Τῇ Λ’ (30ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου καὶ πανευφήμου Ἀποστόλου ΑΝΔΡΕΟΥ τοῦ Πρωτοκλήτου.

Στρατοκλῆς δέ τις ἀδελφὸς τοῦ Αἰγεάτου, σοφὸς καὶ μαθηματικὸς ἐν Ἀθήναις, μετέβη εἰς Πάτρας νὰ ἐπιτροπεύσῃ τὸν Αἰγεάτην κατὰ τὴν ἀπουσίαν του, ἔχων μεθ’ ἑαυτοῦ ὑπηρέτην τινὰ πιστότατον, τὸν ὁποῖον ἠγάπα ὡς ἀδελφὸν καθὸ φρόνιμον καὶ εἰλικρινῆ. Οὗτος ἐσεληνιάσθη κατὰ τὰς ἡμέρας ἐκείνας καὶ ὑπέφερε τρομερὰ ἀπὸ τὰ δαιμόνια, ἐλυπεῖτο δὲ ὁ Στρατοκλῆς διὰ τὴν ἀσθένειαν αὐτοῦ τόσον ὥστε καὶ μέχρις ὀδυρμῶν καὶ κλαυθμῶν ἔφθασεν· οὐδεὶς δὲ τῶν ἰατρῶν ἠδύνατο νὰ σώσῃ τὸν δυστυχῆ αὐτὸν ὑπηρέτην.

Ταῦτα μαθοῦσα ἡ γυνὴ τοῦ Αἰγεάτου Μαξιμίλλα προσεκάλεσε κατ’ οἶκον τον ἀνδράδελφον αὐτῆς Στρατοκλῆν, καὶ εἶπεν Ἀνδράδελφε, εἶναι ἀδύνατον νὰ ἰατρευθῇ καὶ θεραπευθῇ ὁ πιστὸς αὐτὸς δοῦλος σου μὲ ὅλους τοὺς ἰατροὺς καὶ ἰατρικὰ τοῦ κόσμου· εἰς μάτην θὰ ὑπάγωσι τὰ ἔξοδά σου. Εἰς τὴν πόλιν μας εἶναι ἕνας ξένος ἰατρός, ὀνόματι Ἀνδρέας, ὁ ὁποῖος θεραπεύει ὅλας τὰς ἀσθενείας ἄνευ μισθοῦ· αὐτὸν πρέπει νὰ φέρῃς καὶ εἶμαι βεβαία ὅτι ἀμέσως θέλει τὸν θεραπεύσει καὶ ἀπαλλάξει ἐκ τῆς ἐπικινδύνου ταύτης ἀσθενείας του· διότι καὶ ἐγὼ εἰς βαρυτάτην ἀσθένειαν ὑποπέσασα καὶ μυρίας ὅσας θυσίας καὶ ἰατροὺς καὶ ἰατρικὰ ἔκαμεν ὁ ἀδελφός σου Αἰγεάτης ἵνα μὲ σώσῃ ἐκ τοῦ κινδύνου, ὅμως δὲν ἠδυνήθη οὐδεὶς ἄλλος, εἰμὴ μόνος ὁ ξένος οὗτος ἰατρός, μὲ ἕνα λόγον μὲ ἰάτρευσε καὶ ἤδη εὑρίσκομαι εἰς πληρεστάτην ὑγείαν». Ταῦτα ἀκούσας ὁ σοφὸς καὶ πεπαιδευμένος τῶν Ἀθηνῶν Στρατοκλῆς, προσεκάλεσεν ἀμέσως τὸν Ἅγιον· ἅμα δὲ εἰσῆλθεν ὁ Ἀπόστολος εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ Στρατοκλέους, ὤ τοῦ θαύματος! πάραυτα ἀνεχώρησαν τὰ δαιμόνια ἐκ τοῦ ὑπηρέτου ἐκείνου, ὅστις ἀμέσως ἐγένετο ὑγιής. Τὸ θαῦμα τοῦτο ἰδόντες ὁ Στρατοκλῆς καὶ ἡ Μαξιμίλλα δὲν ἄφησαν νὰ παρέλθῃ καιρός, ἀλλ’ ἀναθεματίσαντες τὴν ἀρχαίαν ἐκείνην πλάνην, ἐδόξασαν τὸν Θεὸν καὶ ἐγένοντο Χριστιανοί, βαπτισθέντες, ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου, οἵτινες ἀπ’ ἐκείνης τῆς ἡμέρας ἦσαν ἀχώριστοι ἀπὸ τὸν Ἅγιον Ἀνδρέαν, καθ’ ἑκάστην διδασκόμενοι παρ᾽ αὐτοῦ τὸν λόγον τῆς ἀληθείας καὶ τῆς εἰς Χριστὸν πίστεως.

