Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τοῦ Μυροβλύτου, μετενεχθὲν εἰς τὴν καθομιλουμένην ὑπὸ τοῦ ἐν Μοναχοῖς Ὑποδιακόνου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, διασκευασμένον ἐνταῦθα κατὰ τὴν φράσιν.

Ὁ βασιλεύς, ἀκούσας τοὺς λόγους τούτους, κατ’ ἀρχὰς μὲν, ἐλυπήθη, διότι θὰ ἔχανε τοιοῦτον ἄνθρωπον· ἔπειτα ὅμως, θέλων να μάθῃ καὶ ὁ ἴδιος τὴν ἀλήθειαν, προσέταξε νὰ φέρωσιν αὐτὸν ἔμπροσθέν του. Ἐπορεύθησαν λοιπὸν παρευθὺς οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι καὶ εὗρον τὸν Ἅγιον καθήμενον καὶ διδάσκοντα τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἁρπάζοντες δὲ αὐτὸν ἀμέσως ὡς ἀνήμεροι λέοντες τὸν παρουσίασαν ἐνώπιον τοῦ βασιλέως. Ὁ Ἅγιος ὅμως, ἐπειδὴ ἦτο πρόθυμος ἐξ ἀρχῆς νὰ μαρτυρήσῃ διὰ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, οὔτε ἀντεστάθη εἰς τοὺς ἀνθρώπους ἐκείνους, οὔτε τὸν βασιλέα ἐφοβήθη, ἀλλ’ ἔστη ἔμπροσθεν αὐτοῦ τοσοῦτον χαίρων καὶ εὐφραινόμενος, ὥστε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἐφαίνετο λαμπρότατον καὶ χαριέστατον ἀπὸ χαράν. Ὁ βασιλεὺς λοιπὸν εἶπε πρὸς τὸν Ἅγιον Δημήτριον· «Τοιαύτην τιμὴν ἀνέμενον ἐγὼ νὰ δώσῃς εἰς ἐμέ; οὕτως ἤλπιζον νὰ μὲ τιμᾷς καὶ σὲ ἀνεβίβασα εἰς τοιοῦτον βαθμόν; Ἐγὼ σὲ ἀνέδειξα ἡγεμόνα τῆς Θεσσαλονίκης καὶ σὺ οὔτε ἓν μίλιον δὲν ἐξῆλθες τῆς πόλεως διὰ νὰ μὲ προϋπαντήσῃς;».

Ἀκούσας ταῦτα ὁ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Βασιλεῦ, ἐγὼ τιμῶ τὴν βασιλείαν σου, τιμῶ ὅμως περισσότερον σοῦ τὸν Θεὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, ὅστις εἶναι Βασιλεὺς ὅλου τοῦ κόσμου». Ὁ δὲ βασιλεὺς τὸν ἠρώτησε· «Καὶ ποῖος εἶναι ὁ Θεός σου καὶ Βασιλεύς;». Ὁ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἐκεῖνος εἶναι Θεὸς ἀληθινὸς καὶ Βασιλεὺς Παντοκράτωρ». Ὁ βασιλεὺς τοῦ εἶπε πάλιν· «Λοιπὸν αὐτὸν πιστεύεις σὺ καὶ διὰ τοῦτο δὲν καταδέχεσαι ἡμᾶς, ἀνάξιε τῆς τιμῆς; Καὶ τί καλὸν εἶδες ἀπὸ τὸν Χριστόν σου καὶ τὸν ἔχεις Θεὸν καὶ Βασιλέα; Δὲν εἶναι θεοὶ ὁ Ζεύς, ὁ Ἀπόλλων καὶ οἱ ἐπίλοιποι, ἀλλ’ ὁ Χριστός σου εἶναι Θεός; Δὲν σὲ ἐτίμησα ἐγὼ καὶ σὲ διώρισα ἡγεμόνα ὅλης τῆς Θεσσαλίας; Αὐτὰ ἀποδίδεις εἰς ἡμᾶς, ἀχάριστε ἄνθρωπε; Τοιοῦτος φαίνεσαι πρὸς τοὺς μεγάλους θεοὺς καὶ πρὸς ἡμᾶς; Ἐγὼ λοιπὸν νὰ σοῦ ἀνταποδώσω κατὰ τὴν μιαράν σου γνώμην νὰ βασανισθῇς καὶ νὰ τιμωρηθῇς μὲ μυρίας βασάνους καὶ τιμωρίας, διὰ νὰ μάθῃς ὁποῖος εἶμαι ἐγὼ καὶ ποῖος εἶσαι σύ, καὶ τὶ δύναται ὁ Θεός σου νὰ ποιήσῃ ὑπὲρ σοῦ». Ὁ δὲ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Βασιλεῦ, τὰς τιμωρίας καὶ τὰς βασάνους, μὲ τὰς ὁποίας μὲ ἀπειλεῖς, ἐγὼ τὰς θεωρῶ ὡς χαρὰν καὶ ἀγαλλίασιν καὶ εὐεργεσίαν μου· διότι αὐταὶ θέλουσι προξενήσει εἰς ἐμὲ τὴν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν καὶ τιμὴν ἀκατάπαυστον».


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν αὐτοκρατόρων τούτων πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, τῇ καʹ (21ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ἐπὶ Τουρκοκρατίας μετετράπη εἰς τζαμίον. Μετὰ δὲ τὴν ἀπελευθέρωσιν τῆς Θεσσαλονίκης ἐν ἔτει 1912 ἀποκατεστάθη καὶ πάλιν εἰς Χριστιανικὸν Ναόν, ὅστις ὅμως κατεστράφη ἐκ πυρκαϊᾶς κατὰ τὸ ἔτος 1917. Βραδύτερον ἀνῳκοδομήθη μεγαλοπρεπέστατος καὶ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερα κοσμήματα τῆς Θεσσαλονίκης.