Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΑΡΕΘΑ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.

Καὶ αὐτὴ (ὤ γενναίας καὶ ἀνδρείας ψυχῆς!) ἐδοκίμασεν αὐτὸ μὲ ἡδονὴν καὶ ἀγαλλίασιν πνεύματος καὶ ὕψωσε τοὺς ὀφθαλμοὺς πρὸς οὐρανὸν λέγουσα· «Ταύτην τὴν θυσίαν μου, Δέσποτα Χριστέ, προσφέρω εἰς σὲ καὶ παριστῶ ἐνώπιόν σου Μάρτυρας τὰς ἀμώμους αὐτὰς παρθένους καὶ θυγατέρας μου, μὲ τὰς ὁποίας συναρίθμησον καὶ ἐμὲ εἰς τὸν Νυμφῶνά σου, νὰ μὲ δείξῃς μητέρα ἐπὶ τέκνοις εὐφραινομένην καὶ χαίρουσαν». Τότε ὁ βασιλεύς, ἀφοῦ ἐγνώρισε τὸ στερρὸν τῆς καρδίας της, ἔδωκε καὶ κατ’ αὐτῆς τὴν ἀπόφασιν νὰ τὴν θανατώσωσιν.

Τὴν ἑπομένην, καθίσας ὁ τύραννος εἰς τόπον ὑψηλόν, προσέταξε νὰ φέρωσι τὸν Ἀρέθαν μὲ τοὺς συντρόφους του, οἵτινες ἦσαν τριακόσιοι τεσσαράκοντα, καὶ λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ παμμίαρος· «Μιαρὰ κεφαλὴ διὰ ποίαν αἰτίαν ἦλθες εἰς τόσην θρασύτητα, νὰ γίνῃς ἀποστάτης μου καὶ κατέπεισας τὴν πόλιν ταύτην νὰ σοῦ ὑποτάσσωνται καὶ νὰ καταφρονῆτε τοὺς νόμους μου, προσκυνοῦντες ὡς Θεὸν ἐπικατάρατόν τινα ἄνθρωπον; Οὔτε τοὐλάχιστον τὸν πατέρα σου δὲν ἐμιμήθης, ὅστις ἐξουσίαζε τὴν Νεγρὰν πρότερόν σου καὶ ἦτο πρὸς τοὺς πρὸ ἡμῶν βασιλεῖς ὑπήκοος; γνώριζε ὅτι, ἐὰν δὲν βάλῃς γνῶσιν, νὰ ἀφήσῃς τὸ πεῖσμά σου, οὔτε τὸ βαθὺ γῆρας, οὔτε τὸ διαπεπλασμένον σχῆμα σου θέλουσι σὲ ὠφελήσει τελείως, ἀλλὰ θὰ πάθῃς σὺ καὶ ὅλη ἡ συνοδεία σου ὅσα ἔπαθον ἐκεῖνοι, τοὺς ὁποίους ἐφόνευσα πρότερον καὶ δὲν τοὺς ὠφέλησεν οὐδόλως ὁ υἱὸς τῆς Μαρίας καὶ τοῦ τέκτονος». Ὁ δὲ Γέρων ἐπόνεσεν εἰς τὰ ὑπερήφανα λόγια καὶ βαθὺ στενάξας ἀπεκρίθη πρὸς αὐτὸν καὶ λέγει· «Δὲν εἶσαι σὺ αἰτία εἰς αὐτὰ ὅσα λέγεις καὶ ἔπραξας, ἀλλὰ οἱ συμπολῖται μου, οἵτινες ἐποίησαν παρακοὴν εἰς τὸ πρόσταγμά μου καὶ σοῦ ἤνοιξαν τὰς θύρας τῆς πόλεως, ὕστερον δὲ κατεφρόνησας τὰς συνθήκας, ἀσεβῆ καὶ παράνομε».

