Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τοῦ Μυροβλύτου, μετενεχθὲν εἰς τὴν καθομιλουμένην ὑπὸ τοῦ ἐν Μοναχοῖς Ὑποδιακόνου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, διασκευασμένον ἐνταῦθα κατὰ τὴν φράσιν.

ΕΙΚΟΝΑ
Χεὶρ Φωτίου Κόντογλου.

ΣΥΝΗΘΕΙΑΝ ἔχουσιν οἱ βασιλεῖς, εὐλογημένοι Χριστιανοί, ὅταν θέλωσι νὰ φιλεύσωσι τοὺς φίλους των, νὰ μὴ ὑπηρετῶσιν οἱ ἴδιοι ἀλλὰ νὰ θέτωσιν ἰδίους των ἀνθρώπους ἐμμίσθους ὑπηρέτας, οἵτινες ὑπηρετοῦσιν εἰς τὴν τράπεζαν ἐκείνην. Οὕτως ὁμοιάζει καὶ ἡ σημερινὴ ἑορτή· τράπεζα εἶναι καὶ ἡ ἑορτὴ τοῦ Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, συμποσιάρχης εἶναι ὁ Ἅγιος Δημήτριος καὶ ὑμεῖς εἶσθε οἱ προσκεκλημένοι φίλοι τοῦ Ἁγίου, ἐγὼ δὲ ὁ ταπεινὸς δοῦλος Χριστοῦ εἶμαι ὑπηρέτης τῆς τραπέζης αὐτῆς· λοιπὸν ὁ Ἅγιος τοῦ Χριστοῦ Δημήτριος φιλεύει ἡμᾶς τὴν σήμερον, ὄχι μὲ τροφὴν φθαρτὴν καὶ πρόσκαιρον, τὴν ὁποίαν σήμερον γευόμεθα καὶ αὔριον πεινῶμεν, ἀλλὰ μὲ τροφὴν ἄφθαρτον καὶ αἰώνιον, ἥτις ποτὲ δὲν ἐλαττοῦται, οὐδὲ ἀτιμάζεται, τὴν ὁποίαν τροφὴν καὶ ὁ Προφήτης Δαυῒδ λέγει «ἄρτον οὐρανοῦ» καὶ «ἄρτον Ἀγγέλων» (Ψαλμ. οζ’ 24-25)· διότι αὔξεται ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου ἐξ αὐτῆς τῆς τροφῆς, ὡς καὶ τὸ σῶμα ἐκ τοῦ ἄρτου αὔξεται δὲ ἡ ψυχὴ ὄχι εἰς ποσότητα, δηλαδὴ εἰς μάκρος ἢ πλάτος ἢ βάθος, ἀλλὰ κατὰ τὴν πρόοδον τῆς εἰς τὸ ἀγαθὸν θελήσεως αὐτῆς διὰ τῆς θελήσεως τοῦ Θεοῦ. Διὸ καὶ ὁ Μωϋσῆς εἰς τὸ Δευτερονόμιον λέγει· «Οὐκ ἐπ’ ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ’ ἐπὶ παντὶ ρήματι τῷ ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ» (Δευτ. η’ 3)· καὶ τὸ ἅγιον Εὐαγγέλιον ἀγαθὴν μερίδα τὴν ὀνομάζει. Τὶ ἄλλο καλλίτερον τροφῆς ἀθανάτου, τί ἄλλο εἷναι τιμιώτερον τραπέζης ἁγίας; θαυμάσια μὲν καὶ καλὰ εἶναι τὰ φαγητὰ τῆς βασιλικῆς τραπέζης, ἀλλὰ θαυμασιώτεροι καὶ καλλίτεροι εἶναι οἱ λόγοι τῆς σημερινῆς ἑορτῆς.

Δεῦτε λοιπόν, εὐλογημένοι Χριστιανοί, πανηγυρίσωμεν, χαρῶμεν καὶ τραφῶμεν ἀπὸ τὴν βασιλικὴν τράπεζαν, ἂς χορτάσωμεν ἀπὸ τὰ φαγητὰ τοῦ βασιλέως, ἂς ἀνοίξωμεν τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὰ ὦτα μας νὰ ἀκούσωμεν καὶ νὰ ἐννοήσωμεν θείους καὶ ἁγίους λόγους· καὶ καθὼς ἄνθρωπός τι συλλέγει ἐκ πολλῶν ἀνθέων καὶ ποιεῖ ὡραῖον στέφανον, εἶτα τὸν χαρίζει εἰς ἄλλον φίλον του καὶ ἐκεῖνος εὐχαριστεῖται διὰ τὴν χάριν τοῦ στεφάνου, οὕτως ἂς ποιῶμεν καὶ ἡμεῖς ἀπὸ πάντα θεῖον λόγον, τὸν ὁποῖον ἀκούομεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν· ἄς συλλέγωμεν ὅπως στολίσωμεν καὶ στεφανώσωμεν τὴν ψυχὴν ἡμῶν καὶ ποιήσωμεν αὐτὴν ἀξίαν τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν αὐτοκρατόρων τούτων πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, τῇ καʹ (21ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ἐπὶ Τουρκοκρατίας μετετράπη εἰς τζαμίον. Μετὰ δὲ τὴν ἀπελευθέρωσιν τῆς Θεσσαλονίκης ἐν ἔτει 1912 ἀποκατεστάθη καὶ πάλιν εἰς Χριστιανικὸν Ναόν, ὅστις ὅμως κατεστράφη ἐκ πυρκαϊᾶς κατὰ τὸ ἔτος 1917. Βραδύτερον ἀνῳκοδομήθη μεγαλοπρεπέστατος καὶ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερα κοσμήματα τῆς Θεσσαλονίκης.