Μετά τινας ἡμέρας ἐπέστρεψεν ἐκ Ρώμης ὁ ἀνθύπατος Αἰγεάτης καὶ ἠθέλησε νὰ συνευρεθῇ μετὰ τῆς γυναικός του Μαξιμίλλας, ἐκείνη δὲ βαπτισμένη οὖσα ὑπὸ τοῦ Ἁγίου καὶ μὴ θέλουσα συγκοινωνίαν μετὰ τοῦ ἀσεβοῦς καὶ ἀβαπτίστου ἀνδρός της Αἰγεάτου, κατ’ ἀρχὰς μὲν προσεποιήθη τὴν ἀσθενῆ μετὰ ταῦτα δὲ ἰδοῦσα ὅτι δὲν ἠδύνατο νὰ κρύπτηται μέχρι τέλους, ἐφανερώθη·


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Βιθυνία ἦτο ἀρχαία χώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐκτεινομένη μεταξὺ τῆς Μαύρης Θαλάσσης πρὸς Βορρᾶν, τοῦ Βοσπόρου, τῆς Προποντίδος καὶ τῆς Μυσίας πρὸς Δυσμάς, τῆς Γαλατίας καὶ Φρυγίας πρὸς Νότον καὶ τῆς Παφλαγονίας πρὸς Ἀνατολάς. Κυριώτεραι πόλεις αὐτῆς ἦσαν ἡ Νίκαια, ἡ Προῦσα, ἡ Χαλκηδών, ἡ Νικομήδεια, ἡ Κίος καὶ ἡ Χρυσόπολις, νῦν Σκούταρι, κειμένη ἐπὶ τῆς Ἀσιατικῆς ἀκτῆς τοῦ Βοσπόρου, ἔναντι ἀκριβῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας σήμερον εἶναι προάστιον (βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 707).

[2] Βλέπε περὶ τῆς Ἀμισοῦ ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 487.

[3] Τὰ 900 στάδια ἀντιστοιχοῦν πρὸς 112,5 χλμ περίπου.

[4] Βλέπε περὶ Ἐφέσου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελ. 185-186.

[5] Νίκαια ἡ περίφημος Μητρόπολις τῆς Βιθυνίας εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθον ἡ Αʹ καὶ ἡ Ζʹ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, καὶ εἰς ἣν συνετάχθη καὶ τὸ σύμβολον τῆς Πίστεως. Μετὰ τὴν κατάληψιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπὸ τῶν Λατίνων ἐχρημάτισε πρωτεύουσα τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Τὸ 1330 περιῆλθεν εἰς τοὺς Ὀθωμανοὺς Τούρκους, οἵτινες καὶ ἐγκατέστησαν εἰς αὐτὴν τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, βραδύτερον μετέφερον οὗτοι τὴν πρωτεύουσάν των εἰς τὴν Προῦσαν. Σήμερον εἶναι μικρὸν χωρίον καλούμενον ὑπὸ τῶν Τούρκων Ἰσνίκ.

[6] Περὶ μὲν τῆς Νεοκαισαρείας βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 484, τὰ δὲ Σαμόσατα εἶναι πόλις τῆς Κομμαγηνῆς Συρίας, ἀνήκουσα νῦν εἰς τὴν Τουρκίαν καὶ ὀνομαζομένη τουρκιστὶ Σαμσάτ.

[7] Ζικχοὶ εἶναι οἱ σήμερον λεγόμενοι Τσερκέζοι Βοσποριανοὶ δὲ οἱ κάτοικοι τοῦ Κιμμερίου λεγομένου Βοσπόρου, ὅπως ὠνομάζετο τότε ὁ πορθμὸς τοῦ Κὲρτς ὁ συνδέων τὴν Ἀζοφικὴν θάλασσαν (Μαιώτιδα τῶν ἀρχαίων) μετὰ τοῦ Εὐξείνου Πόντου· τὸν Κιμμέριον Βόσπορον (Κέρτς) ὀνομάζει ἐδῶ στένωμα τοῦ Καφᾶ. Ἅπαντα τὰ μέρη ταῦτα ἦσαν εἰς τὴν Σκυθίαν, δηλαδὴ τὴν σημερινήν, περίπου, Οὐκρανικὴν Ρωσίαν.

[8] Μετὰ παρέλευσιν 500 περίπου ἐτῶν ἐπεστράφη εἰς Πάτρας ἡ πάντιμος κάρα τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἀποσταλεῖσα ὑπὸ Βασιλείου Αʹ τοῦ Μακεδόνος (867-886), ἥτις καὶ παρέμενεν ἐν αὐτῇ ὡς κειμήλιον καὶ μέγα προπύργιον τῆς πόλεως Πατρῶν. Δυστυχῶς κατὰ τὰς ἀποφράδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡμέρας, ἐν ἔτει 1460, ὁ Δεσπότης τοῦ Μωρέως Θωμᾶς ὁ Παλαιολόγος φεύγων Μωάμεθ τὸν Βʹ κυριεύσαντα τὴν Πελοπόννησον ἐπορεύθη εἰς τὸ Πάπαν τῆς Ρώμης Πίον Βʹ συμπαραλαβὼν μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ τὴν χαριτόβρυτον κάραν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἥτις ἔκτοτε παρέμεινεν εἰς χεῖρας τῶν Λατίνων. Κατὰ τὸν Σεπτέμβριον τοῦ ἔτους 1964 ἀπεδόθη αὕτη ὑπὸ τοῦ Πάπα εἰς τοὺς Πατρεῖς. Τὸ ὑπόλοιπον ἱερὸν λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, μετὰ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Θωμᾶ, Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου καὶ πολλῶν ἄλλων ἱερῶν λειψάνων ἠρπάγησαν ὑπὸ τῶν Σταυροφόρων κατὰ τὴν ὑπ’ αὐτῶν ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ εὑρίσκονται νῦν εἰς Ρώμην. Εἰς τὴν ἐν Κεφαλληνίᾳ ὁμώνυμον Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου ὑπάρχει τὸ δεξίον Πέλμα τοῦ Ἁγίου διάτρητον ἀπὸ τὸ καρφὶ πάνω στὸν χιαστὶ σταυρόν του, ἄρρητον εὐωδίαν ἀναδίδον καὶ πολλὰ ἐπιτελῶν θαύματα.