Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΑΡΕΘΑ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.

Τινὲς δὲ γυναῖκες δὲν ὑπέφεραν τὴν βλασφημίαν ταύτην, ἀλλὰ ὕβρισαν τὸν βασιλέα, ἐπικαλούμεναι τὸν Χριστὸν εἰς ἐκδίκησιν· ὅθεν ὀργισθεὶς ὁ Ἑβραῖος ἔδωκεν ἀπόφασιν νὰ ἀποκεφαλίσωσιν αὐτάς, ὁμοῦ μὲ ἐκείνας τὰς ὁποίας ἔφερον ἀπὸ τὰ περίχωρα· ἦτο λοιπὸν θαῦμα ἐξαίσιον, νὰ τὰς βλέπωσιν οἱ παριστάμενοι νὰ συναμιλλῶνται ποία νὰ προφθάσῃ εἰς τὸν τόπον τῆς καταδίκης καὶ δὲν ἐδειλίων οὐδόλως τὸν θάνατον, τόσον ὥστε καὶ αὐτὸς ὁ τύραννος ἐθαύμαζε.

Διέβαλον δέ τινες πρὸς τὸν τύραννον καὶ γυναῖκα τινὰ χήραν εὐγενῆ, πλουσίαν καὶ πάγκαλον, νέαν εἰς τοὺς χρόνους καὶ εἰς τὴν γνῶσιν ἀμίμητον· ὁ δὲ δυσσεβὴς προστάσσει νὰ τοῦ τὴν φέρωσιν οὐχὶ ὡς κατάδικον, ἀλλὰ ἐντίμως ὡς ἔπρεπεν, πρὸς τὴν ὁποίαν εἶπε ταῦτα μὲ νεῦμα ἤρεμον· «Ἡ καλή σου φήμη σὲ μαρτυρεῖ γνωστικήν, ὡραίαν καὶ σώφρονα, καθὼς τὸ μαρτυρεῖ καὶ ἡ ὄψις σου, πῶς εἶσαι εἰγενής, πλουσία καὶ φρόνιμος. Λοιπὸν μὴ γίνῃς ὁμοία τῶν ἀγνώστων ἐκείνων γυναικῶν, τὰς ὁποίας δικαίως ἀπέκτεινα, νὰ προσκυνῇς διὰ Θεὸν ἄνθρωπον φάγον καὶ οἰνοπότην, τὸν ὁποῖον διὰ τὰς πράξεις του ἐσταύρωσαν, ἀλλὰ συγκοινώνησον μεθ’ ἡμῶν, νὰ διάγῃς μὲ τὴν βασίλισσάν μου μακαρίαν ζωὴν καὶ εὐφρόσυνον». Αὐτὰς καὶ ἑτέρας κολακείας ἔλεγεν ὁ παράφρων καὶ δόλιος. Ἡ δὲ φρόνιμος καὶ ἄδολος ἀπεκρίνατο, λέγουσα· «Αὐτόν, ὅστις σοῦ ἔδωκε τὴν ζωὴν καὶ τὴν βασιλείαν καταφρονεῖς, ταλαίπωρε; ἐνῷ δὲ θὰ ἔπρεπε νὰ τὸν προσκυνῇς ὡς Θεὸν ἀληθέστατον, σὺ τολμᾷς καὶ τὸν ὑβρίζεις, ἀχάριστε; δὲν φοβεῖσαι μήπως ἔλθῃ πῦρ ἀπὸ τὸν οὐρανὸν καὶ σὲ κατακαύσῃ, ἀναίσχυντε; ποίαν τιμὴν χρειάζομαι ἐγὼ ἀπὸ σέ; μὴ γένοιτο νὰ γίνω τοσοῦτον ἀνόητος νὰ συναναστρέφωμαι μὲ τοὺς ἐχθροὺς τοῦ Κυρίου μου».

