Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος ΕΥΘΥΜΙΟΣ ὁ Νέος ὁ ἀπὸ Ἀγκύρας, ὁ κτίτωρ τῆς παρὰ τὴν Θεσσαλονίκην Μονῆς τῶν Περιστερῶν, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Συνδιελέγετο δὲ ὁ Ἅγιος μετὰ τῶν μαθητῶν του ὥς τις φιλόστοργος πατὴρ ἀναγράφων καὶ ἐξιστορῶν τὰ περὶ τῶν κατορθωμάτων τοῦ Ἱεροῦ Κοινοβίου, τὰ ὁποῖα ἐσταχυολόγει ἐκ τῆς ἱερᾶς βίβλου τῆς ἐπικαλουμένης Κλῖμαξ τοῦ Ἰωάννου τοῦ Καθηγουμένου τῆς Μονῆς τοῦ Σιναίου [7]. Καὶ οὕτω μὲν ἀείποτε ἐδίδασκε τοὺς μαθητάς του ὁ Ἅγιος ἂς ἴδωμεν ὅμως καὶ ὀλίγα τινὰ ἐκ τῶν ὑπερφυσικῶν του θαυμάτων, τὰ ὁποῖα ζῶν ἔτι ἐτέλεσεν.

Ὅτε ποτὲ ὁ μαθητὴς καὶ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Βασίλειος ἐπορεύετο μετά τινος Ἀσκητοῦ Ἰωάννου, ἐπιλεγομένου Ἡσυχαστοῦ, εἰς μακράν τινα ὁδοιπορίαν καὶ ἐνῷ ἐβάδιζον, ἐκ τοῦ πολλοῦ κόπου ἀπέκαμον ἐκ τῆς πείνης καὶ τῆς δίψης καὶ ἐκ τοῦ μακροῦ καὶ ἐντεταμένου δρόμου καὶ ἐλιποθύμησαν· ὅθεν ἐκινδύνευον νὰ ἀποθάνωσιν. Ἐπικαλεσθέντες ὅμως τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου, εὗρον ἐξαίφνης, ὤ τοῦ θαύματος! ἄρτον εἰς τόπον ἐντελῶς ἄβατον καὶ οὐχὶ ἐν τῇ ὁδῷ καὶ ἐξ αὐτοῦ τοῦ ἄρτου διατραφέντες διήνυσαν τὸ ὑπόλοιπον τῆς ὁδοῦ πρόθυμοι καὶ ἀκμαῖοι. Ἄλλοτε πάλιν, ἐνῷ ὁ Ἅγιος ἐβάδιζε μετὰ τοῦ προρρηθέντος μαθητοῦ του Βασιλείου κατὰ τὴν λίμνην, τὴν ἐπικαλουμένην Κορωνίαν, προεῖπεν εἰς τὸν Βασίλειον ὅτι δι’ ἔριν τινὰ ἀναφυεῖσαν εἰς τὴν Μονὴν θέλουσιν ἀποχωρήσει ἀπ’ αὐτῆς κατὰ τὴν ὥραν ἐκείνην ὅ τε Ἰωάννης ὁ προρρηθεὶς καί τις Ἀντώνιος. Ἔλεγε δὲ ταῦτα ὡσὰν νὰ ἔβλεπεν ἀπὸ μακρόθεν τὸ τοιοῦτον κατάντημα αὐτῶν, τὸ ὁποῖον καὶ ἐπληροφορήθησαν μετὰ ταῦτα, ὁπότε, ἐπέστρεψαν εἰς τὴν Μονὴν καὶ εἶδον ὅτι πράγματι κατὰ τὴν ὥραν, τὴν ὁποίαν εἶπεν ὁ Ἅγιος τὸ γεγονός, κατ’ ἐκείνην τὴν ὥραν καὶ αὐτοὶ ἐδραπέτευσαν.

