Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΑΡΕΘΑ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.

Ὄχι δὲ μόνον ταῦτα ἔπραξεν, ἀλλὰ καὶ ὅσοι Ἱερεῖς, Μοναχοὶ καὶ Μοναχαὶ εὑρίσκοντο εἰς ἐκεῖνα τὰ ὅρια, τοὺς ἔκαυσεν ὅλους ὁ ἄθλιος. Κατόπιν ἀπέστειλε διαλαλητὰς εἰς τὴν χώραν, οἵτινες ἐφώναζον, ὅτι ὅσοι ἀγαπῶσι τὴν ζωήν των, νὰ ἀρνηθῶσι τὸν Χριστὸν καὶ νὰ ποιήσωσιν ὅσα οἱ Ἰουδαῖοι ποιοῦσι, διότι ὅσοι δὲν ἔπραττον τοῦτο, θὰ τοὺς ἐφόνευον.

Τὸν δὲ μακάριον Ἀρέθαν συνεβούλευεν ὁ ἀνόητος τύραννος νὰ ἀρνηθῇ τὸν Χριστόν, πολλὰς λέγων κατὰ τοῦ Κυρίου φλυαρίας. Παρεκίνει δὲ τὸν Ἅγιον καὶ τοὺς ἄλλους νὰ ποιήσωσι τὸν λόγον του, εἰδεμὴ θὰ τοὺς θανατώσῃ μὲ διάφορα κολαστήρια. Οἱ δὲ ἀπεκρίθησαν· «Ἡμεῖς ὅλοι μίαν γνώμην ἔχομεν, νὰ πάθωμεν διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Χριστοῦ σκληρὰ καὶ πάνδεινα κολαστήρια καὶ μὴ ἐνοχλῆσαι νὰ μᾶς δοκιμάζῃς, ἀλλὰ γίνωσκε ὅτι διὰ τὰς βλασφημίας, τὰς ὁποίας τολμᾷς καὶ λέγεις κατὰ τοῦ Χριστοῦ, ἔτι δὲ καὶ διὰ τοὺς ὅρκους, τοὺς ὁποίους ἐποίησας καὶ δὲν τοὺς ἐφύλαξας, ἀνοσιώτατε, ἔχεις νὰ λάβῃς ταχέως τὴν ἀνταπόδοσιν». Ταῦτα μὲν εἶπεν ὁ Ἀρέθας πρὸς τὸν μισόχριστον, ὅστις εὐλαβηθεὶς τὴν πολιτείαν του καὶ τὴν ἀξίαν του ὑπέμεινε τὴν ὕβριν, ἐλπίζων νὰ τὸν διαστρέψῃ διὰ κολακειῶν καὶ χαρισμάτων· ἀλλ’ ἀφοῦ τὸν ἐδοκίμασε καὶ δὲν ἠδυνήθη νὰ τὸν καταπείσῃ, ἀφῆκεν αὐτοὺς εἰς τὴν φυλακὴν δεδεμένους καὶ τρέχει πρὸς τὰς γυναῖκας, τὰς Μοναχὰς καὶ τοὺς παῖδας, ὅσους ἐσύναξεν ἀπὸ τὰ περίχωρα καὶ πρῶτον μὲν ἐδοκίμασε διὰ κολακειῶν, ἔπειτα ἐφοβέρισε νὰ τοὺς δώσῃ πικρὰ κολαστήρια καὶ νὰ τὰς στερήσῃ τέκνων τε καὶ πραγμάτων καὶ πάσης ἄλλης ἀπολαύσεως καὶ αὐτῆς τῆς ζωῆς, ἥτις εἶναι εἰς ὅλους παμπόθητος.

