Τῇ Λ’ (30ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου καὶ πανευφήμου Ἀποστόλου ΑΝΔΡΕΟΥ τοῦ Πρωτοκλήτου.

Σελίδα 7 από 18

περὶ τοῦ ὁμοίου ἤκουσεν ὅτι προσῆλθεν εἰς τὸ κήρυγμα τῶν Ἀποστόλων, γενόμενος καὶ αὐτὸς Ἀπόστολος καὶ διδάσκαλος τῶν ἐθνῶν. Μετὰ ταῦτα ἐπέστρεψε μετὰ τοῦ Θεολόγου Ἰωάννου εἰς τὴν Ἔφεσον [4], ἥτις ἦτο εἰς τον κλῆρον τοῦ Ἰωάννου καὶ φθάσας ἐκεῖ ὁ Ἀπόστολος εἶδεν ἀποκάλυψιν ἐκ Θεοῦ, ὅπως ὑπάγῃ εἰς Βιθυνίαν καὶ διδάξῃ τοὺς ἀνθρώπους τοῦ κλήρου του. Ἀμέσως τότε ἀνεχώρησε καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὴν πόλιν Νίκαιαν [5], ἰδὼν δὲ πλῆθος ἀνθρώπων Ἑλλήνων τε καὶ Ἰουδαίων, ἐδίδαξεν αὐτοὺς καὶ τοὺς κατέπεισε διὰ πολλῶν θαυμάτων νὰ ἐπιστρέψουν καὶ νὰ πιστεύσουν τὸν Χριστόν. Καὶ ἄλλοτε μὲν τὸν ἰατρὸν εἰς πάντας τοὺς ἀσθενεῖς ἔκαμνε καὶ τοὺς ἐθεράπευεν αὐθωρεί, ἄλλοτε τὰ διάφορα ἄγρια θηρία, ἅτινα κατέτρωγον τοὺς ἀνθρώπους εἰς τὰ μέρη ἐκεῖνα, διὰ τῆς σιδηρᾶς ράβδου του, ἐχούσης τὸν Σταυρόν, ἄλλα μὲν ἐδίωκε, ἄλλα δὲ ἐθανάτωνε· καὶ ἄλλοτε κατέστρεφεν ἐκ θεμελίων ναούς τινας Ἑλληνικῶν ψευδωνύμων θεῶν, τῆς Ἀφροδίτης καὶ τῆς Ἀρτέμιδος.

Ὅσοι δὲ τῶν Ἑλλήνων δὲν ἐπίστευσαν εἰς τὴν διδαχὴν τοῦ Ἀποστόλου, εἰς τούτους εἰσήρχοντο τὰ δαιμόνια, ἅτινα ἐβασάνιζον αὐτοὺς καὶ κατέτρωγον τὰς ἑαυτῶν σάρκας καὶ ἄλλα πολλὰ κακὰ ὑπέφερον ὡς ἄξιοι ἱκανῆς τιμωρίας, ἕνεκα τῆς ἀπιστίας καὶ ἐπιμονῆς των. Ἀλλ’ ἐπὶ τέλους ὁ Ἅγιος Μαθητὴς τοῦ Χριστοῦ τοῦ ἐλθόντος ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, εὐσπλαγχνισθείς, ἐθεράπευσε τοὺς ἀπίστους τούτους δαιμονιζομένους, οἵτινες, ὤ τοῦ θαύματος! ἐπίστευσαν καὶ ἐβαπτίσθησαν. Δύο ἔτη μείνας εἰς τὴν Νίκαιαν ὁ Ἅγιος καὶ χειροτονήσας Ἱερεῖς ἀπῆλθεν εἰς τὴν Νικομήδειαν, ἡ ὁποία ἦτο πολυάνθρωπος· ἐν τούτοις ἐπίστευσαν ἐκεῖ ἅπαντες· καὶ βαπτίσας τοὺς Ἕλληνας μετέβη εἰς τὴν Χαλκηδόνα, περιελθὼν δὲ τὴν Προποντίδα, τὸ Σκούταρι τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἕως τὰ Νεόκαστρα, ἔνθα ἐπίστευσαν πολλοὶ καὶ ἐβαπτίσθησαν, ἐπῆγεν εἰς τὴν Ποντοηράκλειαν καὶ ἐκεῖθεν ἐπορεύθη εἰς τὴν πόλιν Ἀμάστριδα, πόλεις καὶ αὐτὰς τῆς Βιθυνίας, εἰς ὅλα δὲ ταῦτα τὰ μέρη τὰ αὐτὰ ποιήσας, καὶ Ἱερεῖς χειροτονήσας, ἀνεχώρησε διὰ τὴν Σινώπην, πόλιν τοῦ Πόντου, εἰς τὴν ὁποίαν λέγεται ὅτι μετέβη καὶ ὁ ἀδελφός του Πέτρος νὰ ἴδῃ τὸν Ἅγιον Ἀπόστολον Ἀνδρέαν· οἱ τῆς Σινώπης μάλιστα Χριστιανοὶ δεικνύουν μέχρι σήμερον δύο θρόνους μαρμαρίνους, εἰς τοὺς ὁποίους λέγουν ὅτι ἐκάθισαν οἱ θεῖοι Ἀπόστολοι· ἐκεῖ εὑρίσκεται καὶ παλαιὰ Εἰκὼν τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἡ ὁποία πολλὰ καθ’ ἑκάστην θαύματα ποιεῖ εἰς δόξαν Χριστοῦ.

Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Βιθυνία ἦτο ἀρχαία χώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐκτεινομένη μεταξὺ τῆς Μαύρης Θαλάσσης πρὸς Βορρᾶν, τοῦ Βοσπόρου, τῆς Προποντίδος καὶ τῆς Μυσίας πρὸς Δυσμάς, τῆς Γαλατίας καὶ Φρυγίας πρὸς Νότον καὶ τῆς Παφλαγονίας πρὸς Ἀνατολάς. Κυριώτεραι πόλεις αὐτῆς ἦσαν ἡ Νίκαια, ἡ Προῦσα, ἡ Χαλκηδών, ἡ Νικομήδεια, ἡ Κίος καὶ ἡ Χρυσόπολις, νῦν Σκούταρι, κειμένη ἐπὶ τῆς Ἀσιατικῆς ἀκτῆς τοῦ Βοσπόρου, ἔναντι ἀκριβῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας σήμερον εἶναι προάστιον (βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 707).

[2] Βλέπε περὶ τῆς Ἀμισοῦ ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 487.

[3] Τὰ 900 στάδια ἀντιστοιχοῦν πρὸς 112,5 χλμ περίπου.

[4] Βλέπε περὶ Ἐφέσου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελ. 185-186.

[5] Νίκαια ἡ περίφημος Μητρόπολις τῆς Βιθυνίας εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθον ἡ Αʹ καὶ ἡ Ζʹ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, καὶ εἰς ἣν συνετάχθη καὶ τὸ σύμβολον τῆς Πίστεως. Μετὰ τὴν κατάληψιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπὸ τῶν Λατίνων ἐχρημάτισε πρωτεύουσα τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Τὸ 1330 περιῆλθεν εἰς τοὺς Ὀθωμανοὺς Τούρκους, οἵτινες καὶ ἐγκατέστησαν εἰς αὐτὴν τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, βραδύτερον μετέφερον οὗτοι τὴν πρωτεύουσάν των εἰς τὴν Προῦσαν. Σήμερον εἶναι μικρὸν χωρίον καλούμενον ὑπὸ τῶν Τούρκων Ἰσνίκ.

[6] Περὶ μὲν τῆς Νεοκαισαρείας βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 484, τὰ δὲ Σαμόσατα εἶναι πόλις τῆς Κομμαγηνῆς Συρίας, ἀνήκουσα νῦν εἰς τὴν Τουρκίαν καὶ ὀνομαζομένη τουρκιστὶ Σαμσάτ.

[7] Ζικχοὶ εἶναι οἱ σήμερον λεγόμενοι Τσερκέζοι Βοσποριανοὶ δὲ οἱ κάτοικοι τοῦ Κιμμερίου λεγομένου Βοσπόρου, ὅπως ὠνομάζετο τότε ὁ πορθμὸς τοῦ Κὲρτς ὁ συνδέων τὴν Ἀζοφικὴν θάλασσαν (Μαιώτιδα τῶν ἀρχαίων) μετὰ τοῦ Εὐξείνου Πόντου· τὸν Κιμμέριον Βόσπορον (Κέρτς) ὀνομάζει ἐδῶ στένωμα τοῦ Καφᾶ. Ἅπαντα τὰ μέρη ταῦτα ἦσαν εἰς τὴν Σκυθίαν, δηλαδὴ τὴν σημερινήν, περίπου, Οὐκρανικὴν Ρωσίαν.

[8] Μετὰ παρέλευσιν 500 περίπου ἐτῶν ἐπεστράφη εἰς Πάτρας ἡ πάντιμος κάρα τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἀποσταλεῖσα ὑπὸ Βασιλείου Αʹ τοῦ Μακεδόνος (867-886), ἥτις καὶ παρέμενεν ἐν αὐτῇ ὡς κειμήλιον καὶ μέγα προπύργιον τῆς πόλεως Πατρῶν. Δυστυχῶς κατὰ τὰς ἀποφράδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡμέρας, ἐν ἔτει 1460, ὁ Δεσπότης τοῦ Μωρέως Θωμᾶς ὁ Παλαιολόγος φεύγων Μωάμεθ τὸν Βʹ κυριεύσαντα τὴν Πελοπόννησον ἐπορεύθη εἰς τὸ Πάπαν τῆς Ρώμης Πίον Βʹ συμπαραλαβὼν μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ τὴν χαριτόβρυτον κάραν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἥτις ἔκτοτε παρέμεινεν εἰς χεῖρας τῶν Λατίνων. Κατὰ τὸν Σεπτέμβριον τοῦ ἔτους 1964 ἀπεδόθη αὕτη ὑπὸ τοῦ Πάπα εἰς τοὺς Πατρεῖς. Τὸ ὑπόλοιπον ἱερὸν λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, μετὰ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Θωμᾶ, Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου καὶ πολλῶν ἄλλων ἱερῶν λειψάνων ἠρπάγησαν ὑπὸ τῶν Σταυροφόρων κατὰ τὴν ὑπ’ αὐτῶν ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ εὑρίσκονται νῦν εἰς Ρώμην. Εἰς τὴν ἐν Κεφαλληνίᾳ ὁμώνυμον Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου ὑπάρχει τὸ δεξίον Πέλμα τοῦ Ἁγίου διάτρητον ἀπὸ τὸ καρφὶ πάνω στὸν χιαστὶ σταυρόν του, ἄρρητον εὐωδίαν ἀναδίδον καὶ πολλὰ ἐπιτελῶν θαύματα.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