Ὅτε πάλιν ὁ Ἅγιος παρεπεδήμησε τὸ πρῶτον εἰς τὴν φιλόχριστον καὶ φιλομόναχον μεγαλούπολιν τῶν Θεσσαλονικέων, ἔνθα ἀνέβη εἰς τὸν στῦλον καὶ ἔμεινεν εἰς αὐτὸν ὀλίγον χρόνον, ἐθεράπευσέ τινα δαιμονιῶντα διὰ τῆς προσευχῆς καὶ χρίσεως τοῦ ἱεροῦ ἐλαίου. Καὶ τὸν Μοναχὸν Ἱλαρίωνα ἐπίσης ἐθεράπευσε διὰ θαύματος εἰς Περιστερὰς διὰ τῆς θείας αὐτοῦ ἐντεύξεως πρὸς Κύριον καὶ ἐξεδίωξεν ἀπ’ αὐτοῦ τὸ δαιμόνιον, τὸ ὁποῖον συνέσφιγγε καὶ ἠνώχλει αὐτὸν καὶ τὸ ὁποῖον πάλιν ἐπεπήδησεν εἰς αὐτὸν μετὰ πλείονος ὅσης δυνάμεως καὶ ἑτοιμασίας, κατὰ τὸ γραφικόν, ὅτε οὗτος κακῶς διετέθη κατὰ τοῦ Ἁγίου Γέροντος. Τοῦτο δ’ ἐγένετο εἰς αὐτὸν διὰ σωφρονισμὸν καὶ διόρθωσιν τῶν κατεπαιρομένων ἀδίκως καὶ παραλόγως ἐξανισταμένων κατὰ τῶν προεστώτων αὐτῶν καὶ κατατολμούντων νὰ ὑβρίζουν αὐτοὺς καὶ νὰ φέρωνται βαναύσως κατὰ τῶν Ἡγουμένων καὶ τῶν Γερόντων αὐτῶν,


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε τὴν ὑποσημείωσιν σελ. 228-229.

[2] Ἄγκυρα πόλις τῆς ἀρχαίας Φρυγίας ἥτις κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Ρωμαϊκῆς κυριαρχίας ἦτο γνωστὴ ὡς Γαλατία (βλ. ὑποσημ. σελ. 228-229). Κεῖται εἰς ἀπόστασιν 450 χ.λ.μ. νοτιοανατολικῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Κροίσου (βλ. ὑποσημ. σελ. 274-276) ὑπήγετο ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν αὐτοῦ. Ὅτε οἱ Γαλάται προσῆλθον εἰς τὸν Χριστιανισμὸν ἡ Ἄγκυρα κατέστη Μητρόπολις τῆς λεγομένης Πρώτης Γαλατίας, ἐνῷ ἡ γειτονικὴ Πεσινοῦς τῆς Δευτέρας Γαλατίας. Πρὸς αὐτοὺς ἀπηυθύνετο ἡ πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ τοῦ Παύλου. Ἐν αὐτῇ συνῆλθεν ἐν ἔτει 314 Τοπικὴ Σύνοδος ἐκδόσασα 25 Κανόνας οὓς βλέπε ἐν τῶ «Πηδαλίῳ». Ἀπὸ τοῦ 1362 περιῆλθεν εἰς τοὺς Τούρκους. Πρωτεύουσα τῆς νέας Τουρκικῆς Δημοκρατίας ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τοῦ Μουσταφᾶ Κεμὰλ τὴν 13ην Ὀκτωβρίου 1923.

[3] Ὄλυμπος· ὄρος μέγα τῆς Βιθυνίας, βλέπε σχετικῶς ὑποσημείωσιν σελ. 229.

[4] Περὶ τούτου οὕτω πως χαρακτηριστικώτατα ὑπαινίσσεται ὁ ἱερὸς αὐτοῦ βιογράφος· «Ἦν γὰρ οὐ κρυπτός τις καὶ ὕφαλος κἂν ἀπ’ Ἀρμενίων τὸ γένος κατήγετο, ἀλλ’ ἀπόνηρος ἅμα τε καὶ ἁπλοῦς τὸν τρόπον καὶ ἄδολος…».