Αἱ δὲ Μοναχαὶ πανσόφως ἀπεκρίθησαν εἰς αὐτὸν· «Ἡμεῖς, βασιλεῦ, οὔτε ἀπὸ τὰς δωρεάς σου ἔχομεν ἀνάγκην, οὔτε τὰς τιμωρίας σου φοβούμεθα, ἀλλὰ τὸν Σταυρόν, τὸν ὁποῖον σὺ καταφρονεῖς, ἡμεῖς εὐλαβῶς προσκυνοῦμεν, ἐκεῖνον δὲ ὅστις ἐκρεμάσθη εἰς αὐτὸν διὰ τὴν σωτηρίαν ἡμῶν ὡς Θεὸν λατρεύομεν· διότι ἀπρεπὲς καὶ ἀνοίκειον εἶναι νὰ παραδίδωνται οἱ ἄνδρες τοῦ λαοῦ διὰ τὴν Πίστιν εἰς θάνατον, ἡμεῖς δέ, αἵτινες εἴμεθα Μοναχαὶ καὶ παρθένοι Χριστοῦ, νὰ προκρίνωμεν τῆς σαρκὸς τὰ θελήματα». Ὁ δὲ βασιλεὺς εἶπε· «Πολὺ σᾶς κατακρίνω καὶ μέμφομαι, διότι ἀγαπᾶτε νὰ ζημιωθῆτε τὴν ἀπόλαυσν τῆς παρούσης ζωῆς διὰ τὴν ἀγάπην ἑνὸς ἀνθρώπου πλάνου καὶ γόητος, μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν ἐλπιζομένων ἀγαθῶν, ἅτινα δὲν γινώσκετε ἐὰν εἶναι ἀληθῆ ἤ ψευδῆ».


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς, Νεγρὰ ὠνομάζετο ἡ πόλις Ναντσρὰν τῆς βορείου Ὑεμένης, ὅπερ καὶ πιθανώτερον, διότι τοῦτο συμβιβάζεται περισσότερον μὲ τὰ ἐξιστορούμενα γεγονότα.

[2] Ἀξώμη (Axum, Αὔξουμις, Αὐξούμη καὶ Αὔξουσα), πόλις τῆς Αἰθιοπίας, ἀρχαία πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου αὐτῆς.

[3] Ὁμηρῖτις ἐκαλεῖτο τότε ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἡ χώρα ἡ καλουμένη σήμερον Ὑεμένη, κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιότητα Σαβᾶ, κατελάμβανε δὲ αὕτη τὸ νοτιοδυτικὸν τμῆμα τῆς Εὐδαίμονος Ἀραβίας. Κατά τινας ἱστορικούς, τῆς χώρας ταύτης ἦτο βασίλισσα ἡ θρυλικὴ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας τὴν πρὸς τὸν Σολομῶντα ἐπίσκεψιν περιγράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1-13 καὶ Βʹ Παραλ. θʹ 1-12). Κατ’ ἄλλους πάλιν βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἦτο ἡ βασίλισσα τῆς Αἰθιοπίας, ἔχουσα τὴν ἕδραν της εἰς τὴν παλαιὰν πρωτεύουσαν τῆς Αἰθιοπίας Ἀξώμην. Κατὰ τοὺς Αἰθίοπας ἡ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἀπέκτησε τέκνον ἐκ τοῦ Σολομῶντος ὠνομασθὲν Μενελὶκ (υἱὸς τοῦ Σοφοῦ), ὅστις ἐβασίλευσε τῆς Αἰθιοπίας, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν Μενελὶκ ἀναβιβάζουσιν ἔτι καὶ νῦν τὴν καταγωγὴν τοῦ βασιλικοῦ αὐτῶν οἴκου. Ἕτερος υἱός, κατ’ ἄλλους, τῆς βασιλίσσης τοῦ Σαβᾶ, πρεσβύτερος, ὁ Χιρὰμ ἢ Χιμὰρ ἢ Ἰμὰρ διεδέχθη τὴν μητέρα του εἰς τὸν θρόνον τοῦ Σαβᾶ, ἐξ αὐτοῦ δὲ οἱ κάτοικοι τῆς χώρας του ἀπεκλήθησαν Ἰμιαρῖται καὶ Ἑλληνιστὶ Ὁμηρῖται.

[4] Ἂς λάβωσι παράδειγμα ἀπὸ τὸ διήγημα τοῦτο αἱ σημεριναὶ μητέρες τῶν Χριστιανῶν καὶ ἄς διδάσκωσι τὰ τέκνα των, ἔτι νήπια ὄντα, νὰ μένωσι στερεὰ εἰς τὴν πίστιν και εὐσέβειαν, καὶ νὰ ἀγαπῶσιν ὁλοψύχως τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ποιητὴν καὶ πλάστην των· καὶ ἂν τὸ καλέσῃ ὁ καιρὸς καὶ ἡ ἀνάγκη, νὰ προτιμῶσι τὸν θάνατον καὶ τὸ Μαρτύριον μᾶλλον ἢ νὰ ἀρνηθῶσι τὸ τοῦ Χριστοῦ γλυκύτατον ὄνομα.