Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῶν Ὁσίων καὶ θαυματουργῶν Πατέρων ἡμῶν ΣΥΜΕΩΝ καὶ ΘΕΟΔΩΡΟΥ, καὶ τῆς Ὁσίας ΕΥΦΡΟΣΥΝΗΣ, τῶν τὴν ἁγίαν καὶ θεομητορικὴν Εἰκόνα εὑρόντων, καὶ τὴν τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου Μονὴν συστησαμένων.

Ὡς δὲ προεχώρησαν εἰς τὰ ἐνδότερα, βλέπουσι θέαμα ξένον καὶ θαυμαστόν, καὶ δι’ ἐκεῖνον ὅστις τὸ λέγει καὶ δι’ ἐκεῖνον ὅστις τὸ ἀκούει, πόσῳ δὲ μᾶλλον δι’ ἐκείνους οἵτινες τὸ ἔβλεπον διὰ τῶν ἰδίων των ὀφθαλμῶν! βλέπουσι, λέγω, ἐναποκειμένην κατὰ τὸ μέσον τοῦ κισσοῦ τὴν ἁγιωτάτην καὶ πάνσεπτον Εἰκόνα τῆς Ἀειπαρθένου καὶ Θεοτόκου, ἔμπλεων δόξης καὶ τηλαυγῶς ἀπαστράπτουσαν· ὅθεν πεσόντες προσεκύνησαν ὑμνοῦντες καὶ εὐλογοῦντες τὸν Θεόν. Ἀλλὰ ποία γλῶσσα δύναται νὰ διηγηθῇ ἢ ποῖος νοῦς ἀνθρώπινος δύναται νὰ κατανοήσῃ ἀξίως πόσης ἐπλήσθησαν εὐφροσύνης, πόσους τότε πρὸς τὸν Θεὸν ἀνέπεμψαν ὕμνους καὶ πόσα πρὸς τὴν Θεοτόκον ἐξεφώνησαν ᾄσματα οἱ θεόληπτοι Πατέρες Συμεὼν καὶ Θεόδωρος; Τελευταῖον δὲ ἐπέλεγον καὶ ταῦτα ταπεινοφρόνως κατανυγόμενοι μετὰ τοῦ Προφήτου· «Ὦ τάλανες ἡμεῖς, ὅτι ἄνθρωποι ὄντες, ψυχὴν καὶ χείλη καὶ στόμα καὶ ὄμματα βέβηλα ἔχοντες, ἠξιώθημεν νὰ ἴδωμεν τοιαῦτα καὶ τοσαῦτα θαυμάσια, καθὼς ηὐδόκησε τὸ ἄπειρον ἔλεος τοῦ Ἁγίου Θεοῦ καὶ ἡ Χάρις τῆς Κυρίας ἡμῶν Θεοτόκου! Εἴη τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου εὐλογημένον ἀπὸ τοῦ νῦν καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος!».

Τοιαύτας καὶ ἄλλας δοξολογικὰς ὑμνῳδίας ἐπιφωνοῦντες οἱ Ὅσιοι, ἀκούουσι φωνῆς ἄνωθεν ἐκ τῆς ἁγίας Εἰκόνος, ἥτις ἐθάρρυνεν αὐτοὺς καὶ παρήγγελλε τὰ πρακτέα καὶ προηγόρευε τὰ μέλλοντα καὶ δι’ αὐτοὺς καὶ διὰ τὸν ἱερὸν τοῦ μεγάλου Σπηλαίου τόπον. Διετέλεσαν δὲ ἐκεῖ τὸ ὑπόλοιπον τῆς ἡμέρας καὶ ὅλην τὴν νύκτα οἱ Πατέρες εἰς παννύχιον στάσιν καὶ προσευχήν. Ἀπὸ δὲ τῆς ἑπομένης πρωΐας χωρίς τινος ἀναβολῆς ἐπεχείρησαν τὰ πρὸς ἀνακάθαρσιν καὶ εὐπρέπειαν τοῦ ἱεροῦ σπηλαίου, ὅπερ, ὡς προείπομεν, ἦτο πλῆρες λόχμης βαθυφύλλο καὶ θάμνων παντοίων καὶ κατεσκευασμένον πανταχόθεν ἐξ ὕλης πυκνοτάτης, καὶ μάλιστα κισσοῦ καὶ τοιούτων ἄλλων περιπλόκων καὶ πολυελίκτων φυτῶν· ταῦτα δὲ πάντα ἔκρινον εὔλογον νὰ ἀφανίσωσι διὰ πυρός. Προσκυνήσαντες λοιπὸν καὶ κατασπασάμενοι τὴν ἁγιωτάτην καὶ θαυματουργὸν Εἰκόνα καὶ ἀναλαβόντες αὐτὴν μετὰ δακρύων χαρᾶς καὶ παντοίων εὐφημιῶν τὴν ἐξέφεραν ἔξω τοῦ σπηλαίου καὶ τὴν ἀπέθεσαν κατὰ μέρος· ἔπειτα βαλόντες πῦρ ἀπετέφρωσαν ἅπασαν τὴν ὕλην. Ἤδη δὲ τοῦ πυρὸς ἀναφθέντος, πρᾶγμα παράδοξον καὶ τῶν ἐφεξῆς θαυμάτων προοίμοιον ἐνήργησεν ἡ ἐν τῇ ἁγίᾳ Εἰκόνι ἐπισκιάζουσα Χάρις τῆς Θεοτόκου, ὅπερ ἀκούσατε.