[5] Πρόκειται περὶ τῆς Σκύδρας, κώμης τῆς ἐπαρχίας Ἐδέσσης τοῦ νομοῦ Πέλλης τῆς Μακεδονίας ἀπεχούσης τῆς Θεσσαλονίκης περὶ τὰ 60 χ.λ.μ. Εἶναι ἕδρα κοινότητος περιλαμβανούσης καὶ τὰ χωρία Λιποχῶρι καὶ Μαυροβοῦνι. Ἐπὶ Βυζαντινῶν καὶ Τουρκοκρατίας ἐκαλοῦντο κοινῶς Σιδεροκάψια, ἐξ οὗ καὶ ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου Θεσσαλονίκης Βασίλειος ὀνομάζει αὐτὰ Σιδηροκαύσια.

[6] Περὶ τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ὁσίου τούτου Ἰωσὴφ γράφει ταῦτα ὁ ἱερὸς Βασίλειος ὁ Θεσσαλονίκης, ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος Συναξαρίου· «Τὸ πολύαθλον καὶ τίμιον σῶμα αὐτοῦ εἴδομεν ἀποκείμενον ἐν τῷ σπηλαίῳ ἐν ᾧ κεκόσμηται καὶ μὲ τὰς ἰδίας ἡμῶν χεῖρας ἐψηλαφήσαμεν αὐτὸ καὶ ἐθαυμάσαμεν καὶ ἐμείναμεν ἐκστατικοὶ οὐ μόνον διὰ τὸ τῆς ἀφθαρσίας τοῦ σώματος αὐτοῦ μέγα μυστήριον, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ μύρον τὸ εὐωδέστατον, τὸ ὁποῖον ὁ ἐν Ἁγίοις θαυμαστὸς Θεὸς ἡμῶν ἐκ τῶν κροτάφων τῆς ὁσίας καὶ τιμίας κεφαλῆς αὐτοῦ ἔτι παρόντων ἡμῶν ἐκεῖσε μυροβλύσαι καὶ ἐκκενωθῆναι παρεσκεύασεν, ὥστε ἀπὸ τῆς ὁσιακῆς αὐτοῦ κορυφῆς ἄχρι τῶν ἁγιωτάτων αὐτοῦ ποδῶν τῶν καὶ ἁγνοτάτων καὶ παρθενικῶν κατήρχετο μύρον εὐωδέστατον κρουνηδόν. Μὲ τοῦτο τὸ μύρον ἐπιχρίσαντες ἡμᾶς αὐτοὺς ἐν τρισὶν ὁλοκλήροις νυχθημέροις, εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, μέχρις ἄρτι ἀποπνέουσαν διεσῴζομεν τὴν ὑπέρ τι ἄλλο ἀσυγκρίτως ἄρρητον ἐκείνην εὐωδίαν καὶ εἰς ἡμᾶς τοὺς ἰδίους καὶ εἰς τοὺς προσερχομένους καὶ ἐγγίζοντας ἡμᾶς. Καὶ τῶν ἐνταῦθα εἰρημένων τηλικούτων ὑπερθαυμασίων γεγονότων οὐδέν τι τῇ ἀπιστίᾳ χωρεῖ. Διότι δυνατὸν παρὰ τῷ Θεῷ καὶ ἐξουσίαν ἔχει ὁ Παντοδύναμος, ὅπως τοὺς ἱδρῶτας τῶν δι’ αὐτὸν ἐναγωνιζομένων καὶ ἐναθλούντων, ὁπότε τελευτήσωσιν, εἰς μύρον ἀκένωτον παρασκευάσαι ὡς πολλάκις πολλαχόθεν τοῦτο ἐβεβαιώθημεν, τὰ μὲν ἐκ τῆς γραφῆς, τὰ δὲ ἰδίοις ὄμμασιν ἐπιστώθημεν».

[7] Περὶ τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος καὶ τῆς βίβλου αὐτοῦ βλέπε ἐν τόμῳ Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ λʹ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Μαρτίου.