Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τοῦ Μυροβλύτου, μετενεχθὲν εἰς τὴν καθομιλουμένην ὑπὸ τοῦ ἐν Μοναχοῖς Ὑποδιακόνου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, διασκευασμένον ἐνταῦθα κατὰ τὴν φράσιν.

Ταῦτα ὡς ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ Ἁγίου, κατ᾽ ἀρχὰς μὲν ἐθυμώθη ὑπερβολικῶς κατ’ αὐτοῦ, ἔπειτα ὅμως, θέλων νὰ ταπεινώσῃ τὴν γνώμην του, προσέταξε νὰ τὸν φυλακίσωσι συλλογιζόμενος ὅτι, ἂν καταφρονηθῇ καὶ φυλακισθῇ, θ’ ἀναγκασθῇ νὰ μεταβάλῃ γνώμην. Ἔλαβον λοιπὸν οἱ στρατιῶται τὸν Ἅγιον καὶ τὸν ὡδήγησαν εἰς τὴν φυλακήν, οὐχὶ τὴν καθ’ αὑτὸ φυλακήν, ἀλλ’ εἰς τόπον ἀκάθαρτον· ἤτοι λουτρὸν μέγα καὶ παλαιόν, πλησίον τοῦ τόπου εἰς τὸν ὁποῖον ἐκάθητο ὁ βασιλεύς. Εἰς τὰ ὑπόγεια δὲ τοῦ λουτροῦ ἐκείνου, εἰς τὰ ὁποῖα ἐχύνοντο τὰ ἀκάθαρτα περιττώματα, ἐκεῖ τὸν ἐνέκλεισαν. Εἰσερχόμενος δὲ ὁ Ἅγιος εἰς τὸ μέρος ἐκεῖνο, εἶδεν ἔμπροσθέν του σκορπίον μέγαν, ὅστις ὑψώνων τὸ κέντρον του ἐπεζήτει νὰ τὸν κεντήσῃ. Παρευθὺς δὲ ὁ Ἅγιος ἐποίησε τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ καὶ εἶπεν· «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ὅστις εἶπε νὰ πατῶμεν «ἐπάνω ὄφεων καὶ σκορπίων καὶ ἐπὶ πᾶσαν τὴν δύναμιν τοῦ ἐχθροῦ» (Λουκ. ι’ 19). Αὐτὸ εἶπε καὶ ἐπάτησε τὸν σκορπίον ἐκεῖνον, καὶ πάραυτα ἐμφανισθεὶς Ἄγγελος Κυρίου ἐπάνωθεν αὐτοῦ, κρατῶν στέφανον χρυσοῦν, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Χαῖρε, Δημήτριε στρατιῶτα τοῦ Χριστοῦ, θάρρει, ἐνδυναμοῦ καὶ νίκα τοὺς ἐχθρούς σου». Ταῦτα δὲ εἰπὼν ἔβαλε τὸν στέφανον εἰς τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἁγίου Μάρτυρος.

Οἱ μὲν στρατιῶται λοιπόν, ἀφοῦ ἐνέκλεισαν τὸν Ἅγιον εἰς τὴν φυλακήν, ἐπέστρεψαν εἰς τὸν βασιλέα εὐχαριστημένοι, διότι ἐξετέλεσαν τὴν προσταγὴν αὐτοῦ. Ὁ δὲ Ἅγιος ἀπέμεινε κεκλεισμένος εἰς τὰ ὑπόγεια τοῦ λουτροῦ, ἐστερημένος μὲν ἀπὸ συναναστροφὴν ἀνθρώπων, ἀλλ’ ὅμως ἀπὸ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ παρηγορούμενος καὶ ἐνισχυόμενος. Εἶχε δὲ καὶ χαρὰν καὶ λύπην δι’ ὅσα συνέβησαν εἰς αὐτόν, χαρὰν μέν, διότι τὸν ἠξίωσεν ὁ Θεὸς καὶ παρουσιάσθη Χριστιανὸς ἐνώπιον τοῦ βασιλέως· λύπην δέ, διότι δὲν ἐτελειοῦτο ταχέως, διὰ νὰ ὑπάγῃ εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν οὐρανῶν. Πλὴν καὶ οὕτως ηὐχαρίστει τὸν Θεὸν καὶ ἐδίψα τὴν ὥραν τοῦ θανάτου του. Καὶ ὅσον μὲν ἐπεθύμει ὁ Μαξιμιανὸς νὰ ἔχῃ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ὑπηκόους του, ἄλλο τόσον καὶ ὁ Ἅγιος ἐπεθύμει νὰ μαρτυρήσῃ διὰ τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ παρανομώτατος οὗτος βασιλεύς, χαίρων εἰς τὰς θυσίας τῶν εἰδώλων καὶ ἀγαπῶν νὰ βλέπῃ αἱματοχυσίας καὶ φόνους ἀνθρώπων, προσέταξε τότε νὰ ἐκτελέσωσι τὸν ἀγῶνα τοῦ πεντάθλου, διότι οἱ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων, τὸν παλαιὸν καιρόν, αὐτὴν τὴν συνήθειαν εἶχον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν αὐτοκρατόρων τούτων πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, τῇ καʹ (21ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ἐπὶ Τουρκοκρατίας μετετράπη εἰς τζαμίον. Μετὰ δὲ τὴν ἀπελευθέρωσιν τῆς Θεσσαλονίκης ἐν ἔτει 1912 ἀποκατεστάθη καὶ πάλιν εἰς Χριστιανικὸν Ναόν, ὅστις ὅμως κατεστράφη ἐκ πυρκαϊᾶς κατὰ τὸ ἔτος 1917. Βραδύτερον ἀνῳκοδομήθη μεγαλοπρεπέστατος καὶ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερα κοσμήματα τῆς Θεσσαλονίκης.