Θυμωθεὶς εἰς ταῦτα ὁ τύραννος προσέταξε νὰ ἐκδύσωσι τὴν κεφαλὴν αὐτῆς καὶ τῶν θυγατέρων της, νὰ τὰς πομπεύσωσιν ἐνώπιον ὅλου τοῦ λαοῦ πρὸς ἐντροπὴν καὶ καταφρόνησίν των· ἡ δὲ γενναία γυνὴ ἐκείνη, ὡς εἶδε τὰς ἄλλας γυναῖκας ὅτι ἔκλαιον δι’ αὐτήν, εἶπε πρὸς αὐτάς· «Βλέπω ὅτι μᾶς λυπεῖσθε, διότι λαμβάνομεν καταφρόνησιν, ἀλλὰ μὴ πικραίνεσθε, διότι ἡμεῖς ἔχομεν διὰ τιμὴν τὴν ἀτιμίαν ταύτην καὶ δὲν ἀρνούμεθα τὸν ποιητὴν καὶ σωτῆρά μας διὰ νὰ προτιμήσωμεν τὰ πρόσκαιρα ἀγαθὰ ὑπὲρ τὰ ἀληθινὰ καὶ αἰώνια.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς, Νεγρὰ ὠνομάζετο ἡ πόλις Ναντσρὰν τῆς βορείου Ὑεμένης, ὅπερ καὶ πιθανώτερον, διότι τοῦτο συμβιβάζεται περισσότερον μὲ τὰ ἐξιστορούμενα γεγονότα.

[2] Ἀξώμη (Axum, Αὔξουμις, Αὐξούμη καὶ Αὔξουσα), πόλις τῆς Αἰθιοπίας, ἀρχαία πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου αὐτῆς.

[3] Ὁμηρῖτις ἐκαλεῖτο τότε ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἡ χώρα ἡ καλουμένη σήμερον Ὑεμένη, κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιότητα Σαβᾶ, κατελάμβανε δὲ αὕτη τὸ νοτιοδυτικὸν τμῆμα τῆς Εὐδαίμονος Ἀραβίας. Κατά τινας ἱστορικούς, τῆς χώρας ταύτης ἦτο βασίλισσα ἡ θρυλικὴ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας τὴν πρὸς τὸν Σολομῶντα ἐπίσκεψιν περιγράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1-13 καὶ Βʹ Παραλ. θʹ 1-12). Κατ’ ἄλλους πάλιν βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἦτο ἡ βασίλισσα τῆς Αἰθιοπίας, ἔχουσα τὴν ἕδραν της εἰς τὴν παλαιὰν πρωτεύουσαν τῆς Αἰθιοπίας Ἀξώμην. Κατὰ τοὺς Αἰθίοπας ἡ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἀπέκτησε τέκνον ἐκ τοῦ Σολομῶντος ὠνομασθὲν Μενελὶκ (υἱὸς τοῦ Σοφοῦ), ὅστις ἐβασίλευσε τῆς Αἰθιοπίας, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν Μενελὶκ ἀναβιβάζουσιν ἔτι καὶ νῦν τὴν καταγωγὴν τοῦ βασιλικοῦ αὐτῶν οἴκου. Ἕτερος υἱός, κατ’ ἄλλους, τῆς βασιλίσσης τοῦ Σαβᾶ, πρεσβύτερος, ὁ Χιρὰμ ἢ Χιμὰρ ἢ Ἰμὰρ διεδέχθη τὴν μητέρα του εἰς τὸν θρόνον τοῦ Σαβᾶ, ἐξ αὐτοῦ δὲ οἱ κάτοικοι τῆς χώρας του ἀπεκλήθησαν Ἰμιαρῖται καὶ Ἑλληνιστὶ Ὁμηρῖται.

[4] Ἂς λάβωσι παράδειγμα ἀπὸ τὸ διήγημα τοῦτο αἱ σημεριναὶ μητέρες τῶν Χριστιανῶν καὶ ἄς διδάσκωσι τὰ τέκνα των, ἔτι νήπια ὄντα, νὰ μένωσι στερεὰ εἰς τὴν πίστιν και εὐσέβειαν, καὶ νὰ ἀγαπῶσιν ὁλοψύχως τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ποιητὴν καὶ πλάστην των· καὶ ἂν τὸ καλέσῃ ὁ καιρὸς καὶ ἡ ἀνάγκη, νὰ προτιμῶσι τὸν θάνατον καὶ τὸ Μαρτύριον μᾶλλον ἢ νὰ ἀρνηθῶσι τὸ τοῦ Χριστοῦ γλυκύτατον ὄνομα.