Τῇ Λ’ (30ῇ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου καὶ πανευφήμου Ἀποστόλου ΑΝΔΡΕΟΥ τοῦ Πρωτοκλήτου.

Σελίδα 16 από 18

Ὁ δὲ Στρατοκλῆς, διαμοιράσας τὰ πλούτη τοῦ ἀδελφοῦ του Αἰγεάτου εἰς πάντας τοὺς πτωχοὺς καὶ ἐνδεεῖς, καὶ κτίσας Ἐπισκοπὴν δι’ ἰδίων του ἐξόδων εἰς τὸν τόπον ὅπου ἦτο τὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου, διετέλεσεν ἐκεῖ Ἐπίσκοπος τὸ ἐπίλοιπον τῆς ζωῆς αὐτοῦ, καλῶς ποιμάνας τὸ ἐμπιστευθὲν εἰς αὐτὸν ὑπὸ τοῦ Ἁγίου ποίμνιον· ὁμοίως καὶ ἡ Μαξιμίλλα ἐσκόρπισε τὸ χρυσίον αὐτῆς εἰς τὰς χεῖρας τῶν πτωχῶν, κρατήσασα δὲ μέρος ἐξ αὐτοῦ, ἔκτισε δύο Μοναστήρια, τὸ μὲν διὰ τοὺς ἄνδρας, τὸ δὲ διὰ τὰς γυναῖκας· καὶ οὕτω καλῶς καὶ θεαρέστως καὶ αὕτη βιώσασα, ἀπῆλθε πρὸς τὰς αἰωνίους μονάς.

Τὸ δὲ τίμιον λείψανον τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου μετεκομίσθη μετὰ παρέλευσιν καιροῦ ἐκ Πατρῶν εἰς Κωνσταντινούπολιν, καθ’ ὅσον ἡ φήμη καὶ τὰ μετὰ ταῦτα θαύματα τοῦ Ἁγίου εἰς τὴν πόλιν τῶν Παλαιῶν Πατρῶν, μεταδιδόμενα ὑπὸ τῶν προσερχομένων ἐκ τῆς Πελοποννήσου καὶ ἀλλαχοῦ εἰς προσκύνησιν τοῦ Ἁγίου ἠκούσθησαν καὶ εἰς τοὺς βασιλεῖς, ἐβασίλευε δὲ τότε ὁ υἱὸς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου Κωνστάντιος. Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, ὁ πρῶτος βασιλεὺς Χριστιανός, εἶχε ἀφήσει κληρονόμους τρεῖς υἱούς, τὸν Κωνστάντιον, τὸν Κωνσταντῖνον καὶ τὸν Κώνσταντα οἱ μὲν δύο ἔλαβον ἕκαστος τὸ μερίδιον τῆς βασιλείας του, ἤτοι ὁ Κώνστας τὴν Ρώμην, ὁ Κωνσταντῖνος τὰς Γαλλίας, ὁ δὲ Κωνστάντιος τὴν Κωνσταντινούπολιν, τὸν θρόνον τοῦ πατρός του. Οὗτος λοιπὸν ἐπεθύμησε νὰ φέρῃ εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τὰ ἅγια λείψανα τῶν ἐνδόξων Ἀποστόλων Ἀνδρέου, Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου, ὅπως καταθέσῃ αὐτὰ εἰς τὸν κτισθέντα ὑπὸ τοῦ πατρός του Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Λοιπὸν οὐδένα ἄλλον ἐνέκρινε κατάλληλον διὰ τὴν μετακόμισιν τῶν ἁγίων τούτων λειψάνων, ἔχοντα εὐλάβειαν πρὸς τὰ θεῖα, εἰμὴ τὸν μετ’ ὀλίγον μαρτυρήσαντα Ἅγιον Ἀρτέμιον, τοπάρχην τότε τῆς Ἀλεξανδρείας καὶ ὅλης τῆς Αἰγύπτου.

Μεταβὰς λοιπὸν ὁ Ἅγιος Ἀρτέμιος κατὰ διαταγὴν τοῦ βασιλέως εἰς τὴν Ἔφεσον, παρέλαβε τὸ τοῦ Αποστόλου Τιμοθέου ἅγιον λείψανον. Ἔπειτα μετέβη εἰς Θήβας τῆς Βοιωτίας ἀπὸ τῆς ὁποίας παρέλαβε τὸ τοῦ Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ. Μετὰ δὲ ταῦτα μεταβὰς εἰς Παλαιὰς Πάτρας καὶ ζητήσας μετ’ ἐπιμονῆς παρὰ τῶν Πατρέων τὸ λείψανον τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, δὲν ἠδυνήθη νὰ πείσῃ τούτους νὰ ἐνδώσωσιν εἰς τὴν διαταγὴν τοῦ βασιλέως·

Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Βιθυνία ἦτο ἀρχαία χώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἐκτεινομένη μεταξὺ τῆς Μαύρης Θαλάσσης πρὸς Βορρᾶν, τοῦ Βοσπόρου, τῆς Προποντίδος καὶ τῆς Μυσίας πρὸς Δυσμάς, τῆς Γαλατίας καὶ Φρυγίας πρὸς Νότον καὶ τῆς Παφλαγονίας πρὸς Ἀνατολάς. Κυριώτεραι πόλεις αὐτῆς ἦσαν ἡ Νίκαια, ἡ Προῦσα, ἡ Χαλκηδών, ἡ Νικομήδεια, ἡ Κίος καὶ ἡ Χρυσόπολις, νῦν Σκούταρι, κειμένη ἐπὶ τῆς Ἀσιατικῆς ἀκτῆς τοῦ Βοσπόρου, ἔναντι ἀκριβῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας σήμερον εἶναι προάστιον (βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 707).

