Τῇ Δ’ (4ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΥ τοῦ Μεγάλου τοῦ ἐν τῷ Ὀλύμπῳ.

μέ τινα μαθητὴν τὴν κλῆσιν Παχώμιον καὶ ἀνέβησαν εἰς τὸ πλησίον ὄρος διὰ νὰ ἴδωσι κελλία τινά, τὰ ὁποῖα ἔκτιζον ἐκεῖ διὰ νὰ κατοικοῦν ὅσοι ἐπροτίμων τὴν ἀναχώρησιν. Ἔτυχε δὲ ἐκεῖ τράγος τις ὑπὲρ φύσιν πολλὰ μεγάλος, τὸν ὁποῖον ἰδόντες οἱ Μοναχοί, οἵτινες ἐπῆγαν μὲ τὸν Ἅγιον, ὠρέχθησαν αὐτὸν καὶ ἐμελέτων νὰ τὸν κυνηγήσωσιν, διὰ νὰ κάμουν ἀσκὸν τὸ δέρμα του. Ὁ δὲ Ἅγιος, ὡς προορατικός, γνωρίσας τοὺς διαλογισμοὺς αὐτῶν, ἐφώνησεν ἕνα τὴν κλῆσιν Σάββαν καὶ τοῦ λέγει· «Ὕπαγε νὰ φέρῃς ἐδῶ ἐκεῖνον τὸν τράγον». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Καὶ ἐὰν φύγῃ, πῶς νὰ τὸν φέρω, ἀφοῦ εἶναι ἄγριος;». Λέγει ὁ Ἅγιος· «Ὕπαγε καὶ εἰπέ του τὸν λόγον μου καὶ ἔρχεται πάραυτα». Τότε στραφεὶς πρὸς τοὺς ἄλλους τοὺς ἠρώτα ἐὰν ἦτο τὸ δέρμα τοῦ τράγου χρήσιμον, οἱ δὲ εἷπον· «Ναί, εἶναι πολὺ καλὸν καὶ χρήσιμον, διὰ τοῦτο ἀπὸ ὥραν πολὺν μελετῶμεν, ἐὰν δυνηθῶμεν, νὰ τὸν θηρεύσωμεν». Τότε ἦλθεν ὁ Σάββας καὶ τὸν ἠκολούθει ὁ τράγος ὡς ἥμερος ὁ δὲ Ἅγιος δεικνύων καὶ πρὸς τὰ ἄλογα ζῷα τὸ φιλάγαθον, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ὕπαγε, βόσκου κατὰ τὸ σύνηθες» καὶ οὕτως ἐδίδαξε τοὺς Μοναχούς, ὄχι μόνον συμπάθειαν, ἀλλὰ καὶ τὴν ἐκκοπὴν τοῦ θελήματος.

Εἰς ἐκεῖνο τὸ ὄρος εἰς τὸ ὁποῖον ἠσκήτευεν ὁ Ἰωαννίκιος, ἦτο καὶ ἄλλος Ἀναχωρητής, Γουρίας ὀνόματι, ὅστις ἐνομίζετο ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἐναρετώτατος· οὗτος λοιπὸν βλέπων τὸν μέγαν Ἰωαννίκιον, ὅτι τὸν ἐπερίσσευεν εἰς ὅλα, ἐφθόνησε περισσότερον καὶ τόσον τὸν ἐκυρίευσεν ὁ πατὴρ τοῦ φθόνου, ὥστε καὶ εἰς φόνον ὥρμησεν ὁ ἀνόητος καὶ ἀκούσατε μελετῶν εἰς τὴν διάνοιαν αὐτοῦ ὁ παγκάκιστος Γουρίας, πῶς νὰ φονεύσῃ τὸν Ὅσιον, χωρὶς νὰ τὸν ἐννοήσουν οἱ ἄνθρωποι, ἔβαλε βουλὴν νὰ τὸν ποτίσῃ δηλητήριον· προσποιούμενος λοιπὸν ὅτι ἤθελε νὰ μιμῆται τὴν ἀρετὴν ἐκείνου, ἐπῆγεν εἰς τὸ κελλίον του, ὁ δὲ Ὅσιος τὸν ὑπεδέχθη ὡς ἀπονήρευτος καὶ ἔκαμαν ὁμοῦ ἡμέρας πολλάς, ἕως οὗ εὖρεν ὁ ὑποκριτὴς τῆς ἀρετῆς καιρὸν ἐπιτήδειον νὰ τελέσῃ τὸ μελετώμενον· ποτίσας λοιπὸν αὐτὸν τῆς ἐπιβουλῆς τὸ ποτήριον, ᾐσθάνετο ὁ Ἅγιος εἰς τὰ ἐντόσθια αὐτοῦ πολλὰς ὀδύνας, ὅμως ὁ Παντοδύναμος Θεὸς δὲν τὸν ἀφῆκεν ἐπὶ πολλὴν ὥραν νὰ τὸν κυριεύσῃ τὸ δηλητήριον, ἀλλ’ ἔστειλε τὸν Ἅγιον Εὐστάθιον ἐν ὁράματι καὶ τὸν ἐθεράπευσε, δίδων εἰς αὐτὸν τελείαν ὑγείαν ὡς πρότερον· διὰ δὲ τὴν εὐεργεσίαν ταύτην ἔκτισεν ὕστερον ὁ Ὅσιος Ἐκκλησίαν τοῦ Μεγαλομάρτυρος Εὐσταθίου, ἥτις ἕως τὴν σήμερον φαίνεται, ἀπὸ τότε δὲ ἔλαβεν ἔτι μεγαλυτέραν χάριν ὁ Ὅσιος, νὰ τελῇ εἰς τὸ πεῖσμα τοῦ Γουρία θαυμάσια.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατ’ ἄλλους ἐγεννήθη κατὰ τὸ ἔτος 751 (βλέπε ὑποσημ. σελ. 140).

