ Μεγάλη Πόρτα, εἰς τὸ ὁποῖον καὶ ἐγεννήθη ὁ Ἅγιος. Τοῦτο κεῖται πρὸς δυσμὰς τῆς πόλεως τῶν Τρικκάλων καὶ ἀπέχει αὐτῆς περὶ τὰ 16 χιλιόμετρα.