[2] Βλέπε περὶ τῆς Ἀμισοῦ ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελ. 487.

[3] Τὰ 900 στάδια ἀντιστοιχοῦν πρὸς 112,5 χλμ περίπου.

[4] Βλέπε περὶ Ἐφέσου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελ. 185-186.

[5] Νίκαια ἡ περίφημος Μητρόπολις τῆς Βιθυνίας εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθον ἡ Αʹ καὶ ἡ Ζʹ Ἅγιαι Οἰκουμενικαὶ Σύνοδοι, καὶ εἰς ἣν συνετάχθη καὶ τὸ σύμβολον τῆς Πίστεως. Μετὰ τὴν κατάληψιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὑπὸ τῶν Λατίνων ἐχρημάτισε πρωτεύουσα τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας. Τὸ 1330 περιῆλθεν εἰς τοὺς Ὀθωμανοὺς Τούρκους, οἵτινες καὶ ἐγκατέστησαν εἰς αὐτὴν τὴν πρωτεύουσαν τῆς Ὀθωμανικῆς Αὐτοκρατορίας, βραδύτερον μετέφερον οὗτοι τὴν πρωτεύουσάν των εἰς τὴν Προῦσαν. Σήμερον εἶναι μικρὸν χωρίον καλούμενον ὑπὸ τῶν Τούρκων Ἰσνίκ.

[6] Περὶ μὲν τῆς Νεοκαισαρείας βλέπε ὑποσημείωσιν τῆς σελίδος 484, τὰ δὲ Σαμόσατα εἶναι πόλις τῆς Κομμαγηνῆς Συρίας, ἀνήκουσα νῦν εἰς τὴν Τουρκίαν καὶ ὀνομαζομένη τουρκιστὶ Σαμσάτ.

[7] Ζικχοὶ εἶναι οἱ σήμερον λεγόμενοι Τσερκέζοι Βοσποριανοὶ δὲ οἱ κάτοικοι τοῦ Κιμμερίου λεγομένου Βοσπόρου, ὅπως ὠνομάζετο τότε ὁ πορθμὸς τοῦ Κὲρτς ὁ συνδέων τὴν Ἀζοφικὴν θάλασσαν (Μαιώτιδα τῶν ἀρχαίων) μετὰ τοῦ Εὐξείνου Πόντου· τὸν Κιμμέριον Βόσπορον (Κέρτς) ὀνομάζει ἐδῶ στένωμα τοῦ Καφᾶ. Ἅπαντα τὰ μέρη ταῦτα ἦσαν εἰς τὴν Σκυθίαν, δηλαδὴ τὴν σημερινήν, περίπου, Οὐκρανικὴν Ρωσίαν.

[8] Μετὰ παρέλευσιν 500 περίπου ἐτῶν ἐπεστράφη εἰς Πάτρας ἡ πάντιμος κάρα τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἀποσταλεῖσα ὑπὸ Βασιλείου Αʹ τοῦ Μακεδόνος (867-886), ἥτις καὶ παρέμενεν ἐν αὐτῇ ὡς κειμήλιον καὶ μέγα προπύργιον τῆς πόλεως Πατρῶν. Δυστυχῶς κατὰ τὰς ἀποφράδας τοῦ Ἑλληνισμοῦ ἡμέρας, ἐν ἔτει 1460, ὁ Δεσπότης τοῦ Μωρέως Θωμᾶς ὁ Παλαιολόγος φεύγων Μωάμεθ τὸν Βʹ κυριεύσαντα τὴν Πελοπόννησον ἐπορεύθη εἰς τὸ Πάπαν τῆς Ρώμης Πίον Βʹ συμπαραλαβὼν μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ τὴν χαριτόβρυτον κάραν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἥτις ἔκτοτε παρέμεινεν εἰς χεῖρας τῶν Λατίνων. Κατὰ τὸν Σεπτέμβριον τοῦ ἔτους 1964 ἀπεδόθη αὕτη ὑπὸ τοῦ Πάπα εἰς τοὺς Πατρεῖς. Τὸ ὑπόλοιπον ἱερὸν λείψανον τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, μετὰ τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Θωμᾶ, Λουκᾶ καὶ Τιμοθέου καὶ πολλῶν ἄλλων ἱερῶν λειψάνων ἠρπάγησαν ὑπὸ τῶν Σταυροφόρων κατὰ τὴν ὑπ’ αὐτῶν ἅλωσιν τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ εὑρίσκονται νῦν εἰς Ρώμην. Εἰς τὴν ἐν Κεφαλληνίᾳ ὁμώνυμον Ἱερὰν Μονὴν τοῦ Ἁγίου ὑπάρχει τὸ δεξίον Πέλμα τοῦ Ἁγίου διάτρητον ἀπὸ τὸ καρφὶ πάνω στὸν χιαστὶ σταυρόν του, ἄρρητον εὐωδίαν ἀναδίδον καὶ πολλὰ ἐπιτελῶν θαύματα.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