Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ὁσίων καὶ θαυματουργῶν Πατέρων ἡμῶν ΣΥΜΕΩΝ καὶ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, καὶ τῆς Ὁσίας ΕΥΦΡΟΣΥΝΗΣ, τῶν τὴν ἁγίαν καὶ θεομητορικὴν Εἰκόνα εὑρόντων, καὶ τὴν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Μονὴν συστησαμένων.

Δράκων ὑπερμεγέθης καὶ φοβερὸς ἐνεφώλευσε πρὸς τὰς ρίζας τοῦ σπηλαίου κατ’ αὐτὸν τὸν βαθύτατον πυθμένα, εἰς τὸν ὁποῖον εὑρίσκεται σήμερον ἡ οἰνοθήκη τῆς Μονῆς, ὅστις αἰσθανόμενος τὴν θέρμην τῆς ἀναδιδομένης πυρκαϊᾶς, ἀνεπήδησε βιαίως, ὡς ἂν πτερά τινα δανεισθεὶς παρὰ τοῦ ἀρχεκάκου δράκοντος, καὶ ἀνετινάχθη πρὸς ὕψος ἀκοντισθείς, καὶ τοσοῦτον ἐπῄρθη μετέωρος, ὥστε καὶ αὐτὸ τὸ στόμιον τοῦ σπηλαίου ὥρμησε νὰ διεξέλθῃ, ὅπως ἀποφύγῃ τὸν κίνδυνον· ἀλλὰ παραδόξως βολίς τις ἀστραπόμορφος, ὡς βέλος ταχύπτερον ἐξῆλθεν ἐκ τῆς ἁγίας Εἰκόνος, ἥτις τὸ τρομερὸν ἐκεῖνο τέρας μετέωρον φερόμενον βαλοῦσα καιρίως κατέτρωσε θανασίμως. Καὶ ἔπεσεν ὁ δράκων περὶ τὸ στόμιον τοῦ σπηλαίου συστρεφόμενος καὶ ἀνελισσόμενος καὶ τὸ ἔδαφος πατάσσων καὶ συρίζων φοβερόν. Ἐν δὲ τούτῳ καὶ ἡ φλὸξ αὐτὸν καταλαβοῦσα τὸ μὲν ἄλλο σῶμα κατέκαυσεν, ἐκ δὲ τῶν ὀστέων ἀφῆκε λείψανα εἰς τὴν ἡμίσβεστον τέφραν καταχωσθέντα πρὸς ἔνδειξιν καὶ μνήμην τοῦ θηρίου. Ἐσῴζοντο δὲ τὰ ὀστᾶ ταῦτα μέχρι καὶ τῆς κατὰ τὸ ἔτος 1640 ἐπισυμβάσης πυρκαϊᾶς τοῦ Μοναστηρίου. Τὸ δὲ τοιοῦτον τερατῶδες εἶδος τοῦ δράκοντος καὶ ἡ τούτου καταστροφὴ προεικόνιζεν ἀσφαλῶς τὸν ἀφανισμὸν τῶν τοῦ νοητοῦ δράκοντος ὀλεθρίων ἐπιβουλῶν καὶ μυρίων καταδρομῶν, ὅσας πολλάκις κατὰ τοῦ ἱεροῦ καὶ Μεγάλου Σπηλαίου ἀναρριπίσας ἐματαιώθη, καὶ ὡς καπνὸς ἠφανίσθη· διότι τὸ ἱερὸν τοῦτο σκήνωμα ἐξέλεξεν ἡ Θεοτόκος εἰς κατοίκησιν τῆς ἁγιωτάτης Εἰκόνος καὶ τῆς Χάριτος αὐτῆς.