Ὑποσημειώσεις

[1] «Δι’ ὃν τὰ πάντα ἐζημιώθην, καὶ ἡγοῦμαι σκύβαλα εἶναι ἵνα Χριστὸν κερδήσω» (Φιλιπ. γʹ 8).

[2] Ἔμειναν δηλονότι ἐν ἀγαμίᾳ καὶ παρθενία, γενόμενοι Μοναχοί.

[3] Ὁ θεῖος Ἐπιφάνιος εἰς τὸ Κατὰ Αἱρέσεων, κεφ. νηʹ (58), σ. 491, ἑρμηνεύων τὸ χωρίον τοῦτο λέγει τὰ ἑξῆς· «Εἰσί γάρ, εὐνοῦχοι, οἵτινες εὐνούχισαν ἑαυτοὺς διὰ τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν». Τίνες ὅμως οὗτοι ἀλλ’ ἢ οἱ γενναῖοι Ἀπόστολοι καὶ οἱ μονάζοντες καὶ οἱ καθεξῆς παρθένοι; Ἰωάννης μὲν καὶ Ἰάκωβος υἱοὶ Ζεβεδαίου μείναντες ἐν παρθενίᾳ, καὶ θαυμασίως τὸ κλέος τοῦ στεφάνου τούτου τοῦ ἀγῶνος ἀπενεγκάμενοι· μετ’ αὐτοὺς δὲ ὅσαι μυριάδες ἐν τῷ κόσμῳ μονάζοντες καὶ ἀπὸ Μοναστηρίων (ἴσως Μοναστριῶν) καὶ παρθένων τουτὶ τοῦ ἀγῶνος τὸ κλέος ἀπηνέγκαντο· οἵτινες σώματα γυναικῶν οὐκ ἐμίλησαν, ἀλλ’ ἤθλησαν ἐν ἀγῶνι τελειοτάτῳ, ὡς καὶ Ἠλίας ἐν τῇ Παλαιᾷ Διαθήκη εὑρίσκεται, καὶ Παῦλος λέγων· «λέγω δὲ τοῖς ἀγάμοις καὶ ταῖς χήραις καλὸν αὐτοῖς ἔστιν ἐὰν μείνωσιν ὡς κἀγώ» (Αʹ Κορ. ζʹ 8).

[4] Μάξιμος ὁ Γʹ ὁ Ἱεροσολύμων ἐπατριάρχευσε τῷ 333 μέχρι τοῦ 348· τοῦτον διεδέξατο ὁ ἁγιώτατος Κύριλλος Αʹ 350-386.

[5] Ραγουὴλ ἢ Ἰοθόρ, πενθερὸς τοῦ Μωϋσέως. Αἱ θυγατέρες αὐτοῦ ἐποίμαινον τὰς αἶγας τοῦ πατρός των, ὅταν ὁ Μωϋσῆς φεύγων τὴν ὀργὴν τοῦ Φαραὼ εἰσῆλθεν εἰς τὴν γῆν Μαδιάμ, συναντηθεὶς δὲ μετ’ αὐτῶν καὶ γνωρισθεὶς μετὰ τοῦ πατρός των, ἔπειτα ἀπὸ ἐκδούλευσιν τὴν ὁποίαν παρέσχε πρὸς αὐτάς, ἔλαβεν ὡς σύζυγον μίαν ἐξ αὐτῶν, τὴν Σεπφώραν (ἴδε Ἐξόδου βʹ 15-22).

[6] Βλέπε εἰς τὸ Συναξάριον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ ἐν σελ. 356-372 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου καὶ τὴν ἐν σελ. 356 ὑποσημείωσιν.

[7] «Ἐγὼ γὰρ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ σώματί μου βαστάζω» (Γαλ. ϛʹ 17).

[8] «Λοιπὸν ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος, ὃν ἀποδώσει μοι ὁ Κύριος ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ» (Βʹ Τιμ. δʹ 8).