Εἰς οἱανδήποτε πόλιν ἐπορεύοντο κατὰ πρώτην φοράν, ἔβαλον τοὺς ἀνθρώπους καὶ ἔτρεχον, ἐπάλαιον, ἔρριπτον τὸν λίθον, ἐπήδων καὶ ἐσκόπευον μὲ τὰ δόρατα εἰς σημεῖα προσδιωρισμένα. Αὐτὰ δὲ τὰ πέντε ἀγωνίσματα ὠνόμαζον πένταθλον· καὶ ὅστις ἤθελε νικήσει εἰς ἓν ἀπὸ αὐτὰ τὰ πέντε ἀγωνίσματα τοῦ πεντάθλου, ἐτίμων αὐτὸν οἱ βασιλεῖς καὶ δῶρα ἔδιδον εἰς αὐτόν. Αὐτὰ λοιπὸν τὰ πέντε ἀγωνίσματα ἠθέλησεν ὁ βασιλεὺς νὰ τελεσθοῦν καὶ κατὰ τὴν ἡμέραν ἐκείνην. Αὐτὸς λοιπὸν ἐκάθησεν εἰς τόπον ὑψηλόν, ἵνα βλέπῃ τοὺς ἀγωνιζομένους, οἱ δὲ ἄνθρωποι ἔπαιζον καὶ ἠγωνίζοντο ἕκαστος κατὰ τὸ ἀγώνισμα τὸ ὁποῖον προετίμα. Εἷς δὲ ἐξ ἐκείνων, οἵτινες ἐπάλαιον, ἦτο ἄνθρωπός τις τοῦ βασιλέως, ὅστις ὠνομάζετο Λυαῖος καὶ ὅστις ἦτο ἀπὸ πόλιν τινὰ τῆς Σκυθίας ὀνομαζομένην Οὐάνδηλα. Αὐτὸς ἦτο ὑψηλότατος καὶ ἰσχυρότατος καὶ ὁ βασιλεὺς τὸν εἶχε μεθ’ ἑαυτοῦ, ἵνα προξενῇ εἰς αὐτὸν τιμὴν καὶ ἔπαινον. Αὐτὸς λοιπὸν ὁ Λυαῖος, ὡς τεχνίτης εἰς τὴν πάλην καὶ δυνατός, ἐνίκα πολλοὺς ἀνθρώπους, ὁ δὲ βασιλεὺς βλέπων αὐτὸν ἔχαιρε μεγάλως καὶ ἐχάριζεν εἰς αὐτὸν πλούσια δῶρα. Ἀλλ’ ἀκούσατε καὶ τὸ τέλος αὐτοῦ πῶς συνέβη.
Νέος τις τῆς Θεσσαλονίκης, ὡραιότατος εἰς τὴν ὄψιν, ὁ Ἅγιος Νέστωρ, ὅστις ἦτο ἐν τῷ κρυπτῷ Χριστιανὸς καὶ γνωστὸς τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, βλέπων τὸν Λυαῖον ὅτι φονεύει τοὺς ἀνθρώπους καὶ ὅτι ὁ βασιλεὺς εὐχαριστεῖται καὶ ὑπερηφανεύεται εἰς τὴν νίκην αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ θέλων νὰ ἴδῃ τὴν δύναμιν τοῦ ἀληθινοῦ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ἐπῆγεν εἰς τὸ λουτρὸν ἐκεῖνο, εἰς τὸ ὁποῖον ἦτο κεκλεισμένος ὁ Μέγας Δημήτριος καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Δοῦλε τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ αὐθέντα μου, ὁ μιαρὸς βασιλεὺς χαίρει μεγάλως εἰς τὰς πράξεις τοῦ ἀσεβεστάτου Λυαίου, ἡ δὲ ψυχή μου ὀρέγεται νὰ παλαίσω μετ’ αὐτοῦ, μόνον εὐλόγησόν με καὶ ἐνδυνάμωσόν με νὰ ὑπάγω νὰ τὸν νικήσω». Τότε ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἐποίησε τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ τοῦ Χριστοῦ εἰς τὸ μέτωπον τοῦ Νέστορος, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ὕπαγε καὶ τὸν Λυαῖον θέλεις νικήσει, καὶ ὑπὲρ τοῦ Χριστοῦ θέλεις μαρτυρήσει». Ἀνεχώρησε λοιπὸν ὁ Νέστωρ ἀπὸ τὴν φυλακὴν καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸν τόπον ἔνθα ἐτελεῖτο ὁ ἀγὼν τῆς πάλης καὶ παρευθὺς ἐφώναξεν εἰς τὸ μέσον· «Ὦ Λυαῖε, ἔλα νὰ παλαίσωμεν οἱ δύο».