Ἀφ’ οὗ λοιπὸν διὰ τῆς σπουδῆς τῶν Ἁγίων κατεκάη ἡ ὕλη καὶ σύμπας ὁ τόπος τοῦ ἱεροῦ Σπηλαίου παντοχόθεν ἐκαθαρίσθη, ἀνεφάνη καὶ ἡ ἁγία Τράπεζα, ὅπου (καθὼς ἀνέκαθεν ἐπεφύλαξεν ἡ παράδοσις) αὐτὸς ὁ Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς ἱερούργει τὴν ἀναίμακτον θυσίαν ἐπιτελῶν. Λέγεται δὲ ὅτι καὶ εἰς αὐτὸ τὸ Μέγα Σπήλαιον εἰσερχόμενος, χάριν ἡσυχίας, συνέγραψε τὸ Εὐαγγέλιον ὁ ἱερώτατος Λουκᾶς, καὶ περὶ τούτου διελάμβανον καὶ τὰ παλαιὰ χρυσόβουλλα, ὡς Νικόλαος ὁ Μαλαξὸς ὁ Πελοποννήσιος βεβαιοῖ [6]. Καὶ παράδοξον οὐδέν, ἂν καὶ τὸ Μέγα Σπήλαιον ὑπηρέτησεν εἰς τὸν θεόπνευστον Εὐαγγελιστὴν εἰς τὴν συγγραφὴν τοῦ Εὐαγγελίου, καθὼς καὶ τὸ τῆς Πάτμου Σπήλαιον ὑπηρέτησεν εἰς τὸν Θεολόγον Ἰωάννην εἰς τὴν συγγραφὴν τῆς θείας Ἀποκαλύψεως.


Ὑποσημειώσεις

[1] «Δι’ ὃν τὰ πάντα ἐζημιώθην, καὶ ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι ἵνα Χριστὸν κερδήσω» (Φιλιπ. γʹ 8).

[2] Ἔμειναν δηλονότι ἐν ἀγαμίᾳ καὶ παρθενία, γενόμενοι Μοναχοί.

[3] Ὁ θεῖος Ἐπιφάνιος εἰς τὸ Κατὰ Αἱρέσεων, κεφ. νηʹ (58), σ. 491, ἑρμηνεύων τὸ χωρίον τοῦτο λέγει τὰ ἑξῆς· «Εἰσί γάρ, εὐνοῦχοι, οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν». Τίνες ὅμως οὗτοι ἀλλ’ ἢ οἱ γενναῖοι Ἀπόστολοι καὶ οἱ μονάζοντες καὶ οἱ καθεξῆς παρθένοι; Ἰωάννης μὲν καὶ Ἰάκωβος υἱοὶ Ζεβεδαίου μείναντες ἐν παρθενίᾳ, καὶ θαυμασίως τὸ κλέος τοῦ στεφάνου τούτου τοῦ ἀγῶνος ἀπενεγκάμενοι· μετ’ αὐτοὺς δὲ ὅσαι μυριάδες ἐν τῷ κόσμῳ μονάζοντες καὶ ἀπὸ Μοναστηρίων (ἴσως Μοναστριῶν) καὶ παρθένων τουτὶ τοῦ ἀγῶνος τὸ κλέος ἀπηνέγκαντο· οἵτινες σώματα γυναικῶν οὐκ ἐμίλησαν, ἀλλ’ ἤθλησαν ἐν ἀγῶνι τελειοτάτῳ, ὡς καὶ Ἠλίας ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκη εὑρίσκεται, καὶ Παῦλος λέγων· «λέγω δὲ τοῖς ἀγάμοις καὶ ταῖς χήραις καλὸν αὐτοῖς ἔστιν ἐὰν μείνωσιν ὡς κἀγώ» (Αʹ Κορ. ζʹ 8).

[4] Μάξιμος ὁ Γʹ ὁ Ἱεροσολύμων ἐπατριάρχευσε τῷ 333 μέχρι τοῦ 348· τοῦτον διεδέξατο ὁ ἁγιώτατος Κύριλλος Αʹ 350-386.

[5] Ραγουὴλ ἢ Ἰοθόρ, πενθερὸς τοῦ Μωϋσέως. Αἱ θυγατέρες αὐτοῦ ἐποίμαινον τὰς αἶγας τοῦ πατρός των, ὅταν ὁ Μωϋσῆς φεύγων τὴν ὀργὴν τοῦ Φαραὼ εἰσῆλθεν εἰς τὴν γῆν Μαδιάμ, συναντηθεὶς δὲ μετ’ αὐτῶν καὶ γνωρισθεὶς μετὰ τοῦ πατρός των, ἔπειτα ἀπὸ ἐκδούλευσιν τὴν ὁποίαν παρέσχε πρὸς αὐτάς, ἔλαβεν ὡς σύζυγον μίαν ἐξ αὐτῶν, τὴν Σεπφώραν (ἴδε Ἐξόδου βʹ 15-22).

[6] Βλέπε εἰς τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ ἐν σελ. 356-372 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου καὶ τὴν ἐν σελ. 356 ὑποσημείωσιν.

[7] «Ἐγὼ γὰρ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω» (Γαλ. ϛʹ 17).

[8] «Λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ» (Βʹ Τιμ. δʹ 8).