Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν ἐν Ἁγίοις Πατέρων ἡμῶν ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Α’ καὶ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ τοῦ Β’ διατελεσάντων ἀμφοτέρων Ἀρχιεπισκόπων Λαρίσης μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1490-1541 καὶ ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντων.

Καὶ τοιουτοτρόπως χαιρετήσας αὐτούς, καὶ ἀσπασάμενος τὸν τελευταῖον ἀσπασμὸν ζῶν ἔτι καὶ ὑγιαίνων ἐν Χριστῷ, ἐκτείνας τοὺς πόδας αὐτοῦ ἐπὶ τῆς κλίνης, ὡς ὁ Πατριάρχης Ἰακώβ, παρέδωκε τὴν ἁγίαν του ψυχὴν εἰς χεῖρας Θεοῦ καὶ ἐν μεγάλῃ εἰρήνῃ ἐκοιμήθη τὸν εἰς τοὺς δικαίους πρέποντα καὶ ὀφειλόμενον ὕπνον, τὴν 15ην Σεπτεμβρίου 1541 [6] μετὰ Χριστὸν καὶ εὐθὺς ἀπῆλθε πρὸς Κύριον, ὃν ἐκ νεότητός του ἠγάπησε, συναριθμηθεὶς μετὰ τῶν Ἀρχιερέων ὁ Ἀρχιερεύς, μετὰ τῶν Ἐλεημόνων ὁ Ἐλεήμων, μετὰ τῶν Δικαίων ὁ Δίκαιος καὶ μετὰ τῶν Ἁγίων ὁ Ἅγιος, καὶ ἀπολαμβάνει ἤδη τὴν οὐράνιον Βασιλείαν, ἔνθα ἡ ἀνεκλάλητος χαρά, ὁ χειμάρρους τῆς τρυφῆς, ἡ πανήγυρις τῶν Πρωτοτόκων, ὁ ἦχος τῶν ἑορταζόντων καὶ τὰ ἀγαθὰ ἐκεῖνα «ἃ ὀφθαλμὸς οὐκ εἶδε, καὶ οὖς οὐκ ἤκουσε, καὶ ἐπὶ καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη» (Α’ Κορινθ. β’ 9).

Λαβόντες λοιπὸν τὸ ἱερὸν καὶ ἅγιον αὐτοῦ λείψανον ἅπαντες οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ Ἱερεῖς, μονάζοντες καὶ ὅλος ὁ λαός, μετὰ μεγάλης παρρησίας καὶ προπομπῆς ὁμοῦ καὶ μετὰ πολλῶν δακρύων καὶ κλαυθμῶν ἐνεταφίασαν αὐτὸ εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Ἁγίου Νικολάου [7], τὴν ὁποίαν ζῶν ἔτι εἶχε κτίσει ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κάτωθι τοῦ Μοναστηρίου μίαν ὥραν ἀπ’ αὐτοῦ ἀπέχουσαν, ἐντὸς τῆς λεγομένης Ἀμπελικῆς. Ὁ δὲ Θεὸς θέλων νὰ φανερώσῃ καὶ κάτω εἰς τὴν γῆν τὴν ἁγιότητα τοῦ θείου Βησσαρίωνος, ἀπέδειξε μετὰ θάνατον τὸ θεῖον αὐτοῦ λείψανον πεπλουτισμένον μὲ ὅλα ἐκεῖνα τὰ ἀναντίρρητα σημεῖα τῆς Χάριτός τε καὶ ἁγιότητος, ἤτοι μὲ τὸν ὡραῖον καὶ ἁγιώτατον χρωματισμόν, μὲ τὴν πολλὴν καὶ ἄρρητον εὐωδίαν, καὶ μὲ τὰ ἐξαίσια θαύματα, ὅπου ἐνεργεῖ εἰς τοὺς μετὰ πίστεως προσερχομένους.

