Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος ΕΥΘΥΜΙΟΣ ὁ Νέος ὁ ἀπὸ Ἀγκύρας, ὁ κτίτωρ τῆς παρὰ τὴν Θεσσαλονίκην Μονῆς τῶν Περιστερῶν, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Τοῦτο τὸ παράδοξον ἰδόντες οἱ πειραταί, ἠννόησαν καλῶς ὅτι τὸ θαυμάσιον τοῦτο ἐγένετο εἰς αὐτούς, ἐπειδὴ ἠθέλησαν νὰ βλάψωσι τοὺς δούλους τοῦ Θεοῦ, οἵτινες εἰς οὐδέν τι διενοήθησαν νὰ ἀδικήσωσιν αὐτοὺς καὶ πεσόντες εἰς τοὺς πόδας τῶν Ἁγίων ἐζήτουν συγγνώμην, τὴν ὁποίαν καὶ ἔλαβον πάραυτα παρὰ τῶν Ὁσίων, εὐθὺς δὲ ἀμέσως ἡ ἀκίνητος μένουσα λέμβος ἔπλευσε πρὸς τὴν νῆσον. Ἐπιστρέψαντες δὲ οἱ Ἄραβες εἰς αὐτήν, ἀποκατέστησαν πάλιν εἰς τὰ ἐνδιαιτήματά των καὶ τοὺς τρεῖς Ὁσίους σῴους καὶ ἀβλαβεῖς. Εἰς τὸ θαῦμα δὲ τοῦτο ἕτερον θαῦμα ἐπηκολούθησε καὶ ἀκούσατε: Ἐπειδὴ εἷς ἐκ τῶν Ἀράβων τῶν ἐπιστρεφόντων εἰς τὴν νῆσον ἐχολώθη καὶ ἐξεμάνη κατὰ τῶν Ὁσίων διὰ τὴν ἐπιστροφὴν τῆς λέμβου των, ἤρχισε νὰ κτυπᾷ τὸν Ὅσιον Ἰωάννην τὸν Κολοβόν· ἀπευθυνθεὶς τότε πρὸς τοὺς πειρατὰς ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ἐν προρρήσει προφητικῇ εἶπεν εἰς αὐτούς· «Ὦ Ἄραβες, ἐὰν ἐν εἰρήνῃ μᾶς ἀπεδίδετε εἰς τὰ κελλία ἡμῶν καὶ ὑμεῖς ἐν εἰρήνῃ θέλετε ἐπιστρέψει εἰς τοὺς οἴκους σας! Ἀλλ’ ὅμως, ἐπειδὴ σεῖς παρωργίσατε τὸν Θεὸν διὰ τοῦ ἀδελφοῦ σας, τὶ κακὸν θὰ σᾶς γίνῃ ἐντὸς ὀλίγου θὰ μάθητε». Εὐθὺς δὲ ὡς ἀπέπλευσαν οἱ Ἄραβες ἐκ τῆς νήσου ταύτης, πάραυτα καὶ ἡ πρόρρησις τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ἔργον ἐγένετο, καθότι ἀπαντήσαντα τὰς λέμβους ταύτας τὰ περιπλέοντα ἀνὰ τὸ Αἰγαῖον διὰ τοὺς πειρατὰς Ἄραβας Βυζαντινὰ πλοῖα συνέλαβον τὴν λέμβον, ἥτις ἔφερεν ἐκεῖνον τὸν ὑβριστὴν τῶν Ὁσίων, ἡ δὲ ἑτέρα ἡ ἀποκαταστήσασα τοὺς Πατέρας εἰς τὰ κελλία αὐτῶν διεσώθη παρ’ ἐλπίδα. Οἱ δὲ τρισμακάριοι οὗτοι Ὅσιοι Πατέρες, ἵνα μὴ καὶ πάλιν ριψοκινδυνεύσωσιν ἐπὶ ματαίῳ καὶ ἀσκόπως περιπέσωσιν εἰς χεῖρας ληστοπειρατῶν, οἵτινες, ὡς εἴπομεν ἀνωτέρω, ἐλυμαίνοντο ὅλον τὸ Αἰγαῖον Πέλαγος, δὲν ἠθέλησαν νὰ παραμείνωσι πλέον εἰς τὴν ἐν λόγῳ νῆσον Ἅγιος Εὐστράτιος, ἀλλ’ ἐγκαταλιπόντες τὴν ἐρημόνησον ἐκείνην ἐπέστρεψαν καὶ πάλιν εἰς τὸν Ἄθωνα καὶ ἐγκατεστάθησαν εἰς αὐτόν.

