Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΑΡΕΘΑ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.

Οἱ δὲ Ἑβραῖοι, φθονοῦντες τοὺς Χριστιανούς, εἶπον πρὸς τὸν βάρβαρον, ὅστις ἐξουσίαζε τὴν χώραν, νὰ μὴ ἐπιτρέψῃ εἰς τοὺς Χριστιανοὺς νὰ κατοικήσωσιν ἐκεῖ, ἐὰν δὲν ποιήσωσι θαῦμά τι. Ὁ θεῖος Θεόφιλος λοιπόν, ἔχω εἰς τὸν Θεὸν τὴν πίστιν ἀνόθευτον, ἐτέλεσεν ὅσα θαυμάσια τοῦ ἐζήτησαν. Ὅθεν ἀπὸ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἐλατρεύετο εἰς τὴν πόλιν ταύτην ὁ ἀληθὴς Θεός, μὲ Ὀρθοδοξίαν γνησίαν καὶ πολλὴν εὐλάβειαν, φθονήσας δὲ ταῦτα ὁ πονηρὸς διάβολος εἰσῆλθεν ἐντὸς τοῦ Ἑβραίου καὶ παρεκίνει αὐτὸν ἵνα πολεμήσῃ τὴν πόλιν. Ὅθεν ὡς μισόχριστος ἐκ φύσεως, ἔτι δὲ καὶ διὰ νὰ λυπήσῃ καὶ τὸν εὐσεβῆ βασιλέα Ἐλεσβαάν, ἔλαβε στρατὸν πολὺν καὶ ἐπολέμει τὴν πόλιν Νεγράν, ἀπειλῶν ὅτι θὰ θανατώσῃ ὅλους τοὺς κατοίκους αὐτῆς, ἐὰν δὲν πατήσωσι τὸν Σταυρόν, τὸν ὁποῖον εἶχον ἐπάνω εἰς τὰ τείχη καὶ νὰ ἀρνηθῶσι τὸν Χριστόν.

Περιήρχοντο λοιπὸν οἱ στρατιῶται τούτου τοῦ μιαροῦ βασιλέως τὰ τείχη τῆς πόλεως καὶ ἐφώναζον πρὸς τοὺς ἔσω αὐτῆς, ὅτι ἐὰν ὑπακούσωσι καὶ ἀρνηθῶσι τὸν Χριστὸν, θὰ τοὺς τιμήσωσι κατὰ πολλὰ καὶ θὰ τοὺς δώσωσι χαρίσματα πλούσια, εἰ δὲ καὶ ἀπειθήσωσι, θὰ τοὺς κόψωσι μὲ ξίφος καὶ θὰ τοὺς καύσωσιν εἰς τὸ πῦρ. Αὐτὸς δὲ ὁ Δουνουὰν ἔλεγε ταῦτα μὲ τὴν μιαρὰν καὶ πάντολμον γλῶσσαν του· «Μὴ ἐλπίζετε εἰς τὸν Ἰησοῦν, ὅστις δὲν δύναται νὰ σᾶς λυτρώσῃ ἀπὸ τὰς χεῖράς μου, διότι ὅλους θὰ σᾶς διαπεράσω μὲ τὸ ξίφος, ἐπειδὴ ἀφήκατε τὴν μοναρχίαν καὶ προσκυνεῖτε πολλοὺς θεούς, ἀνόητοι, δι’ αὐτὸ μάλιστα θέλω νὰ ἀρχίσω ἀπὸ τοὺς Ἱερεῖς, νὰ σᾶς κατακαύσω ἐξ ἀποφάσεως, καθότι δώδεκα μυριάδας στρατοῦ ἔφερα ἐναντίον σας, καὶ δὲν σᾶς παραιτῶ πρὶν ἢ σᾶς συμμορφώσω πρὸς τὴν θέλησίν μου, εἰδεμὴ θὰ σᾶς ἀπολέσω ἅπαντας». Οἱ δὲ Χριστιανοὶ ἀπεκρίθησαν· «Πολλὰ καυχᾶσαι, ὦ βασιλεῦ, καὶ καταλαλεῖς τὸν ἀληθῆ Θεὸν ὡς ἀδύνατον, ἀλλὰ γνώριζε ὅτι θέλεις πάθει ὡς ὁ Ραψάκης τοῦ Σεναχειρείμ, ὅστις ἐφλυάρει κατὰ τοῦ Θεοῦ ὁ ἀνόητος καὶ ἔπειτα ἀπώλεσε τόσας μυριάδας λαοῦ καὶ ἐπέστρεψε κατῃσχυμμένος καὶ ἄπρακτος· διὰ δὲ τὴν πολυθεΐαν, διὰ τὴν ὁποίαν κατηγόρησας, ἡμεῖς πιστεύομεν εὐσεβέστατα καθὼς ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρας ἡμῶν παρελάβομεν, οὔτε περιορίζομεν μὲ μοναρχίαν τὴν θεότητα, οὔτε πολυαρχίαν πιστεύομεν, ἀλλὰ τὴν μίαν φύσιν διαιροῦντες εἰς τρία πρόσωπα, Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς, Νεγρὰ ὠνομάζετο ἡ πόλις Ναντσρὰν τῆς βορείου Ὑεμένης, ὅπερ καὶ πιθανώτερον, διότι τοῦτο συμβιβάζεται περισσότερον μὲ τὰ ἐξιστορούμενα γεγονότα.