Τότε εἷς τῶν συγκαθέδρων τοῦ τυράννου, διὰ νὰ δείξῃ τάχα πρὸς ἐκεῖνον φιλίαν, λέγει πρὸς τὸν Ἅγιον· «Διατὶ ὑβρίζεις τὸν βασιλέα; δὲν προτάσσει ὁ νόμος σας νὰ τὸν τιμᾶτε, εἴτε καλὸς εἶναι, εἴτε φαῦλος;». Λέγει πρὸς αὐτὸν ὁ Ἅγιος· «Καὶ σὺ δὲν ἤκουσας τί ἀπεκρίθη πρὸς τὸν Ἀχαὰβ ὁ Ἠλίας, ὅτε αὐτὸς τοῦ εἶπε πῶς διέστρεφε τὸν Ἰσραήλ; δὲν τὸν διαστρέφω, εἶπεν, ἐγώ, ἀλλὰ σὺ καὶ ὁ οἶκος τοῦ πατρός σου. Γνώριζε ὅτι ὅστις εἶναι εὐσεβὴς εἰς τὸν Θεὸν καὶ ἐλέγχει βασιλέα παράνομον, δὲν ἁμαρτάνει. Σεῖς ἀνοίγετε τὸ στόμα σας, πάντολμοι, καὶ λαλεῖτε κατὰ τοῦ Θεοῦ βλάσφημα, δὲν ἀρκεῖ δὲ ὅτι σεῖς καταφρονεῖτε τὴν μακροθυμίαν του, ἀλλὰ ἀναγκάζετε καὶ ἡμᾶς εἰς τὰ ὅμοια.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς, Νεγρὰ ὠνομάζετο ἡ πόλις Ναντσρὰν τῆς βορείου Ὑεμένης, ὅπερ καὶ πιθανώτερον, διότι τοῦτο συμβιβάζεται περισσότερον μὲ τὰ ἐξιστορούμενα γεγονότα.

[2] Ἀξώμη (Axum, Αὔξουμις, Αὐξούμη καὶ Αὔξουσα), πόλις τῆς Αἰθιοπίας, ἀρχαία πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου αὐτῆς.

[3] Ὁμηρῖτις ἐκαλεῖτο τότε ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἡ χώρα ἡ καλουμένη σήμερον Ὑεμένη, κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιότητα Σαβᾶ, κατελάμβανε δὲ αὕτη τὸ νοτιοδυτικὸν τμῆμα τῆς Εὐδαίμονος Ἀραβίας. Κατά τινας ἱστορικούς, τῆς χώρας ταύτης ἦτο βασίλισσα ἡ θρυλικὴ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας τὴν πρὸς τὸν Σολομῶντα ἐπίσκεψιν περιγράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1-13 καὶ Βʹ Παραλ. θʹ 1-12). Κατ’ ἄλλους πάλιν βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἦτο ἡ βασίλισσα τῆς Αἰθιοπίας, ἔχουσα τὴν ἕδραν της εἰς τὴν παλαιὰν πρωτεύουσαν τῆς Αἰθιοπίας Ἀξώμην. Κατὰ τοὺς Αἰθίοπας ἡ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἀπέκτησε τέκνον ἐκ τοῦ Σολομῶντος ὠνομασθὲν Μενελὶκ (υἱὸς τοῦ Σοφοῦ), ὅστις ἐβασίλευσε τῆς Αἰθιοπίας, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν Μενελὶκ ἀναβιβάζουσιν ἔτι καὶ νῦν τὴν καταγωγὴν τοῦ βασιλικοῦ αὐτῶν οἴκου. Ἕτερος υἱός, κατ’ ἄλλους, τῆς βασιλίσσης τοῦ Σαβᾶ, πρεσβύτερος, ὁ Χιρὰμ ἢ Χιμὰρ ἢ Ἰμὰρ διεδέχθη τὴν μητέρα του εἰς τὸν θρόνον τοῦ Σαβᾶ, ἐξ αὐτοῦ δὲ οἱ κάτοικοι τῆς χώρας του ἀπεκλήθησαν Ἰμιαρῖται καὶ Ἑλληνιστὶ Ὁμηρῖται.

[4] Ἂς λάβωσι παράδειγμα ἀπὸ τὸ διήγημα τοῦτο αἱ σημεριναὶ μητέρες τῶν Χριστιανῶν καὶ ἄς διδάσκωσι τὰ τέκνα των, ἔτι νήπια ὄντα, νὰ μένωσι στερεὰ εἰς τὴν πίστιν και εὐσέβειαν, καὶ νὰ ἀγαπῶσιν ὁλοψύχως τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ποιητὴν καὶ πλάστην των· καὶ ἂν τὸ καλέσῃ ὁ καιρὸς καὶ ἡ ἀνάγκη, νὰ προτιμῶσι τὸν θάνατον καὶ τὸ Μαρτύριον μᾶλλον ἢ νὰ ἀρνηθῶσι τὸ τοῦ Χριστοῦ γλυκύτατον ὄνομα.