Ἐπειδὴ ὅμως καὶ εἰς τὸν Ἄθωνα ἀνεμένετο ἔφοδος τῶν βαρβάρων ληστοπειρατῶν, τινὲς δὲ τῶν ἐν αὐτῷ ἐνασκουμένων Πατέρων εἶχον πρό τινος συλληφθῆ καὶ αἰχμαλωτισθῆ ὑπ’ αὐτῶν, διὰ ταῦτα οἱ τρισμακάριοι ἐφοβήθησαν, ἵνα μὴ πάθωσι τὰ αὐτὰ παθήματα, καὶ ἐπειδὴ οἱ διασωθέντες ἐνταῦθα Πατέρες ἐφρόντιζον, ἵνα ἕκαστος ἐξ αὐτῶν εὕρῃ καὶ ἀποκατασταθῆ εἰς πλέον ἀσυλώτερα καὶ προστατευτικώτερα μέρη, διὰ ταῦτα ὁ μὲν μακάριος Ἰωάννης ὁ Κολοβὸς μετέβη μετὰ τῶν μαθητῶν του εἰς τὰ μέρη τῶν Σιδηροκαυσίων [5],


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε τὴν ὑποσημείωσιν σελ. 228-229.

[2] Ἄγκυρα πόλις τῆς ἀρχαίας Φρυγίας ἥτις κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Ρωμαϊκῆς κυριαρχίας ἦτο γνωστὴ ὡς Γαλατία (βλ. ὑποσημ. σελ. 228-229). Κεῖται εἰς ἀπόστασιν 450 χ.λ.μ. νοτιοανατολικῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Κροίσου (βλ. ὑποσημ. σελ. 274-276) ὑπήγετο ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν αὐτοῦ. Ὅτε οἱ Γαλάται προσῆλθον εἰς τὸν Χριστιανισμὸν ἡ Ἄγκυρα κατέστη Μητρόπολις τῆς λεγομένης Πρώτης Γαλατίας, ἐνῷ ἡ γειτονικὴ Πεσινοῦς τῆς Δευτέρας Γαλατίας. Πρὸς αὐτοὺς ἀπηυθύνετο ἡ πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ τοῦ Παύλου. Ἐν αὐτῇ συνῆλθεν ἐν ἔτει 314 Τοπικὴ Σύνοδος ἐκδόσασα 25 Κανόνας οὓς βλέπε ἐν τῶ «Πηδαλίῳ». Ἀπὸ τοῦ 1362 περιῆλθεν εἰς τοὺς Τούρκους. Πρωτεύουσα τῆς νέας Τουρκικῆς Δημοκρατίας ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τοῦ Μουσταφᾶ Κεμὰλ τὴν 13ην Ὀκτωβρίου 1923.

[3] Ὄλυμπος· ὄρος μέγα τῆς Βιθυνίας, βλέπε σχετικῶς ὑποσημείωσιν σελ. 229.

[4] Περὶ τούτου οὕτω πως χαρακτηριστικώτατα ὑπαινίσσεται ὁ ἱερὸς αὐτοῦ βιογράφος· «Ἦν γὰρ οὐ κρυπτός τις καὶ ὕφαλος κἂν ἀπ’ Ἀρμενίων τὸ γένος κατήγετο, ἀλλ’ ἀπόνηρος ἅμα τε καὶ ἁπλοῦς τὸν τρόπον καὶ ἄδολος…».