[2] Ἀξώμη (Axum, Αὔξουμις, Αὐξούμη καὶ Αὔξουσα), πόλις τῆς Αἰθιοπίας, ἀρχαία πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου αὐτῆς.

[3] Ὁμηρῖτις ἐκαλεῖτο τότε ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἡ χώρα ἡ καλουμένη σήμερον Ὑεμένη, κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιότητα Σαβᾶ, κατελάμβανε δὲ αὕτη τὸ νοτιοδυτικὸν τμῆμα τῆς Εὐδαίμονος Ἀραβίας. Κατά τινας ἱστορικούς, τῆς χώρας ταύτης ἦτο βασίλισσα ἡ θρυλικὴ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας τὴν πρὸς τὸν Σολομῶντα ἐπίσκεψιν περιγράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1-13 καὶ Βʹ Παραλ. θʹ 1-12). Κατ’ ἄλλους πάλιν βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἦτο ἡ βασίλισσα τῆς Αἰθιοπίας, ἔχουσα τὴν ἕδραν της εἰς τὴν παλαιὰν πρωτεύουσαν τῆς Αἰθιοπίας Ἀξώμην. Κατὰ τοὺς Αἰθίοπας ἡ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἀπέκτησε τέκνον ἐκ τοῦ Σολομῶντος ὠνομασθὲν Μενελὶκ (υἱὸς τοῦ Σοφοῦ), ὅστις ἐβασίλευσε τῆς Αἰθιοπίας, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν Μενελὶκ ἀναβιβάζουσιν ἔτι καὶ νῦν τὴν καταγωγὴν τοῦ βασιλικοῦ αὐτῶν οἴκου. Ἕτερος υἱός, κατ’ ἄλλους, τῆς βασιλίσσης τοῦ Σαβᾶ, πρεσβύτερος, ὁ Χιρὰμ ἢ Χιμὰρ ἢ Ἰμὰρ διεδέχθη τὴν μητέρα του εἰς τὸν θρόνον τοῦ Σαβᾶ, ἐξ αὐτοῦ δὲ οἱ κάτοικοι τῆς χώρας του ἀπεκλήθησαν Ἰμιαρῖται καὶ Ἑλληνιστὶ Ὁμηρῖται.

[4] Ἂς λάβωσι παράδειγμα ἀπὸ τὸ διήγημα τοῦτο αἱ σημεριναὶ μητέρες τῶν Χριστιανῶν καὶ ἄς διδάσκωσι τὰ τέκνα των, ἔτι νήπια ὄντα, νὰ μένωσι στερεὰ εἰς τὴν πίστιν και εὐσέβειαν, καὶ νὰ ἀγαπῶσιν ὁλοψύχως τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ποιητὴν καὶ πλάστην των· καὶ ἂν τὸ καλέσῃ ὁ καιρὸς καὶ ἡ ἀνάγκη, νὰ προτιμῶσι τὸν θάνατον καὶ τὸ Μαρτύριον μᾶλλον ἢ νὰ ἀρνηθῶσι τὸ τοῦ Χριστοῦ γλυκύτατον ὄνομα.