Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Α’ καὶ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Β’ διατελεσάντων ἀμφοτέρων Ἀρχιεπισκόπων Λαρίσης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1490-1541 καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντων.

Ἔδραμον τέλος πάντων πάλιν οἱ Οὑγγροβλάχοι εἰς τὴν ἁγίαν κάραν, μὲ τὴν ὁμοίαν κατάνυξιν καὶ εὐλάβειαν, τὴν ὁποίαν εἶχον δείξει καὶ διὰ τὴν αἰτίαν τῆς πανώλους· καὶ ἀφοῦ ἔψαλαν ἁγιασμοὺς μέσα εἰς τὴν Βλαχίαν, καὶ ἔξω εἰς ὅλα τὰ περίχωρα, καὶ ἐφώτισαν μὲ τὸν ἁγιασμὸν τὰ χωράφια, ἀμπέλια, κήπους, περιβόλια καὶ ὅλον τὸν τόπον ἐκεῖνον, ὢ τῶν θαυμασίων σου, Χριστὲ Βασιλεῦ, καὶ ὦ χάρις τῆς θαυματουργοῦ τοῦ σοῦ θεράποντος Βησσαρίωνος κάρας! ἐκεῖνο τὸ κατὰ ψάμμον πλῆθος τῶν ἀκρίδων, ὅπερ ἐσκέπαζε, τὴν γῆν καθήμενον, καὶ ὅταν ἐπετοῦσεν ἐσκέπαζε τὸν οὐρανὸν καὶ τὸν ἐσκότιζε καὶ ἠμπόδιζε, τοὺς διαβάτας καὶ κατέτρωγε πᾶν δένδρον κάρπιμον καὶ ἄκαρπον, ὡς νὰ ἐδιώκετο ὑπὸ τῆς ἀμάχου θείας δυνάμεως τῆς ἐν τῇ θαυμιατουργῷ κάρα τοῦ Ἁγίου, ἐξαρθὲν ἔπεσεν εἰς τὸν Δούναβιν ποταμὸν μὲ ἦχον καὶ τριγμόν, καὶ ἀπεπνίγη καὶ ἐφαίνετο ἓν θαῦμα παράδοξον, τὸ καθαρὸν καὶ διαυγὲς ὕδωρ τοῦ Δουνάβεως νὰ εἶναι κατεσκεπασμένον μὲ ἀκρίδας. Εὐεργετηθέντες λοιπὸν οἱ Βλάχοι ἐξέπεμψαν πάλιν τὴν ἁγίαν κάραν λαμπρῶς καὶ ἐντίμως εἰς τὸ Μοναστήριον, μὲ τὴν ἰδίαν τιμὴν μὲ τὴν ὁποίαν τὴν ἐδέχθησαν.

Αὐτὸ τὸ ἴδιον θαῦμα εἰς τὰς ἀκρίδας ἔδειξε καὶ εἰς πολλὰς ἄλλας χώρας καὶ εἰς τὴν Θεσσαλίαν πολλάκις καὶ εἰς ὅλην τὴν Ἑλλάδα ἡ θαυματουργὸς αὕτη κάρα, καὶ ὄχι μόνον τὸν λοιμὸν τῆς πανώλους καταπαύει καὶ ἐξοστρακίζει, ἀλλὰ καὶ πᾶσαν ἄλλην λοιμικὴν νόσον, καὶ ἄλλας διαφόρους ἀσθενείας χαλεπάς· καὶ προσέτι μυριάκις ἐσταμάτησε καὶ τὸν ἄλλον λιμόν, τοὐτέστι τὴν πεῖναν, καὶ τὴν ἀφορίαν τῆς γῆς μὲ τὴν κατάβασιν τῆς βροχῆς· διότι πολλάκις προσεκλήθη εἰς πολλὰς χώρας ἡ ἁγία αὕτη κάρα, καὶ ἔβρεξεν ὑετὸν ὁ οὐρανὸς διὰ τὰς θερμὰς δεήσεις καὶ διὰ τὴν πίστιν καὶ εὐλάβειαν ἐκείνων, ὅπου τὴν ἐπροσκάλεσαν. Τὸ δὲ εἰς Καλαρρύτας γενόμενον θαῦμα, πῶς δύναται νὰ σιωπηθῇ; Ὄχι πρὸ πολλῶν χρόνων ἐπισυνέβη εἰς αὐτοὺς θάνατος ὀξὺς ἀπὸ τὴν κοινῶς λεγομένην καρδίαν, ἥτις, ὡς νομίζω, εἶναι ἡ δυσεντερία, ἐξ ἧς ἀπέθνῃσκον πολλοὶ καθ’ ἑκάστην ἡμέραν· προσκληθείσης δὲ τῆς ἁγίας κάρας, καὶ εὐλαβῶς ὑποδεξαμένων αὐτὴν τῶν Χριστιανῶν, εὐθὺς καὶ ὁ θάνατος ἔπαυσε καὶ ἠλευθερώθησαν οἱ ἄνθρωποι ἐκ τῆς θανατηφόρου ταύτης ἀσθενείας.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὕτω λέγει ὁ βιογράφος. Πιθανὸν ὅμως νὰ ἦτο τότε Μητροπολίτης ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Αʹ ἢ ὁ ἀμέσως τούτου διάδοχος, διότι κατὰ τοὺς μητροπολιτικοὺς πίνακας Λαρίσης μεταξὺ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Αʹ καὶ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ ἀναφέρονται δύο ἂν μὴ καὶ τρεῖς ἕτεροι Ἱεράρχαι κάτοχοι τοῦ μεγάλου θρόνου Λαρίσης. Εἶναι δὲ οὗτοι οἱ ἑξῆς: (1.) Θεοδόσιος διάδοχος Βησσαρίωνος Αʹ καὶ προκάτοχος Διονυσίου Αʹ· (2.) Διονύσιος Αʹ ἀποθανὼν τῇ 28ῃ Μαρτίου 1510· (3.) Μᾶρκος ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ (1518-1520). Ἐκ τούτου συνάγεται ὅτι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Βʹ ἢ ὑπετάγη εἰς τὸν ἱερὸν Μᾶρκον πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν μητροπολικὸν θρόνον Λαρίσης ἢ ὅτι ὑποταγεὶς εἰς τὸν τότε Μητροπολίτην Λαρίσης παρέμεινε μετὰ τὸν θάνατον αὐτου εἰς τὴν ὑποταγὴν τοῦ Μάρκου.