[5] Πρόκειται περὶ τῆς Σκύδρας, κώμης τῆς ἐπαρχίας Ἐδέσσης τοῦ νομοῦ Πέλλης τῆς Μακεδονίας ἀπεχούσης τῆς Θεσσαλονίκης περὶ τὰ 60 χ.λ.μ. Εἶναι ἕδρα κοινότητος περιλαμβανούσης καὶ τὰ χωρία Λιποχῶρι καὶ Μαυροβοῦνι. Ἐπὶ Βυζαντινῶν καὶ Τουρκοκρατίας ἐκαλοῦντο κοινῶς Σιδεροκάψια, ἐξ οὗ καὶ ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου Θεσσαλονίκης Βασίλειος ὀνομάζει αὐτὰ Σιδηροκαύσια.

[6] Περὶ τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ὁσίου τούτου Ἰωσὴφ γράφει ταῦτα ὁ ἱερὸς Βασίλειος ὁ Θεσσαλονίκης, ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος Συναξαρίου· «Τὸ πολύαθλον καὶ τίμιον σῶμα αὐτοῦ εἴδομεν ἀποκείμενον ἐν τῷ σπηλαίῳ ἐν ᾧ κεκόσμηται καὶ μὲ τὰς ἰδίας ἡμῶν χεῖρας ἐψηλαφήσαμεν αὐτὸ καὶ ἐθαυμάσαμεν καὶ ἐμείναμεν ἐκστατικοὶ οὐ μόνον διὰ τὸ τῆς ἀφθαρσίας τοῦ σώματος αὐτοῦ μέγα μυστήριον, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ μύρον τὸ εὐωδέστατον, τὸ ὁποῖον ὁ ἐν Ἁγίοις θαυμαστὸς Θεὸς ἡμῶν ἐκ τῶν κροτάφων τῆς ὁσίας καὶ τιμίας κεφαλῆς αὐτοῦ ἔτι παρόντων ἡμῶν ἐκεῖσε μυροβλύσαι καὶ ἐκκενωθῆναι παρεσκεύασεν, ὥστε ἀπὸ τῆς ὁσιακῆς αὐτοῦ κορυφῆς ἄχρι τῶν ἁγιωτάτων αὐτοῦ ποδῶν τῶν καὶ ἁγνοτάτων καὶ παρθενικῶν κατήρχετο μύρον εὐωδέστατον κρουνηδόν. Μὲ τοῦτο τὸ μύρον ἐπιχρίσαντες ἡμᾶς αὐτοὺς ἐν τρισὶν ὁλοκλήροις νυχθημέροις, εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, μέχρις ἄρτι ἀποπνέουσαν διεσῴζομεν τὴν ὑπέρ τι ἄλλο ἀσυγκρίτως ἄρρητον ἐκείνην εὐωδίαν καὶ εἰς ἡμᾶς τοὺς ἰδίους καὶ εἰς τοὺς προσερχομένους καὶ ἐγγίζοντας ἡμᾶς. Καὶ τῶν ἐνταῦθα εἰρημένων τηλικούτων ὑπερθαυμασίων γεγονότων οὐδέν τι τῇ ἀπιστίᾳ χωρεῖ. Διότι δυνατὸν παρὰ τῷ Θεῷ καὶ ἐξουσίαν ἔχει ὁ Παντοδύναμος, ὅπως τοὺς ἱδρῶτας τῶν δι’ αὐτὸν ἐναγωνιζομένων καὶ ἐναθλούντων, ὁπότε τελευτήσωσιν, εἰς μύρον ἀκένωτον παρασκευάσαι ὡς πολλάκις πολλαχόθεν τοῦτο ἐβεβαιώθημεν, τὰ μὲν ἐκ τῆς γραφῆς, τὰ δὲ ἰδίοις ὄμμασιν ἐπιστώθημεν».

[7] Περὶ τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος καὶ τῆς βίβλου αὐτοῦ βλέπε ἐν τόμῳ Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ λʹ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Μαρτίου.