Μετὰ παρέλευσιν καιροῦ ἀπὸ τῆς ἐν Κυρίῳ κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἄνθρωπός τις Ἀγαρηνός, ὅστις πάντοτε εὑρίσκετο εἰς τὴν Μητρόπολιν διὰ τὰς ἐξωτερικὰς ἀνάγκας, ὅπου συχνάκις ἀκολουθοῦσιν, οὗτος, λέγω, ἂν καὶ ἐθνικός, βλέπων ὅμως τὰς ἀρετὰς καὶ τὰ λαμπρὰ κατορθώματα τοῦ Ἁγίου, τὸν ἐπίστευε διὰ μεγάλον καὶ Ἅγιον ἄνθρωπον. Ἐπειδὴ κατὰ τὸν Θεολόγον Γρηγόριον «οἶδε καὶ πολέμιος θαυμάζειν ἀνδρὸς ἀρετήν»· ὅθεν ἐν μιᾷ τῶν ἡμερῶν κρυφίως ἐπῆγε καὶ ἤνοιξε τὸν τάφον τοῦ Ἁγίου, καὶ ὢ τοῦ θαύματος! ᾐσθάνθη ἄρρητον εὐωδίαν ὅπου ἐξήρχετο ἀπὸ τὸ λείψανόν του· διὸ καὶ ἠννόησε βεβαιότατα, ὅτι αὐτὸ εἶναι ἅγιον· λαβὼν ὅθεν τὸ ἅγιον λείψανον ἐπῆγε, καθὼς ᾄδεται λόγος, εἰς τὴν Γαλλίαν, καὶ τὸ ἐπώλησε ἀντὶ πολλῶν χρημάτων.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὕτω λέγει ὁ βιογράφος. Πιθανὸν ὅμως νὰ ἦτο τότε Μητροπολίτης ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Αʹ ἢ ὁ ἀμέσως τούτου διάδοχος, διότι κατὰ τοὺς μητροπολιτικοὺς πίνακας Λαρίσης μεταξὺ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Αʹ καὶ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ ἀναφέρονται δύο ἂν μὴ καὶ τρεῖς ἕτεροι Ἱεράρχαι κάτοχοι τοῦ μεγάλου θρόνου Λαρίσης. Εἶναι δὲ οὗτοι οἱ ἑξῆς: (1.) Θεοδόσιος διάδοχος Βησσαρίωνος Αʹ καὶ προκάτοχος Διονυσίου Αʹ· (2.) Διονύσιος Αʹ ἀποθανὼν τῇ 28ῃ Μαρτίου 1510· (3.) Μᾶρκος ὁ πνευματικὸς πατὴρ τοῦ Ἁγίου Βησσαρίωνος Βʹ (1518-1520). Ἐκ τούτου συνάγεται ὅτι ὁ Ἅγιος Βησσαρίων Βʹ ἢ ὑπετάγη εἰς τὸν ἱερὸν Μᾶρκον πρὸ τῆς ἀνόδου του εἰς τὸν μητροπολικὸν θρόνον Λαρίσης ἢ ὅτι ὑποταγεὶς εἰς τὸν τότε Μητροπολίτην Λαρίσης παρέμεινε μετὰ τὸν θάνατον αὐτου εἰς τὴν ὑποταγὴν τοῦ Μάρκου.

[2] Εἰς τὴν Μητρόπολιν Λαρίσης ὑπέκειντο τότε οἱ Ἐπίσκοποι Δημητριάδος, Τρίκκης, Σταγῶν, Γαρδικίου, Λιτζᾶς καὶ Ἀγράφων, Λιδωρικίου, Σκιάθου καὶ Σκοπέλου, Θαυμακοῦ καὶ Ζητουνίου.

[3] Τοῦτο ἐγένετο πρὸ τῆς ἀνακηρύξεως ὡς Αὐτοκεφάλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

[4] Σταγοὶ ὠνομάζετο παλαιὰ ἡ νῦν Καλαμπάκα κειμένη βορείως τῆς πόλεως Τρικκάλων καὶ ἀπέχουσα αὐτῆς περὶ τὰ δέκα ἐννέα χιλιόμετρα.

[5] Οὗτος ἦτο ὁ Ἱερεμίας Αʹ πατριαρχεύσας κατὰ τὰ ἔτη τὸ πρῶτον 1520-1522, τὸ δεύτερον 1523-1537 καὶ τὸ τρίτον 1537-1545.

[6] Ἡ ἡμερομηνία αὕτη φέρεται σημειωμένη ἐπὶ χειρογράφου κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς, ὁ δὲ Ἱερόθεος λέγει ὅτι περὶ τὸ ἔτος 1550 ἐκοιμήθη ὁ Ἅγιος.

[7] Σημειωτέον χάριν τῶν εὐλαβῶν Χριστιανῶν, ὅτι ἐν ἔτει 1798 ἐπὶ Ἀρχιμανδρίτου καὶ Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς καὶ εὐαγοῦς ταύτης Μονῆς κυρίου Ἱεροθέου, καὶ ἐπὶ Σκευοφύλακος κυρίου Εὐθυμίου, ἀνηγέρθη καὶ ἀνῳκοδομήθη δι᾽ ἐπιμελείας αὐτῶν ἐκ βάθρων ὁ Ναὸς οὗτος τοῦ Ἁγίου Νικολάου καὶ ἐγένετο Ναὸς περικαλλὴς καὶ θαυμάσιος, θολοσκέπαστος καὶ ἔχων τρούλλους ὡραιοτάτους καὶ χοροὺς ἔνδον ἐπιτηδειοτάτους. Κατὰ δὲ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὅπου ἔκτιζον οἱ κτίσται τὸν παντοκρατορικὸν τροῦλλον, καὶ ἄλλοι ἔσκαπτον τὸ ἔδαφος, εὑρέθη ὁ τάφος τοῦ Ἁγίου ἔμπροσθεν εἰς τὰ βημόθυρα κενός· ὅμως τόσην ἄρρητον εὐωδίαν ἀνέδιδεν, ὥστε ἔπεσον οἱ κτίσται ἀπὸ τὸ ἐπάνω τοῦ Ναοῦ, ἀλλὰ δὲν ἐβλάβησαν παντελῶς.

[8] Ἡ Μονὴ Δουσίκου τὴν ὁποίαν ἀνήγειρεν ὁ Ἅγιος Βησσαρίων κεῖται παρὰ τὸ χωρίον Μεγάλαι Πύλαι ἢ Μεγάλη Πόρτα, εἰς τὸ ὁποῖον καὶ ἐγεννήθη ὁ Ἅγιος. Τοῦτο κεῖται πρὸς δυσμὰς τῆς πόλεως τῶν Τρικκάλων καὶ ἀπέχει αὐτῆς περὶ τὰ 16 χιλιόμετρα.