ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΣ ὁ θαυμάσιος καὶ μέγας Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννήθη τὸ εἰκοστὸν τέταρτον καὶ τελευταῖον ἔτος Λέοντος Γ’ τοῦ Ἰσαύρου, ἐν ἔτει ψμα’ (741) [1], εἰς τὴν ἐπαρχίαν τῶν Βιθυνῶν, εἰς χωρίον καλούμενον Μαρικάτον ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, οἵτινες ὠνομάζοντο ὁ μὲν Μυριτρίκης, ἡ δὲ Ἀναστασώ· γεννηθεὶς λοιπὸν ἐξ αὐτῶν ἐτρέφετο μὲ θείαν παιδείαν μᾶλλον ἢ μὲ τροφὴν πρόσκαιρον· γράμματα μὲν δὲν ἠθέλησε νὰ μάθῃ ὡς καὶ ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ἀλλ’ ἐπειδὴ ἦτο ρωμαλέος καὶ μεγαλόσωμος τὸν ἔγραψαν εἰς τὸν στρατὸν οἱ ὑπηρέται τοῦ βασιλέως, οἵτινες ἐζήτουν ἀνθρώπους διὰ τὸν πόλεμον, ἐπρόκοψε δὲ τόσον εἰς τὴν μάχην, ὥστε ὅλοι τὸν ἐθαύμαζον. Ἦτο δὲ καὶ ἐπιμελὴς εἰς τὰ θεῖα προστάγματα, ἔχων εἰς τὴν καρδίαν αὐτοῦ τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ πάντοτε.

Φθονῶν ὅθεν αὐτὸν ὁ διάβολος, ὅτι ἐφύλαττεν ἀκριβῶς τὰς ἐντολὰς τοῦ Κυρίου, ἔπλεκε κατ’ αὐτοῦ παγίδας καὶ πανουργίας καὶ τὸν ἔρριψεν εἰς τὴν αἵρεσιν τῶν εἰκονομάχων ὁ πολυμήχανος, ἡ ἀσέβεια δὲ αὕτη ἐκράτησε τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ὑπὲρ τὰ ἑκατὸν ἔτη, οἱ δὲ ἀκολουθοῦντες αὐτὴν δὲν προσεκύνουν οὐδόλως τὰς ἁγίας Εἰκόνας οἱ μωροί, ἕως οὗ ἀπωλέσθησαν ἐλεεινῶς οἱ ἀρχηγοὶ τῆς ἀσεβείας αὐτῆς καὶ ἔλαβε τὴν βασιλείαν ἡ εὐσεβὴς Εἰρήνη ἡ βασίλισσα, ἥτις συνεκάλεσε κατὰ τὸ ἔτος ψπγ’ (783) τὴν Ἁγίαν ἑβδόμην Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ὑπὸ τῆς ὁποίας ἐθεσπίσθη καὶ πάλιν νὰ τιμᾶται καὶ νὰ προσκυνῆται ὁ σεβάσμιος χαρακτὴρ τοῦ Σωτῆρος καὶ τῶν λοιπῶν Ἁγίων τὰ ἐκτυπώματα. Τινὲς ὅμως τῶν Εἰκονομάχων, ἀπὸ τὴν κακὴν αὐτῶν συνήθειαν, ἐδυστρόπουν καὶ δὲν προσεκύνουν αὐτὰς οἱ πεπλανημένοι καὶ ἄγνωστοι. Εἷς δὲ ἀπὸ τούτους ἦτο καὶ ὁ μέγας οὗτος Ἰωαννίκιος. Ἐπειδὴ ὅμως ἐν ἀγνοίᾳ ἡμάρτανε, δὲν τὸν ἀφῆκεν ὁ καρδιογνώστης Θεὸς νὰ μείνῃ ἐπὶ πολὺν καιρὸν εἰς τὴν ἀσέβειαν, ἀλλὰ μὲ τὸν ἑξῆς τρόπον πανσόφως τὸν ἐσαγήνευσεν. Ὅτε καιρόν τινα, ἐπιστρέφων ἀπὸ τὸν πόλεμον, διήρχετο ἀπὸ τὸν Ὄλυμπον [2], τὸν ἐφώτισεν ὁ Κύριος νὰ ὑπάγῃ πλησιέστερον τοῦ ὄρους διὰ νὰ συνομιλήσῃ μετά τινος ἐναρέτου Ἀσκητοῦ καὶ νὰ λάβῃ τὴν εὐλογίαν του.

Περιπατῶν λοιπὸν εἰς τὸ δάσος τοῦ ὄρους ἐκείνου, φαίνεται Ἀσκητής τις εἰς τὸ σχῆμα σεβάσμιος, καὶ λέγει πρὸς αὐτον πρὶν χαιρετηθῶσι τελείως· «Εἰς μάτην κοπιάζεις, Ἰωαννίκιε, νὰ φυλάττῃς μὲ τόσον πόνον τὴν ἀρετὴν καὶ νὰ μὴ προσκυνῇς τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ τὴν Εἰκόνα, τὴν ὁποίαν καταφρονεῖς ἀφρονέστατα».