[2] Ὁ Ὄλυμπος εἶναι ὄρος μέγα τῆς Βιθυνίας ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ ἐπὶ τοῦ ὁποίου πλεῖστοι ὅσοι Πατέρες τὸν ἀσκητικὸν διήνυσαν δίαυλον καταστήσαντες αὐτὸ περιβόητον.

[3] Ἐν δὲ τῷ χειρογράφῳ Συναξαριστῇ γράφεται Ἀγαύρων.

[4] Ὁ Ὅσιος οὗτος Θεοφάνης ἑορτάζεται εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαρτίου. Βλέπε περὶ τούτου εἰς Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἔνθα καὶ ὑποσημείωσις περὶ τῆς Σιγριανῆς.

[5] Ὁ Ὅσιος οὗτος Δανιὴλ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιβʹ (12ην) Σεπτεμβρίου. Βλέπε περὶ τούτου εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[6] Ὅτι κατὰ τὸ ἔτος τοῦτο (845) ἐτελεύτησεν ὁ Ὅσιος Ἰωαννίκιος εἶναι ἐξηκριβωμένον καὶ ἀποδεικνύεται ἐκ τῶν ἑξῆς: α) Ἐπρόλαβε τὴν Ἀναστήλωσιν τῶν ἁγίων Εἰκόνων, ἥτις ἐγένετο κατὰ τὸ ἔτος 842. β) Ὁ Πατριάρχης Μεθόδιος, τοῦ ὁποίου τὴν πατριαρχείαν προεφήτευσεν, ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τὸ ἔτος 842 καὶ ἐτελεύτησε τὴν 14ην Ἰουνίου τοῦ ἔτους 846 ἤτοι ὀκτὼ μῆνας μετὰ τὸν Ὅσιον Ἰωαννίκιον ὡς οὗτος προεφήτευσε καὶ γ) ἀπὸ τὰ ἔτη τῆς βασιλείας Μιχαὴλ τοῦ Γʹ, ὅστις ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τριετὴς ἐν ἔτει 842, ἐπιτροπευόμενος ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Θεοδώρας τῆς ἀναστηλωσάσης τὴν Ὀρθοδοξίαν. Κατὰ ταῦτα καὶ ἐφ’ ὅσον δεχθῶμεν ὡς ἔτος γεννήσεως τοῦ Ὁσίου τὸ ἔτος 741 ἦτο τότε ἐτῶν 104. Ἐπειδὴ ὅμως ἐν τῷ χειρογράφῳ Βίῳ αὐτοῦ γράφεται ὅτι 94 ἐτῶν ἐτελεύτησε, πιθανόν, ὡς ὑποστηρίζουσι τινές, νὰ ἐγεννήθη τὸ ἔτος 751, ἀλλὰ καὶ τοῦτο ἀμφισβητεῖται, διότι σαφῶς ἐν τῇ Βιογραφίᾳ αὐτοῦ ἀναφέρεται ὅτι ἐγεννήθη κατὰ τὸ 24ον ἔτος τῆς βασιλείας Λέοντος Γʹ τοῦ Ἰσαύρου ὅπερ εἶναι τὸ 741 (βλέπε καὶ ὑποσημ. σελ. 126).)

[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μεθοδίου βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰουνίου (Τόμος Ϛʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».