[2] Εἰς τὴν Μητρόπολιν Λαρίσης ὑπέκειντο τότε οἱ Ἐπίσκοποι Δημητριάδος, Τρίκκης, Σταγῶν, Γαρδικίου, Λιτζᾶς καὶ Ἀγράφων, Λιδωρικίου, Σκιάθου καὶ Σκοπέλου, Θαυμακοῦ καὶ Ζητουνίου.

[3] Τοῦτο ἐγένετο πρὸ τῆς ἀνακηρύξεως ὡς Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

[4] Σταγοὶ ὠνομάζετο παλαιὰ ἡ νῦν Καλαμπάκα κειμένη βορείως τῆς πόλεως Τρικκάλων καὶ ἀπέχουσα αὐτῆς περὶ τὰ δέκα ἐννέα χιλιόμετρα.

[5] Οὗτος ἦτο ὁ Ἱερεμίας Αʹ πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη τὸ πρῶτον 1520-1522, τὸ δεύτερον 1523-1537 καὶ τὸ τρίτον 1537-1545.

[6] Ἡ ἡμερομηνία αὕτη φέρεται σημειωμένη ἐπὶ χειρογράφου κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς, ὁ δὲ Ἱερόθεος λέγει ὅτι περὶ τὸ ἔτος 1550 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος.

[7] Σημειωτέον χάριν τῶν εὐλαβῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐν ἔτει 1798 ἐπὶ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς καὶ εὐαγοῦς ταύτης Μονῆς κυρίου Ἱεροθέου, καὶ ἐπὶ Σκευοφύλακος κυρίου Εὐθυμίου, ἀνηγέρθη καὶ ἀνῳκοδομήθη δι᾽ ἐπιμελείας αὐτῶν ἐκ βάθρων ὁ Ναὸς οὗτος τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐγένετο Ναὸς περικαλλὴς καὶ θαυμάσιος, θολοσκέπαστος καὶ ἔχων τρούλλους ὡραιοτάτους καὶ χοροὺς ἔνδον ἐπιτηδειοτάτους. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὅπου ἔκτιζον οἱ κτίσται τὸν παντοκρατορικὸν τροῦλλον, καὶ ἄλλοι ἔσκαπτον τὸ ἔδαφος, εὑρέθη ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν εἰς τὰ βημόθυρα κενός· ὅμως τόσην ἄρρητον εὐωδίαν ἀνέδιδεν, ὥστε ἔπεσον οἱ κτίσται ἀπὸ τὸ ἐπάνω τοῦ Ναοῦ, ἀλλὰ δὲν ἐβλάβησαν παντελῶς.

[8] Ἡ Μονὴ Δουσίκου τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κεῖται παρὰ τὸ χωρίον Μεγάλαι Πύλαι ἢ Μεγάλη Πόρτα, εἰς τὸ ὁποῖον καὶ ἐγεννήθη ὁ Ἅγιος. Τοῦτο κεῖται πρὸς δυσμὰς τῆς πόλεως τῶν Τρικκάλων καὶ ἀπέχει αὐτῆς περὶ τὰ 16 χιλιόμετρα.